سازماندهی کلنی پدری و پرورش زنبورهای نر

در زنبورستانی که شمار زیادی ملکه پرورش داده می‌شود و تولید انبوه ملکه صورت می گیرد باید با زمانبندی مناسب، اقداماتی ویژه برای پرورش زنبورهای صورت گیرد.با توجه به مجموعه اطلاعات مربوط به بیولوژی زنبورهای نر و ملکه باید ۳۵ تا ۴۵ روزقبل از زمان جفتگیری، عملیات پرورش نرها با تغذیه کلنی‌های پدری با شربت شکر شروع شود، زیرا طول دوره تکامل فردی یا انتوژنی زنبور نر از مرحله تخم تا پایان شفیرگی و تولد حشره کامل نر ۲۴ روز طول می‌کشد و بلوغ زنبورهای نر به طور میانگین به ۱۰ تا ۱۲ روز نیاز دارد. البته گرمای هوا در مناطق جنوبی کشور مدت زمان لازم برای تولد و بلوغ زنبورهای نر را کوتاه تر می‌کند. برای تعیین مدت زمان دقیق در این شرایط اقلیمی به انجام تحقیقات دقیق‌تر نیاز داریم.

با توجه به اطلاعات مذکور و نیز با توجه به اینکه باید ۱۰ روز زودتر از تخمریزی ملکه در کلنی‌ها تغذیه با شربت شکر شروع شود، لازم است که ۳۵-۴۵ روز قبل از زمان جفتگیری و آماده شدن ملکه‌های باکره بالغ، عملیات پرورش زنبورهای نر با تغذیه کلنی‌های پدری شروع شود.

معمولاً چند روز پس از شروع تغذیه با شربت، یک یا دو پوکه درشت بافت یا پوکه نر در کلنی پدری قرار داده می‌شود تا ملکه در آن تخم‌های نر بریزد. در زنبورستان‌هایی که اصلاح‌نژاد زنبور عسل صورت می‌گیرد معمولا بهترین کلنی‌های زنبورستان به عنوان کلنی پدری انتخاب می‌شوند. این کلنی‌ها باید در طول ارزیابی سالانه بالاترین امتیاز را کسب کرده و بیشترین بهره‌وری را داشته باشند و دارای ویژگی‌های تولیدی و رفتاری مطلوب باشند. بدین ترتیب عملیات پرورش نر در این کلنی‌ها انجام می‌شود.

در کلنی پدری، شان‌ها عسل را در دو طرف کندو و قاب شفیره مسن را پس از قاب‌های عسل قرار می‌دهیم و یک قاب گرده در وسط کلنی می‌گذاریم. در مجاورت قاب گرده یک یا دو پوکه درشت بافت برای تولید نر قرار می‌دهیم و با توجه به شرایط فصلی و وضعیت کلنی در صورت کمبود عسل باید تغذیه با شربت را انجام دهیم.

همچنین می‌توانیم کیک گرده کمکی در اختیار این کلنی قرار دهیم و با بازدیدهای مکرر در صورت لزوم، پوکه‌های جدید برای تولید زنبور نر به کلنی اضافه کنیم. در طول این مدت باید به طور مرتب قاب‌های عسل را به طبقه بالا و پوکه های خالی حاصل از تولد شفیره‌ها را به طبقه پایین منتقل می‌کنیم تا زنبورهای کارگر صحرارو در طبقه پایین مشغول انجام وظیفه باشند.با انجام دادن این عملیات در کلنی‌های پدری زنبورستان تلاش می‌شود که تعداد زنبور نر کافی برای زمان جفتگیری تامین شود.