رفتار ریسه بستن یا بیردینگ «Bee Bearding» در زنبورهای عسل
یکی از پدیدههای رایج در آبوهوای گرم و مرطوب جنوبشرقی ایالات متحده، بیردینگ (Bearding) زنبورها در تابستان است. در نزدیکی دهانه کندو، تودهای پرزدار از زنبورها دیده میشود که گویی از تختهپایه کندو آویزان شدهاند. این صحنه ممکن است برای زنبورداران تازهکار نگرانکننده باشد، اما در بیشتر موارد، جای هیچ نگرانی نیست. همچون بسیاری از رفتارهای زنبورعسل، آنها در واقع سعی دارند چیزی به ما بگویند.
تصویری از زنبورها که در دهانه بالایی و پایینی یک کندو در حال بیردینگ هستند.
وقتی صدها زنبور به صفحه فرود و به یکدیگر آویزان میشوند، ممکن است از خود بپرسید که آیا اصلاً زنبوری داخل کندو باقی مانده است! یکی از جذابترین جنبههای مدیریت خوب کندو، تلاش برای درک دلیل بروز یک رفتار خاص از سوی زنبورهاست.
آیا باید نگران بیردینگ زنبورها در کندو بود؟
در اغلب موارد، دیدن بیردینگ زنبورها در جلوی کندو جای نگرانی ندارد. کلنی شما فقط به شرایط آبوهوایی واکنش نشان میدهد.آنها بهصورت تودهای از ورودی کندو آویزان میشوند ، درست مثل زمانی که ما دوست داریم روی ایوان بنشینیم و از نسیم خنک لذت ببریم. داخل کندو هوا گرم میشود. هزاران زنبور با تولید گرمای بدن خود، جریان هوای خنک را محدود میکنند.
تهویه مناسب در تمام طول سال مهم است. زنبورهای کارگر تلاش میکنند دمای پرورش نوزادان زنبور را در بازه مطلوب نگه دارند. اگر دمای داخل کندو بیش از حد افزایش یابد، شفیرهها تلف خواهند شد. زنبورهایی که در توده بیردینگ هستند، آرام و بیحرکتاند و در نزدیکی ورودی کندو تجمع کردهاند. برخی از آنها ممکن است با بال زدن، جریان هوای خنک را به درون کندو هدایت کنند.ظاهرشان آنقدر جالب است که شاید بخواهید آنها را لمس کنید ، اما این کار را نکنید! ما میدانیم که زنبورها چرا نیش میزنند ، برای دفاع. و اگر احساس تهدید کنند، نیش خواهند زد.
چه زمانی بیردینگ زنبورها رایجتر است؟
بیردینگ زنبورها معمولاً در هوای گرم یا در هوای مرطوب و گرم رایجتر است. طبیعتاً کلنیهای قوی با جمعیت بالا، بیشتر از کلنیهای ضعیف مستعد بیردینگ هستند.
شبهای داغ تابستانی : رایجترین زمان برای مشاهده بیردینگ زنبورها، غروبهای داغ تابستان است. دانشجویان کلاس آنلاین زنبورداری من اغلب میپرسند که چگونه میتوانند زنبورهایشان را مجبور کنند به داخل کندو برگردند.وقتی هوا در شب خنک میشود، زنبورهای عسل معمولاً به داخل کندو بازمیگردند. در زمانهایی که گرما، رطوبت و تراکم جمعیت زیاد باشد، ممکن است مقداری از بیردینگ حتی تا صبح روز بعد نیز ادامه داشته باشد.
هوای گرم و بارانی : گاهی ممکن است در روزهای بارانی نیز، حتی اگر دما بالا نباشد، کلنی قوی را در حال بیردینگ ببینید. این هم باز تلاشی برای کنترل دما و رطوبت داخل کندوست.همچنین، چون همه زنبورها در هوای بد پرواز نمیکنند، در این شرایط همه زنبورهای کارگر در خانهاند و کاری برای انجام دادن ندارند. زنبورهای عسل معمولاً در باران پرواز نمیکنند و اغلب در کندو میمانند. بهجای اینکه در داخل کندو مزاحم باشند، ترجیح میدهند بیرون بمانند.
پیشنهاد میکنیم مقاله “رفتار واشبوردینگ (Washboarding) زنبورهای عسل” را نیز مطالعه کنید 🌷

تفاوت بیردینگ زنبورها با بچه دهی (Swarming)
وقتی یک زنبوردار برای اولینبار بیردینگ را تجربه میکند، معمولاً فکر میکند که کندو در آستانه بچه دهی است. اما اینطور نیست.زنبورهایی که در حالت بیردینگ هستند، با خنکتر شدن دما به داخل کندو بازمیگردند. در حالی که در بچه دهی، زنبورها کندو را ترک میکنند.
