زنبورها چگونه با استفاده از تروفالاکسیس ارتباط برقرار می‌کنند؟
تروفالاکسیس انتقال مستقیم غذا و اطلاعات از زنبور به زنبور است. این روش توسط حشرات اجتماعی مانند زنبورهای عسل برای برقراری ارتباط اطلاعات حیاتی درباره سلامت و منابع کندو استفاده می‌شود.
اکثر زنبورداران تروفالاکسیس را دیده‌اند. معمولاً دو یا سه زنبور روبه‌روی هم ایستاده‌اند و زبان‌های خود را بیرون آورده‌اند. گاهی اوقات شاخک‌هایشان هم فعال هستند و به بررسی آرواره‌های زنبور دیگر می‌پردازند.
تروفالاکسیس “trophallaxis” چیست؟
کلمه “تروفالاکسیس” در زبان یونانی “تروفه” به معنی “غذا” و “آلکسیس” به معنی “تبادل” گرفته شده است. به طور خلاصه تروفالاکسیس به معنی “تبادل غذا” است.
تروفالاکسیس انتقال غذا و دیگر مواد بین اعضای کندو است. فرایند انتقال ، بسته به نوع ماده متفاوت است. برای مثال، تبادل اطلاعات از طریق فرمون‌ها می‌تواند مانند ترافیک در یک جاده دوطرفه باشد که به صورت دوسویه جریان دارد. در موارد دیگر، جریان اطلاعات ممکن است تنها در یک جهت باشد.
انتقال غذا می‌تواند دوطرفه باشد زمانی که زنبورها سعی دارند نیاز به منابع غذایی را منتقل کنند، یا ممکن است تنها یکطرفه باشد، مانند زمانی که یک معده عسلی یه زنبور پر از عسلی است یا بار خود را پس می‌دهد و آن را به یک زنبور کلنی برای پردازش منتقل می‌کند.
فرمون‌ها چیستند؟
فرمون‌ها مواد شیمیایی هستند که از غدد حشرات ترشح می‌شوند. هنگامی که فرمون‌ها توسط حشره‌ای از همان گونه تشخیص داده می‌شوند، باعث واکنش‌های رفتاری یا فیزیکی در آن حشره می‌شوند. برای مثال، فرمون هشدار دهنده که توسط یک زنبور ترشح می‌شود، سایر زنبورها را از خطر آگاه می‌کند. فرمون‌ها می‌توانند از طریق هوا مانند بوها منتقل شوند یا از زنبور به زنبور دیگر از طریق تماس فیزیکی یا تروفالاکسیس منتقل شوند.
زنبورهای عسل از چند نوع تروفالاکسیس استفاده می‌کنند؟
زنبورهای عسل از چندین نوع تروفالاکسیس استفاده می‌کنند که هرکدام هدف خاصی دارند. برخی از مهم‌ترین انواع تروفالاکسیس عبارتند از:
- تروفالاکسیس کارگر به کارگر: این اصلی‌ترین نوع تروفالاکسیس در یک کندو است. این تبادل غذاهای مایع مانند عسل یا آب بین زنبورهای کارگر است. این فرایند به انتشار اطلاعات در مورد موقعیت، در دسترس بودن و کیفیت منابع غذایی کمک می‌کند. فرمون‌های منتقل شده بین زنبورها همچنین برای پیوند اجتماعی و سلامت زنبورها اهمیت دارند.
- بارگذاری: این انتقال عسل یا آب از زنبورهای جستجوگر به زنبورهای کلنی از طریق پس دادن است. این نوع تروفالاکسیس برای رسیدن به عسل و ذخیره آن در سلول‌های کندو به کار می‌رود.
- تروفالاکسیس ملکه و کارگر: این تبادل غذا و اطلاعات بین ملکه و زنبورهای کارگر است که در دوره تخم‌گذاری ملکه اتفاق می‌افتد. زمانی که فرمون‌های ملکه در میان کارگران پخش می‌شود، زنبورها می‌فهمند که ملکه فعال و سالم است.
