تشخیص و کنترل بیماری لارو گچی زنبور عسل “Chalkbrood”

یکی از آفت‌های مهم زنبورهای عسل ، بیماری لارو گچی است که توسط قارچ Ascosphaera Apis ایجاد می‌شود. این بیماری کلنی های زنبور عسل را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری لاروهای زنبور عسل را سیاه می کند و لاروهای سیاه شده مانند یک تکه گچ به نظر می رسند، به همین دلیل به آن بیماری لارو گچی “Chalkbrood” می گویند. این بیماری ، لاروهای هر دو جنس سرپوش شده و بدون سرپوش را در کلنی تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ های این بیماری با تکثیر خود به مرور تمام لاروهای داخل سلول ها را آلوده کرده و آنها را می کشند. این مقاله به شما کمک خ.اهد کرد تا با شناخت بهتر این بیماری را کنترل و درمان کنید.

در عفونت لارو گچی ، لاروهای مبتلا در نهایت ظاهری مانند پنبه کرکی سفید رنگ را به خود می گیرند. اسپورهای قارچی Ascosphaera Apis بسیار عفونی هستند و می توانند تا پانزده سال در حالت زنده باقی بمانند و در این حالت اسپورهای قارچ می توانند کلنی های دیگر را در صورت تماس آلوده کنند.

؛؛ این بیماری گاهی اوقات می تواند در جایی ظاهر شود که از آنتی بیوتیک ها برای سایر درمان های پیشگیرانه استفاده شده است. عوامل دیگر عبارتند از قلیایی بودن (PH) شهد یا غذای مصنوعی، رطوبت و عدم تهویه در کندو است.

عوامل مستعد کننده بیماری لارو گچی و وجود برخی عوامل و شرایط موجود در کندو، به‌ویژه اگر تجهیزات موجود آلوده به اسپور قارچ حتی بصورت نهفته باشد ،کلنی را مستعد شیوع بیماری لارو گچی می‌کند،. شرایط آب و هوا و استرس نیز می تواند از جمله این عومل باشد.

1. تغیرات دمایی و آب وهوای شدید

شرایط آب و هوایی شدید یک عامل مستعد کننده در پیدایش و ماندگاری بیماری لارو گچی است. تغییر دما در لانه مولدین می تواند باعث شیوع بیماری لارو گچی شود. شرایط نامساعد آب و هوایی باعث می شود زنبورهای پرستار در کنار هم جمع شوند و بچه ها را بدون پوشش و مراقبت رها کنند. اگر هوا خیلی گرم باشد، تهویه هوا در اولویت قرار می گیرد. معمولاً اولین لاروهایی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، لاروهایی هستند که در اطراف قاب های مولدین قرار دارند، جایی که دمای بچه‌ها ممکن است بالاتر یا پایین‌تر باشد.

2. عوامل ایجاد استرس

استرس یک عامل مستعد کننده برای حمله قارچی است، زیرا زنبورها با رها کردن نوزادان بدون مراقبت ، با استرس مقابله می کنند. وقتی زنبورهای عسل دچار استرس می شوند به قارچ ها فرصتی برای رشد می دهد و به دنبال آن قارچ هایی ظاهر می شوند که رشد کرده و آسیب زیادی به کلنی وارد می کنند. بنابراین باید از هر گونه فعالیتی که می‌تواند باعث ایجاد استرس در کلنی شود، اجتناب کرده و توجه به موضوع استرس به عنوان عاملی جهت پیشگیری از آلودگی کندو به بیماری لارو گچی ضروری است.

علل شایع استرس عبارتند از: سلامتی و تغذیه نامناسب، آب و هوای شدید (دمای بالا و پایین و شرایط رطوبتی خشک و مرطوب)، هرگونه آلودگی و بیماری، ناتوانی ملکه، اختلالاتی مانند جابجایی مکرر کلنی ها، و بهداشت ضعیف کندو.

