جلوگیری از ورود مورچه به کندوی زنبور عسل
مورچههای آرژانتینی، استثنایی تهاجمی
مورچههای آرژانتینی که در بسیاری از مناطق جهان از جمله جنوب ایالات متحده گسترش یافتهاند، دردسر بزرگی برای زنبورداران بهوجود آوردهاند. این مورچهها کلنیهای عظیمی تشکیل میدهند که در صورت تهدید، با ترک کندو توسط ملکه و ایجاد کلنی جدید، به سرعت گسترش مییابند و حتی کارگران مشترک دارند. این رفتار آنها را به شبکهای ژنتیکی و منسجم تبدیل میکند که نسبت به گونههای بومی برتری مییابند.این مورچهها با طول حدود ۲ میلیمتر، از کوچکترین فضاها نیز عبور میکنند و به شدت جذب شیرینیها مانند عسل میشوند.
از بین بردن مورچههای مزاحم
ایمنترین روش برای حذف مورچهها از کندو، جداسازی مکانی است. چون مورچهها و زنبورها از یک راسته (Hymenoptera) هستند، استفاده از مواد شیمیایی میتواند به زنبورها نیز آسیب برساند.
چگونه از هجوم مورچهها به کندو جلوگیری کنیم
- پیشگیر باشید: مورچههای آرژانتینی پرواز نمیکنند و روی زمین حرکت میکنند، بنابراین انتخاب محل مناسب برای استقرار کندو اهمیت دارد. میتوان با اقدامات سادهای مانند استفاده از پایه کندو با موانع فیزیکی یا موانع لغزنده، ورود مورچهها را دشوار کرد.
در مجموع، هرچند اکثر مورچهها تنها مزاحمان کوچکی هستند، اما حضور آنها در داخل کندو میتواند نشانه ضعف کلنی باشد. کلنیهای ضعیف، نوپکها، بستههای تازه و تقسیمهای جدید به مراقبت بیشتری در برابر مورچهها نیاز دارند.
راهکارهای پیشگیری از ورود مورچهها به کندوهای زنبورعسل
- کندو را از سطح زمین بالا نگه دارید: چون مورچهها در خاک زندگی میکنند، قرار دادن کندو مستقیماً روی زمین آن را به هدفی آسان برای مورچهها تبدیل میکند. همچنین وقتی کندو روی زمین قرار دارد، مشاهده ورود مورچهها دشوارتر است. پایهای با ارتفاع حدود ۱۵ سانتیمتر برای جلوگیری از ورود مورچهها مناسب است، اما پایههای بلندتر محافظت بیشتری در برابر جانورانی مانند راکون، اسکنک و اپاسوم فراهم میکنند.
- پایههای کندو را مرتب بررسی کنید: چون مورچهها برای رسیدن به کندو باید از پایهها بالا بروند، بررسی مداوم پایهها میتواند از بروز مشکل جلوگیری کند. بهویژه مورچههای آرژانتینی بسیار کوچک هستند، پس با دقت بیشتری نگاه کنید.
- پلها را از بین ببرید: هر چیزی که میان زمین و کندو پل ایجاد کند، میتواند به شاهراه مورچهها تبدیل شود. شاخهها، علفهای بلند، تیغههای چمن و گلهای خودرو را که در زیر کندو رشد میکنند، حذف کنید.
- جعبههای کندو را تعمیر کنید: هرچند نگهداری همه جعبهها در شرایط عالی دشوار است، اما ترکهای آشکار را میتوان پر کرد، اتصالات را سفت کرد و لبههای نامنظم را سنباده زد یا صاف کرد. هرچند ممکن است کاری وقتگیر باشد، اما قطعاً بهتر از از دست دادن کل کلنی به دلیل تهاجم مورچههاست.
- سطل همراه داشته باشید: هنگام کار با کندو، تکههای موم و زبالههای حاصل از کندو را در یک سطل بیندازید. رها کردن این بقایا روی زمین میتواند مورچهها و سایر آفات را از فاصلههای دور جذب کند.
- سد روغنی ایجاد کنید: یکی از مؤثرترین روشهای مقابله با مورچههای آرژانتینی، ایجاد یک حلقه روغنی به دور هر پایه کندو است. بسیاری از زنبورداران هر پایه را درون قوطی ماهی تُن پر از روغن گیاهی قرار میدهند. برخی نیز از محلول آب صابون استفاده میکنند. صابون با کاهش کشش سطحی باعث غرق شدن مورچهها میشود.
سایر روشهای مؤثر برای برخی زنبورداران
اگر از روش قوطی روغن خوشتان نمیآید، یا اگر با گونهای از مورچههای کمخطرتر در منطقه خود سروکار دارید، در ادامه فهرستی از روشهای جایگزین ضد مورچه ارائه شده است که برخی خوانندگان سایت “Honey Bee Suite” در پستی با عنوان «نکات اشتباه درباره مورچهها و برتری زنبورها» در سال ۲۰۱۲ پیشنهاد دادهاند.
برخی از این روشها برای برخی زنبورداران مؤثر بودهاند، اما برای برخی دیگر نه. نویسنده این مقاله خودش هیچکدام را امتحان نکرده و فقط مورچهها را با اهرم کندو جدا میکند. با این حال، مرور این نظرات میتواند جالب باشد:
- پاشیدن دارچین آسیابشده در اطراف کندو
- استفاده از پودرهای تجاری ضد مورچه بر روی پایههای کندو
- پاشیدن خاک دیاتومه در اطراف پایههای کندو
- مالیدن چسب “Tanglefoot” بر پایهها یا روی ظرف پای پخت برعکسشده
- محلول قندی حاوی بورات
- فلفل
- گیاه خشکشده “تانسی” (Tanacetum vulgare)
- مالیدن وازلین به پایهها
- ریختن خاکستر چوب در اطراف پایهها
- مالیدن چربی غلیظ روی پایهها
- پاشیدن آرد ذرت در اطراف کندو
شاید علاقمند باشید مقاله مرتبط ” محافظت از زنبورهای عسل در برابر مورچهها ” را ملاحظه کنید ! 🌹

درباره مشاهده هر مورچه نگران نباشید
در هر حال، با دیدن چند مورچه در کندو فوراً نگران نشوید. به یاد داشته باشید، اگر یک کندوی خالی یا کلنی متروک را باز کنید، حضور مورچهها لزوماً به این معنی نیست که آنها باعث نابودی کلنی شدهاند. همانند سوسکهای کندویی، بید مومخوار، زنبورهای شکارگر و گوشدرازها، مورچهها نیز معمولاً پس از متروک شدن کندو برای استفاده از منابع باقیمانده وارد آن میشوند. کپک و قارچ نیز همین وضعیت را دارند.
باز کردن کندو پس از ترک کلنی فقط به شما میگوید اکنون چه چیزهایی آنجا هستند، نه اینکه چه چیزی علت نابودی کلنی بوده است. همانطور که دزدان علت وقوع طوفان نیستند، مورچهها هم ممکن است فقط به دنبال منابع بدون محافظ وارد کندو شده باشند.
با تشکر از همراهی شما ، امیدواریم خواندن این مقاله برایتان مفید بوده باشید! 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
