علامت گذاری ملکه زنبور عسل
علامتگذاری ملکه زنبور عسل یک روش رایج در پرورش زنبورعسل است که به منظور شناسایی آسانتر و ردیابی ملکه در کندو انجام میشود. این کار معمولاً با استفاده از رنگهای غیر سمی و مخصوص انجام میگیرد که بر روی قفسه سینه ملکه نقاشی میشود. هر رنگ نشاندهنده سال خاصی است که ملکه متولد شده است.
- رنگها به صورت چرخشی و بر اساس یک کد رنگی استاندارد استفاده میشوند:
- رنگ آبی: سالهایی که به عدد ۰ یا ۵ ختم میشوند (مثلاً 2020، 2025)
- رنگ سفید: سالهایی که به عدد ۱ یا ۶ ختم میشوند (مثلاً 2021، 2026)
- رنگ زرد: سالهایی که به عدد ۲ یا ۷ ختم میشوند (مثلاً 2022، 2027)
- رنگ قرمز: سالهایی که به عدد ۳ یا ۸ ختم میشوند (مثلاً 2023، 2028)
- رنگ سبز: سالهایی که به عدد ۴ یا ۹ ختم میشوند (مثلاً 2024، 2029)
علامتگذاری ملکه به زنبورداران کمک میکند تا سن ملکه را به راحتی تشخیص دهند، سلامت کندو را بررسی کنند و در صورت نیاز اقدامات لازم را برای جایگزینی ملکه انجام دهند. این روش همچنین باعث میشود ملکه در بین کارگران و دیگر زنبورها به راحتی قابل شناسایی باشد.
درحال حاضر روش های مختلفی برای اینکار مورد استفاده قرار میگیرد که از آن جمله :
- پلاک گذاری
- علامت گذاری با رنگ
- چیدن بال ملکه
به چند دلیل پشت ملکه رو رنگ میزنن :
- راحت تر بشه توی کندو پیداش کرد . مثلا توی پاییز پیدا کردن ملکه بدلیل کوچک شدن شکمش کار مشکلیه یا توی بهار و توی شلوغیه کندو میشه ملکه رو راحت تر پیدا کرد .
- تشخیص سن ملکه با توجه به رنگ پشتش ( با توجه به اینکه ماژیک های مخصوص رنگ کردن پشت ملکه خیلی کمه میشه از پونزهای رنگی و چسبوندن اون به کنار کندو استفاده کرد )
- فهمیدن این که بچه طبیعی پس بچه هست یا پیش بچه . اگه ملکه علامت دار بود پیش بچه و در غیر اینصورت پس بچه .
قبل از اینکه چیزی رو توضیح بدم بگم که بهیچ وجه ملکه جفت نخورده و باکره رو رنگ نکنیدو حتما بعد از تخمریزی ملکه این کار رو انجام بدین .
با چه چیزایی میشه ملکه رو رنگ کرد :
- ماژیک مخصوص UNI POSCA – رنگش زود خشک میشه و خیلی سخت پاک میشه .
- لاک غلط گیر
- پلاک های عدد دار بهمراه چسب
- توصیه برای تازه کارها :
- بهتره روش هایی رو که در پایین توضیح میدم رو اول روی زنبورهای نر آزمایش کنید و بعد از اینکه مهارت پیدا کردید، به سراغ ملکه ها بروید .
- گرفتن ملکه و آماده کردنش برای علامت گذاری :
- ملکه را پیدا کنید .
- سینه ملکه رو بگیرید ، طوریکه دستمان بهیچ وجه به شکم ملکه نخورده وهیچگونه فشاری به آن قسمت وارد نیاید ، هرگون فشار احتمال دارد باعث آسیب زدن به تخمدان ها شده که مساویه با ضعیف شدن کلنی شود. ( یادآوری : بدن حشرات از سه بخش تشکیل شده ، سر – سینه – شکم )
- نکته :
- بعضی ها ملکه رو از پاهایش میگیرن که کار غلطی است و به تازه کارها توصیه نمی شود .
رنگ کردن ملکه با استفاده از ماژیک یا لاک غلط گیر :
- نوک لاک رو کمی به بدنه ی چوبیه کندو فشار میدیم تا مقداری لاک روی نوکش جمع بشه . نباید قطره زیاد بزرگ بشه .
- نوک لاک رو به پشت سینه ملکه میزنیم ( محل اتصال دو بال به ملکه ، مواظب باشید ، نباید غده ای که در انتهای سینه ملکه هست رنگی شود )
- پشت ملکه رو چند ثانیه فوت میکنیم تا رنگ خشک شود .
- ملکه را به آرامی داخل زنبورا رها کرده و چند ثانیه زیر نظرش بگیرید که به دلیل بوی رنگ مورد حمله زنبورهای کارگر قرار نگیرد .
رنگ کردن ملکه با لاک غلط گیر:
- یه تیکه چرم ، پلاستیک نرم یا یه چیزی شبیه به اینا رو آماده میکنیم .
- چرم یا پلاستیک رو داخل در لاک غلط گیر میزاریم . ( طبیعیه که خود قلم موی لاک باید بیرون آورده بشه )
- در لاک رو به اندازه یه چوب کبریت سوراخ میکنیم بطوری که چرم هم سوراخ بشه .
- حالا گوش پاک کن رو داخل سوراخ قرار میدیم .
- با بیرون کشیدن گوش پاک کن چرم لاک های دور آنرا گرفته و فقط رنگ نوک باقی مانده باشد .
- از اینجا به بعد مثل روش قبلی عمل شود .
- نکته :
- از لاک مرغوب استفاده بکنید .
چسباندن پلاک فلزی با چسب :
- ۱ – یک چیزی مثل همون ظرفی که برای لاک درست کردیم رو پر از چسب مخصوص میکنیم .
- ۲ – بعد از زدن چسب کمی صبر میکنیم و بعد پلاک رو به آرامی به پشت ملکه می چسبونیم .
- راه حل : برای برداشتن پلاک و چسبوند اون به ملکه کافیه نوک انگشتمون رو کمی مرطوب بکنیم و بعد با زدن نوک انگشتمون به پلاک اونو برداریم .
- ۳ – بعد از آزاد کردن ملکه ، رفتار کارگر ها رو زیر نظر میگیریم تا مطمئن بشیم که با ملکه کاری ندارن .
برای رنگ زدن ملکه وسیله ای وجود داره که کار رو راحت تر میکند :

- بعد از بیرون کردن کارگر ها ملکه رو به آرامی به سمت توری پلاستیکی بیارین .
- بعد از رنگ کردن ملکه سریعا سرنگ رو باز بکنید تا بدن ملکه رنگی نشود
نکته مهم :
برای انتخاب رنگ میبایست بر اساس سال مربوطه این کار را صورت گیرد و متاسفانه گاها شاهدیم که اندک افرادی بدون در نظر گرفتن رنگ سال اقدام به رنگ کردن ملکه مینمایند که کاری غیر حرفه ایست .