علائم بیماری لارو گچی

مشاهده علائم بیماری لارو گچی در فصل بهار بسیار ساده تر از بقیه فصول است. با این حال مشاهده علائم در تمام فصول دیگر نیز امکان پذیر است.بارزترین علامت این بیماری الگوی لکه‌دار مولدین در آلودگی‌های شدید است. احتمالاً نمی توان ظاهر پنبه ای کرکی لاروها را اشتباه گرفت.

اولین نشانه آلودگی زمانی دیده می شود که لاروها با یک قارچ سفید کرکی (میسلیوم) پوشیده شده که شبیه کپک سفید روی نان یا پشم و پنبه بسیار ظریف است. سپس لاروها متورم می شوند تا سلول را پر کنند، بعداً خشک و سفت می شوند و ظاهر سیاه/سفید یا خاکستری/سیاه مانند گچ را به خود می گیرند و به همین دلیل این بیماری با نام (لارو گچی) شناخته می شود.

هنگامی که زنبورهای کارگر بالغ لاروهای مرده را در داخل سلول‌های سربسته تشخیص می‌دهند، سعی می‌کنند سوراخ‌هایی را در کلاهک‌ها ایجاد کنند تا آنها را پاکسازی کنند. سلول های خالی با سوراخ هایی که از طریق کلاهک ها جویده شده اند، نشانه دیگری از این بیماری است. لاروهای سیاه‌ ‌یا سفید گچ مانند ظرف مدت ده روز از سلول‌های خود خارج می‌شوند و در کف کندو و بعداً در خارج از ورودی کندو رها شده و به راحتی می‌توان آنها را مشاهده کرد. اگرچه زنبورها اغلب لاروهای مرده را بیرون می کشند و آنها را دور می ریزند، اما اگر آلودگی بیماری به اندازه زیاد گسترش یابد ، زنبورها از عهده تخلیه و یا دور کردن لاروهای آلوده بر نمی آیند.

تشخیص بیماری لارو گچی

راه مطمئن برای تشخیص عفونت لارو گچی ، آزمایش آزمایشگاهی قارچ است. با این حال در بیشتر موارد این امر ضروری نیست، زیرا مشاهده بقایای لاروهای مرده در کف یا درب ورودی کندو، جایی که پس از خارج شدن از سلول‌ها، رها می‌شوند، به اندازه کافی آسان است.

لاروهای مرده کوچک ، جمع و خشک می شوند و لاروهای گچ مانند سفید یا خاکستری مایل به سیاه را تشکیل می دهند. علاوه بر این سوراخ هایی در پوشش سلول وجود دارد که توسط زنبورهای کارگر هنگام شناسایی لاروهای آلوده برای دور انداختن آنها ایجاد می شود. این لاروهای آلوده و سیاه شده را می توان در نزدیکی ورودی کندوهای کلنی های آلوده یافت.

انتقال بیماری لارو گچی

بیماری لارو گچی از راه های مختلفی قابل انتقال است. زنبورهای چرا‌گر اگر آلوده شوند، قارچ را با گرده‌های آلوده حمل به کندو می‌کنند و آن را در هر کجا که قرار دهند آلوده می‌کنند. اگر این زنبورها وارد کندو شوند، قارچ ها را نیز در آنجا منتشر کرده و زنبورهای بیشتری را آلوده می کند. ملکه ها این کندوها اگر به کندوهای دیگر معرفی شوند، قارچ و بیماری را در آنجا نیز منتقل خواهند کرد.

زنبورهای کارگر آلوده هنگام تغذیه نوزادان ، هاگ های ناقل بیماری را با گرده مخلوط کرده و سپس لارو از همان غذای آلوده تغذیه می کنند وآلوده می شوند. لاروها در نهایت با اجسادشان که ظاهری سیاه “گچ مانند” پیدا می کنند، می میرند.طول عمر هاگ های زنده، این بیماری را به یک چیز بسیار خطرناک تبدیل کرده ومیتواند بستر خطرناکی برای گسترش آن باشد. ابزارها و سایر وسایلی که برای کار بر روی کندوهای آلوده استفاده می شوند نیز می توانند آلوده را به سایر کندوها منتقل کنند.

