کنترل پروانه موم خوار برای زنبورداری
تله‌ها و روش‌های کنترل پروانه موم خوار در زنبورداری از راهکارهای مختلفی بهره می‌برند که می‌توانند شیمیایی یا غیرشیمیایی باشند. زنبوردارانی که نمی‌خواهند مواد شیمیایی را وارد محیط زیست کنند ، استفاده از تله‌ها گزینه‌ای مناسبی است. برخی از ترکیبات شیمیایی مورد استفاده برای کنترل پروانه موم خوار خاصیت سرطان‌زایی دارند. در این مقاله به روش‌های موجود برای مبارزه با پروانه موم خوار و بهترین تله‌های قابل خریداری برای این منظور خواهیم پرداخت. در کل دو نوع پروانه موم خوار وجود دارد ، پروانه موم خوار بزرگ و پروانه موم خوار کوچک.
هر دو به عنوان آفات بزرگی برای زنبورها شناخته می‌شوند. بیدهای موم خوار یک چرخه زندگی شامل مراحل بالغ، تخم، لارو و شفیره دارند. بالغ‌های هر دو نوع پروانه موم خوار از طریق ورودی‌های محافظت نشده به کندوها وارد می‌شوند و تخم می‌گذارند. شکاف‌ها و درزهای کندو، شکاف‌ها و درزهای اتصالات از مکان‌هایی هستند که بیدهای موم خوار هنگام تخم‌گذاری ترجیح می‌دهند.
پس از بیرون آمدن لاروها از تخم، آن‌ها با ولع شروع به تغذیه از موم زنبور و دیگر پسماندهای کندو می‌کنند. در طبیعت، پروانه موم خوار بخشی از اکوسیستم حساس و متعادل زنبورهاست و نقش پاک‌سازی باقی‌مانده‌های زنبورعسل را بر عهده دارد. اما در زنبورداری، حضور پروانه موم خوار آسیب‌زا بوده و باید تحت کنترل قرار گیرد. لاروها پس از چند هفته تغذیه، پیله می‌تنند و وارد مرحله شفیرگی می‌شوند. سپس از شفیره‌ها، بیدهای موم خوار بالغ بیرون می‌آیند.
این چرخه کامل از تخم تا بید بالغ نباید درون کندو رخ دهد؛ زیرا در این صورت، دیگر نباید انتظار برداشت عسل از کندو را داشت. حتی ممکن است زنبورهای عسل به این دلیل کندو را ترک کنند. کنترل پروانه موم خوار در چنین شرایطی که آلودگی شدید شده، کاری بسیار دشوار خواهد بود.
آیا پروانه موم خوار برای زنبورها مضر هستند؟
در صورت تمایل مقاله ” علت تاسی لاروها سر بسته زنبور عسل ” را مطالعه کنید 🌹
بیدهای مومی بالغ می‌توانند در مدت زمان کوتاهی تعداد زیادی تخم در داخل کندو بگذارند و باعث آلودگی شدید آن شوند. خود بیدهای بالغ چندان آسیبی به کندو نمی‌زنند، بلکه این لاروهای آن‌ها هستند که بیشترین تخریب را به بار می‌آورند.
لاروهای پروانه موم خوار تغذیه‌ای حریصانه دارند. آن‌ها ترجیح می‌دهند از عسل و گرده‌ی زنبورهای عسل تغذیه کنند. این لاروها هنگام جستجوی غذا، درون شان‌های عسل روی قاب‌ها نقب می‌زنند و همین امر باعث آسیب به نوزادان زنبور و نشت عسل در کندو می‌شود. در مسیر حرکت خود، لاروها تار و ماده‌ای لزج روی سطوح داخلی کندو باقی می‌گذارند.