- تروفالاکسیس زنبور پرستار و جستجوگر: این تبادل غذا و اطلاعات بین زنبورهای پرستار و جستجوگر است که به جستجوگران کمک می‌کند تا سطح نیاز در لانه زنبورهای جوان را درک کنند.
- تروفالاکسیس زنبور نر و کارگر: این تأمین مستقیم غذا از زنبورهای کارگر به زنبورهای نر است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که زنبورهای نر در کندو حضور داشته باشند.
انتقال اطلاعات از زنبور به زنبور
این نوع انتقال اطلاعات به کلونی کمک می‌کند تا در تصمیم‌گیری‌ها و ساختار اجتماعی خود بهتر عمل کند. به عنوان مثال، تروفالاکسیس در موارد زیر کمک می‌کند:
- انتشار منابع: نمونه‌هایی از منابع غذایی جدید کشف شده می‌توانند بین زنبورها منتقل شوند تا آن‌ها بتوانند آن‌ها را از نزدیک ارزیابی کنند، مانند این که ما نمونه‌ای از غذایی که از یک غرفه فروشنده گرفته‌ایم را بررسی می‌کنیم. “آه، خوشمزه است!” می‌گوییم. “بیایید مقداری بخریم.” یا “نه، من رد می‌کنم.”
- سلامت ملکه: سطح فرمون‌های ملکه به زنبورهای کارگر در مورد وضعیت سلامت ملکه اطلاع می‌دهد. وقتی این سطوح کاهش می‌یابد، زنبور کارگر ممکن است سلول‌های تعویض ملکه بسازد.
- اتحاد اجتماعی: تبادل غذا و فرمون‌ها به تقویت روابط اجتماعی درون کلونی کمک می‌کند. این روابط برای حفظ نیروی کاری هماهنگ و یکپارچه ضروری هستند.
- حفظ سلامت کلونی: تروفالاکسیس به تضمین این که تمام اعضای کلونی دسترسی به مواد مغذی و اطلاعات مورد نیاز برای حفظ سلامت خود دارند، کمک می‌کند. در مواقع کمبود منابع، غذا می‌تواند به طور مساوی بین همه زنبورها تقسیم شود. همچنین، زنبورهای بیمار یا ضعیف می‌توانند از کلونی حذف شوند.
- بهداشت کلونی: ممکن است اطلاعاتی منتقل شود که زباله‌ها یا آلودگی‌ها و انگل‌ها باید از کندو حذف شوند.
پیشنهاد می کنیم مقاله مشابه این موضوع با نام ” تروفالاکسیس و ارتباطات زنبورهای عسل ” را مطالعه کنید 🌹
تروفالاکسیس و ارتباطات زنبورهای عسل
چطور غذا در داخل کندو منتقل می‌شود
انتقال غذا می‌تواند زمانی که زنبورها گرسنه هستند یا نیاز به پردازش شهد دارند، رخ دهد. این معمولاً با درخواست یک زنبور کلنی برای دریافت غذا شروع می‌شود. او با بیرون آوردن خرطوم خود به سمت زنبور پر از شهد می‌رود. زنبور اهدا کننده یک قطره غذا از معده عسل خود برمی‌گرداند و آن را بین آرواره‌های خود نگه می‌دارد تا زنبور دریافت‌کننده بتواند آن را با زبان خود مک بزند.
در طول تبادل، که ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد، زنبورها با آنتن‌های خود از طریق لمس ارتباط برقرار می‌کنند. گاهی اوقات، زنبور اهداکننده قطره غذا را پیش از این که زنبور دیگری درخواست کند، ارائه می‌دهد، اما روند واقعی انتقال به همان شیوه است.
اگرچه زنبورهای نر هم از زنبورهای کارگر غذا و آب دریافت می‌کنند، اما آن‌ها مانند زنبورهای کارگر در تبادل اطلاعات شرکت نمی‌کنند. برخی افراد تغذیه زنبورهای نر (یا تغذیه یک به یک) را از تروفالاکسیس واقعی جدا می‌کنند، در حالی که برخی دیگر آن را به عنوان یک زیرمجموعه از تروفالاکسیس در نظر می‌گیرند.