نحوه درمان بیماری لارو گچی

اقدامات مدیریتی خوب و استفاده از برخی مواد شیمیایی مناسب می تواند در برابر قارچ ها موثر باشد. مواد شیمیایی مختلفی وجود دارند که عمدتاً بر پایه اسانس ها هستند و برای کنترل آلودگی در کلنی ها ساخته می شوند. در بیشتر موارد ضعف عمومی زنبورهای یک کلنی، آنها را در معرض حملات انواع آفات و بیماری ها قرار می دهد. بنابراین حفظ سلامت قوی زنبورها و تغذیه خوب آنها برای دفع بسیاری از آلودگی ها توصیه می شود.

به غیر از مواد شیمیایی، مدیریت خوب کندو برای کاهش حملات کنه‌ها، قارچ‌ها و حتی باکتری‌ها نقش مهمی دارد. استفاده از زنبورهای مقاوم می تواند گسترش بیماری را محدود می کند.شایان ذکر است که برخی از مطالعات انجام شده در برخی از زنبورستان‌ها نشان داده‌اند که داروهای مبتنی بر تیمول تأثیر قابل‌توجهی بر آلودگی بیماری لارو گچی دارد.

1. شیوه های مدیریت خوب

از آنجایی که بیماری لارو گچی از طریق هاگ منتقل می شود، اقدامات بهداشتی خوب می تواند گسترش بیماری را محدود کند. به عنوان مثال، ضدعفونی کردن لباس های کار، و همچنین دودی و ابزارها و سایر تجهیزات مورد استفاده در کندوها بسیار مهم بوده و می تواند گسترش هاگ ها را از یک کلنی به کلنی دیگر از طریق ابزار و تجهیزات آلوده را محدود می کند.

اثبات شده است که هر گونه فعالیتی که منجر به استرس کلنی شود، می تواند آنرا در معرض آلودگی این قارچ قرار می دهد. به این ترتیب شیوه‌های مدیریتی که استرس وارده بر کندو را کاهش می‌دهند، تعداد هاگ‌های بیماری لارو گچی را نیز کاهش می‌دهند. من به زنبورداران توصیه می‌کنم کلنی‌های سالم قوی داشته باشند، زیرا نشان داده شده است که این امر باعث کاهش شدت بیماری بیماری لارو گچی در کلنی می‌شود.

در صورت تمایل می توانید کاملترین و به روزترین مقالات را در مورد ” بیماری ها و آفات زنبور عسل ” را در اینجا مطالعه کنید

تمیز کردن کندو

تمیز کردن کندو با برداشتن تمام لارو های مرده سیاه ، از قسمت کف کندو و همچنین از جلوی ورودی که پس از خارج کردن از سلول ها ریخته می شوند، مهم است. این یک فعالیت اولیه است که همچنین از شر بسیاری از آفات دیگر که می توانند کندو آلوده کنند خلاص می شوید. با ادامه این تلاش زنبوردار باید تمام شانه های حاوی لارو مرده را نیز حذف و از بین ببرد و در صورت لزوم شانه های جدید عاری از قارچ را به کلنی جایگزین کند.

اطمینان از تهویه مناسب کندو

کندو با تهویه مناسب سلامت زنبور را تضمین می کند. به این ترتیب زنبوردار باید از تهویه مناسب اطمینان حاصل کند.

توجه به تغذیه کلنی

زنبورداران برای بیمه کردن زنبورها در برابر روزهای سخت مانند زمستان یا زمانی که گیاهان برای تامین شهد کافی نیست، زنبورهای خود را از شربت قند و گرده تازه غیرآلوده تغذیه کنند و در صورت امکان از مکمل های دیگر نیز استفاده کنند. تغذیه خوب سلامت یک کلنی را تضمین می کند و او را قادر می سازد تا به مبارزه با بیماری لارو گچی و سایر آلودگی ها بپردازد. زنبوردار باید اطمینان حاصل کند که مبادله وانتشار آلودگی بین کندوها را به حداقل رسانده و یا اصلاً تبادلی وجود ندارد تا بتواند از شیوع بیماری جلوگیری شود.