وقتی زنبورهای عسل بچه دهی میکنند، بهصورت تودهای بیحرکت در جلوی کندو آویزان نمیمانند. بلکه کندو را ترک میکنند و در جایی نزدیک آویزان میشوند تا برای رفتن به خانه جدید آماده شوند.با این حال، باید توجه داشت که کلنیهایی با جمعیت زیاد، هم مستعد بچه دهی و هم مستعد بیردینگاند. بنابراین، هر کلنی پرجمعیت هم احتمال بچه دهی دارد و هم ممکن است بیردینگ را نشان دهد.
تفاوت بیردینگ زنبورها با واشبوردینگ
رفتار دیگری که متفاوت با بیردینگ رایج است، رفتار «واشبوردینگ» است ، گروهی از زنبورها که به نظر میرسد در حال تمیز کردن یا ساییدن جلوی کندو هستند. برخلاف بیردینگ که زنبورها بهصورت تودهای آویزاناند، در واشبوردینگ، زنبورها بهصورت پراکنده روی سطح جلویی کندو حرکتهای ریتمیک انجام میدهند.
این رفتار واشبوردینگ نام دارد. معمولاً در زمانهایی دیده میشود که ورود منابع غذایی به کندو کم است. در اواخر بعدازظهر، وقتی زنبورهای جستوجوگر غذایی برای یافتن نمییابند، در نزدیکی کندو میمانند.


وقتی کندوی شما بیردینگ میکند، چه باید کرد؟
- سعی نکنید زنبورها را به داخل کندو ببرید
- کندو را از نظر تراکم جمعیت بررسی کنید
- به دنبال سلولهای بچه دهی باشید
وقتی متوجه بیردینگ زنبورها در یکی از کندوها شدید، سعی نکنید مداخله کنید. بهاحتمال زیاد با خنک شدن هوا، به داخل کندو بازمیگردند. استفاده از دود یا روشهای دیگر برای مجبور کردن زنبورها به ورود به کندو، کاری بیفایده و تنشزا برای کلنی است. اگر فقط یک کندو دارید که هر روز بیردینگ میکند و بقیه کندوها این رفتار را ندارند، ممکن است بخواهید یک بازرسی انجام دهید.
کندو را بررسی کنید تا مطمئن شوید که زنبورها فضای کافی در داخل دارند و روی قابها بچه دهی ندارند. اگر همه قابها پوشیده از زنبور هستند، ممکن است فضای کافی نداشته باشند. در این صورت، زمان آن رسیده که یک جعبه دیگر به کندو اضافه کنید.
بررسی نشانههای بچه دهی
بیردینگ لزوماً بهمعنای آماده شدن برای بچه دهی نیست. ممکن است فقط نشانهای از یک کلنی قوی و هوای گرم باشد. با این حال، کلنیهای قوی بیشتر احتمال دارد بیردینگ یا بچه دهی داشته باشند.
اگر زنبورها بیشازحد متراکم نیستند و هیچ نشانهای از سلول ملکه وجود ندارد، بهاحتمال زیاد فقط دارند دمای کندو را کنترل میکنند.شاید بتوانید با اضافه کردن تهویه، مثلاً استفاده از تختهکف مشبک یا بالا بردن درپوش کندو با چوب بستنی برای ایجاد جریان هوا، به آنها کمک کنید.اگر شواهدی از آمادهسازی برای بچه دهی یافتید، باید تصمیم بگیرید چگونه عمل کنید. ممکن است بخواهید کندو را به دو بخش تقسیم کنید، پیش از آنکه زنبورها خودشان این کار را بکنند.
پرسشهای متداول
چرا زنبورها در باران بیردینگ میکنند؟
هوای بارانی به معنای رطوبت بالاست. وقتی زنبورهای جستوجوگر در کندو میمانند، تراکم جمعیت ممکن است باعث شود برخی زنبورها به بیرون بروند.
چرا زنبورها شبهنگام بیردینگ میکنند؟
در پایان روز، زنبورهایی که در حال جمعآوری منابع بودند به کندو بازمیگردند. شب معمولاً زمان مرطوبتری است. بهجای محدود کردن جریان هوا با ماندن در داخل، این زنبورها در جلوی کندو بهصورت تودهای تجمع میکنند.
بیردینگ زنبورها چگونه به نظر میرسد؟
تودهای از زنبورها که در جلوی ورودی کندو آویزان شدهاند ، بهشکل شیبدار ، شبیه ریش انسان. گاهی هم زنبورهای کارگر در الگوهای عجیب روی جلوی کندو پخش میشوند. جالب است که کندوهای مختلف در یک زنبورستان ممکن است واکنشهای متفاوتی نشان دهند.
آیا باید سعی کنیم بیردینگ زنبورها را متوقف کنیم؟
خیر، این یک رفتار طبیعی از زنبورهای عسل است و راهی برای کنترل دما و رطوبت داخلی کندوست. فقط مطمئن شوید کندو بیشازحد متراکم نباشد و تهویه مناسبی داشته باشد ، و اجازه دهید زنبورها کار خود را انجام دهند.
نویسنده: Charlotte Anderson ، بهروزرسانیشده : در ۱۶ فوریه ۲۰۲۴
با تشکر از همراهی شما ، امیدواریم خواندن این مقاله برایتان مفید بوده باشید! 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