همین امر در مورد تغذیه ملکه نیز صدق می‌کند. ملکه به طور مستقیم توسط زنبورهای کارگر تغذیه می‌شود، بدون اینکه تبادل اطلاعات بین ملکه و زنبورهای کارگر انجام شود. اما جداسازی تغذیه ملکه از “تروفالاکسیس واقعی” زمانی که در نظر می‌گیریم که زنبورهای کارگر می‌توانند فرمون‌های ملکه را در طی تروفالاکسیس دریافت کرده و آن‌ها را به سایر اعضای کلونی منتقل کنند، کمی مبهم است. برای سادگی، من دوست دارم هر نوع انتقال خوراکی بین زنبورها را تروفالاکسیس بنامم.
چند وقت یکبار تروفالاکسیس در یک کلونی رخ می‌دهد؟
فراوانی تروفالاکسیس بسته به اندازه و سلامت کلونی، دسترسی به غذا و زمان سال متفاوت است. به طور متوسط، تروفالاکسیس می‌تواند چندین بار در دقیقه اتفاق بیفتد و ممکن است شامل بسیاری از زنبورها باشد.
در زمان‌هایی که منابع غذایی فراوان است و کلونی قوی است، تروفالاکسیس ممکن است کمتر اتفاق بیفتد. اما زمانی که منابع کمیاب هستند یا کلونی ضعیف‌تر است، مانند در فصل زمستان یا در مواقع کمبود شهد، تروفالاکسیس ممکن است بیشتر رخ دهد زیرا زنبورها تلاش می‌کنند تا منابع را به طور مساوی بین همه زنبورها در کلونی توزیع کنند.
چه حشرات دیگری علاوه بر زنبورهای عسل از تروفالاکسیس استفاده می‌کنند؟
تروفالاکسیس یک رفتار رایج بین حشرات اجتماعی است، اگرچه روش دقیق انتقال غذا ممکن است بین گونه‌های مختلف متفاوت باشد. سایر حشرات که از تروفالاکسیس استفاده می‌کنند عبارتند از:
- مورچه ها از تروفالاکسیس برای انتقال غذا و اطلاعات بین اعضای کلونی استفاده می‌کنند. آن‌ها همچنین از آن برای اشتراک غذا با ملکه و نسل‌های او بهره می‌برند.
- موریانه ها از تروفالاکسیس برای انتقال غذا بین کارگران و سربازان استفاده می‌کنند و همچنین برای تغذیه ملکه و نسل‌های او نیز از این روش بهره می‌برند.
- برخی از گونه‌های زنبوری از تروفالاکسیس برای انتقال غذا بین اعضای کلونی استفاده می‌کنند، به‌ویژه برای تغذیه لاروهای در حال رشد.
- زنبورهای بامبل نیز از تروفالاکسیس برای انتقال غذا و اطلاعات بین اعضای کلونی استفاده می‌کنند که مشابه زنبورهای عسل است.
- برخی از گونه‌های زنبورهای تنها از تروفالاکسیس برای اشتراک غذا با نسل‌های خود استفاده می‌کنند.
معایب تروفالاکسیس چیست؟
متأسفانه، تروفالاکسیس می‌تواند بیماری‌ها را در کلونی پخش کند، به‌ویژه زمانی که ارگانیسم‌های پاتوژن در داخل روده زنبورهای عسل قرار دارند. این رفتار همچنین با پخش بیماری‌های ویروسی و انگلی مرتبط بوده است. با این حال، تروفالاکسیس بخش حیاتی از زیست‌شناسی زنبورهای عسل است که آن‌ها بدون آن نمی‌توانند زنده بمانند.
با تشکر از همراهی شما ، امیدواریم خواندن این مقاله برایتان مفید بوده باشید! 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