2. استفاده از زنبورهای مقاوم به بیماری

در بسیاری از نقاط جهان مشاهده شده است که برخی از کلنی های زنبور عسل کمتر از سایرین تحت تأثیر بیماری لارو گچی قرار می گیرند. این تفاوت به توانایی برخی از زنبورها در برداشتن کلاهک و حذف لاروهای مرده از سلول های درپوش خود نسبت داده شده است. با انتخاب ملکه زنبورهای عسل و یا به دست آوردن ملکه از کندوی هایی که در برابر این بیماری مقاومت نشان می دهند، می توان از اثرات گچ بری کاست.

به طور خلاصه ترکیبی از شیوه‌های مدیریتی که استرس و هاگ‌های لارو گچی را کاهش می‌دهد، حفظ کندوهای قوی و سالم، و استفاده از زنبورهای کلنی‌هایی که نسبت به بیماری لارو گچی مقاومت نشان می‌دهند، راههای پیشنهادی برای کاهش آلودگی بیماری لارو گچی در کلنی جدید است.

در ادامه راه حل های شیمیایی برای درمان بیماری گچ را مورد بحث قرار خواهیم داد.

3. درمان بیماری لارو گچی با مخلوط BeeVital Chalkbrood

Beevital Chalkbrood یک مخلوط ارگانیک است که از رشد قارچ لارو گچی جلوگیری می کند و به از بین بردن نوزاد آسیب دیده کمک می کند و زنبورها را تشویق می کند تا لاروهای سیاه شده را حذف کنند.این درمان باید در بهار و پاییز انجام شود، اما می‌توانید در هر زمانی بدون آسیب رساندن به عسل در طول جریان شهد از آن استفاده کنید. مخلوط را مستقیماً از بطری بین قاب‌های نوزاد آلوده استفاده می‌کنید و تقریباً از 20 تا 30 میلی‌لیتر در هر کلنی استفاده می‌کنید. درمان دو تا سه بار در فواصل 7 تا 10 روز تکرار می شود.این محصول بهتر است با کف و سقف دارای تهویه برای جلوگیری از تجمع رطوبت استفاده شود. زنبورداری بهداشتی امری ضروری است، بنابراین تجهیزات خود را به طور مرتب بشویید و تمیز کنید.

4. درمان بیماری لارو گچی با عصاره Vitafeed Green

Vitafeed Green یک عصاره مایع است که از اسانس های گردو، مرزنجوش و آویشن تهیه می شود. این برای کمک به بهبود سلامت زنبور عسل و تحریک توسعه کلنی طراحی شده است. یک کلنی سالم و قوی برای دفع قارچ ها نشان داده شده است، زیرا زنبورها می توانند در صورت لزوم با تغییرات محیطی (تهویه و تولید گرما) مقابله کنند. اثبات شده که یک کلنی ضعیف نسبت به حمله قارچی مقاومت بسیار کمتری از خود بروز می دهد ، زیرا زنبورها توانایی لازم را برای تهویه کندو ندارند. قارچ ها در محیط های مرطوب و با تهویه ضعیف بهترین رشد را دارند.

خوراک مایع همچنین pH روده زنبور عسل را در محدوده بهینه 6.3 تا 6.6 تثبیت می کند. این موضوع مهمی است زیرا محافظت گسترده ای را در برابر باکتری ها و قارچ های مضر ارائه می دهد.Vitafeed Green دارای خواص آنتی اکسیدانی است. این خاصیت قابلیت مقابله در برابر کنه‌های واروآ و قارچ‌های عامل بیماری لارو گچی را می‌دهد. نشان داده شده است که استفاده از آن باعث کاهش آلودگی قارچ های مسئول انتقال بیماری لارو گچی می شود.

Vitafeed Green را می توان در هر زمانی از سال استفاده کرد، اما معمولاً در اوایل بهار برای تحریک رشد کلنی یا در پاییز برای کمک به آماده سازی زنبورها برای زمستان مؤثر است. یک لیتر Vitafeed Green برای درمان بیست (20) کندو کافی است، بهتر است در یک دوز مخلوط با شربت شکر استفاده شودVitafeed Green به عنوان یک محصول سبز که از عصاره های طبیعی ساخته شده است، هیچ باقیمانده ای باقی نمی گذارد و هیچ اثر منفی روی زنبورها ندارد.

5. روغن تیمول

روغن آویشن یک اسانس است که از گیاه آویشن استخراج می شود و معمولاً برای مقابله با کنه های واروآ استفاده می شود. تصور می‌شود که کنه واروآ بر رشد قارچ‌های مولد بیماری لارو گچی تأثیر می‌گذارد، زیرا کنه‌ها مسئول تضعیف کلنی هستند و آن را در برابر قارچ‌ها حساس‌تر می‌کنند و در پی آن زنبورها برای مبارزه با حمله قارچ بسیار ضعیف می‌شوند. روغن آویشن معمولاً به عنوان بخور استفاده می شود. هنگامی که به عنوان مواد بخور استفاده می شود، اثربخشی تیمول تا حد زیادی به دما، فصل سال و قدرت کلنی بستگی دارد.

اثرات بیماری لارو گچی در زنبورداری

صنعت زنبورداری در سرتاسر جهان به گسترش خود ادامه داده است و محصولات زنبورعسل بیشتری به فهرست خروجی های این بخش اضافه شده است. این حرفه  که به عنوان یک هنر اصیل در بسیاری از نقاط جهان شروع شد و با ایجاد صدها زنبورستان به صورت یک روز در میان به  یک شغل تجاری تبدیل شده است.

زنبورداری سنتی برای تولیدات عسل، موم، بره موم، زهر و بسیاری از محصولات دیگر آغاز شد ولی در حال حاضر زنبورداری تجاری از آن پیشی گرفته است. ولی با این حال تعداد بی‌شماری از بیماری‌ها و آفات به یک تهدید تبدیل شده‌اند و در صورت عدم کنترل آنها خطر نابودی کلنی‌های بزرگ زنبور عسل و در نتیجه کاهش تولید این محصولات وجود دارد.

زنبورداران با بهره مندی از کلنی های زنبورهای سالم که گرده افشان های کلیدی برای بسیاری از گیاهان کشاورزی تجاری در سراسر جهان هستند، چیزهای زیادی به دست خواهند آورد. لذا این صنعت نیاز به حفاظت از زنبورهای عسل در برابر این آفات و بیماری هایی مانند بیماری لارو گچی دارد. این امر به طور طبیعی با شناسایی این آفات و بیماری ها و جستجوی ابزاری برای کنترل آنها آغاز می شود. این یک فرآیند مداوم است که با انجام تحقیقات در مؤسسات علمی در سراسر جهان انجام می شود.

نتیجه گیری !

از آنجایی که تهدیدات زیادی برای کلنی های زنبور عسل وجود دارد، از جمله بیماری لارو گچی ، از زنبورداران خواسته می شود تا تمام اطلاعاتی را که می توانند در مورد عملیات زنبورستان به دست آورند. چنین اطلاعاتی به‌طور رایگان از وزارت کشاورزی ، مؤسسات تحقیقاتی زنبور عسل، باشگاه‌های کشاورزان و سایر نشریات مربوط به زنبورها در دسترس زنبورداران قرار دارد. بیماری لارو گچی یک تهدید برای کلنی های زنبور عسل است و کاهش درآمد برای زنبورداران را در پی خواهد داشت .