زنبورها توانایی مقابله و کشتن بیدهای بالغ را دارند، اما به‌راحتی نمی‌توانند لاروهای آن‌ها را از بین ببرند. لاروها در کندو بدون مزاحمت تخریب می‌کنند و سپس وارد مرحله‌ی شفیرگی می‌شوند. آن‌ها در داخل کندو پیله می‌سازند. این پیله‌ها اغلب به سطوح داخلی کندو چسبیده‌اند و لاروها با حفر تونل‌های کوچک به آن‌ها دسترسی پیدا می‌کنند. این حفره‌ها استحکام ساختاری کندو را به‌شدت کاهش می‌دهند. بررسی‌ها نشان داده که لاروهای پروانه موم خوار ترجیح می‌دهند از شان‌هایی که قبلاً برای پرورش نوزاد استفاده شده تغذیه کنند، نه شان‌های تازه یا آن‌هایی که بیشتر برای ذخیره عسل به‌کار رفته‌اند.
کلنی زنبورعسل آلوده به پروانه موم خوار می‌تواند در مدت کوتاهی به‌شدت تضعیف شود. مرگ نوزادان بر اثر حفاری‌های لاروها باعث ضعیف شدن کلنی می‌شود. در نتیجه، زنبورهای کارگر کافی برای جمع‌آوری غذا باقی نمی‌ماند و کندو در معرض غارت زنبورهای دزد قرار می‌گیرد. شکارگرانی مانند زنبورهای ژاکت‌زرد و گونه‌های مختلف زنبورهای وحشی نیز می‌توانند به‌راحتی به کلنی ضعیف‌شده حمله کنند.
وقتی مقدار زیادی تار، لزجی و عسل نشت‌کرده در کندو وجود داشته باشد، کلنی زنبورها معمولاً کندو را ترک کرده و به جای دیگری مهاجرت می‌کند. زنبوردارانی که با کندوی آلوده به پروانه موم خوار روبه‌رو می‌شوند، معمولاً با صحنه‌ای ناخوشایند مواجه می‌گردند: بویی زننده، نوزادان مرده و احتمالاً هیچ زنبوری در کندو باقی نمانده است.
چگونه تله پروانه موم خوار DIY خود را بسازیم
تله‌های پروانه موم خوار برای جلوگیری از وارد شدن بیدهای بالغ به کندوها و تخم‌گذاری در آن‌ها بسیار مفید هستند. شما می‌توانید خودتان این تله‌ها را در خانه بسازید. تله‌های DIY پروانه موم خوار در کنترل پروانه موم خوار بسیار مؤثرند و از همان اصول و طعمه‌ها استفاده می‌کنند که تله‌های تجاری.
مواد مورد نیاز:
برای ساخت تله پروانه موم خوار، شما نیاز دارید به:
- یک بطری خالی ۲ لیتری نوشابه
- پوست موز
- سرکه
- شکر
- آب
مراحل ساخت:
- یک سوراخ به قطر ۲۵ میلی‌متر در بالای بطری نوشابه برش دهید. سوراخ باید کمی پایین‌تر از لبه بطری باشد.
- آب، ۱ فنجان شکر و ۱ فنجان سرکه را در یک شیشه ترکیب کرده و خوب هم بزنید. شکر باید به راحتی در آب حل شود.
- مخلوط آب، شکر و سرکه را در تله بریزید. می‌توانید از آب داغ استفاده کنید تا میکروب‌هایی که ممکن است باعث فاسد شدن طعمه شوند، کشته شوند. این مخلوط باید حدود ۶۵٪ از بطری را پر کند.
- پوست موز را داخل بطری قرار دهید. درپوش بطری را مجدداً بر روی آن بگذارید. اگر پوست موز ندارید، پوست سیب جایگزین خوبی است.
- اگر همه چیز درست باشد، مخلوط در چند روز تخمیر خواهد شد.
- بطری را نزدیک کندوهای خود آویزان کنید تا بیدها را به خود جلب کند. هر بطری را چند متر دورتر از کندوها آویزان کنید تا هر تله بتواند از ۴ کندو محافظت کند.
تخمیر مخلوط شکر و سرکه همراه با پوست موز بیدها را جذب می‌کند. این مخلوط رایحه‌ای مشابه با کندوهای زنبور را تولید می‌کند. بیدهای مومی جذب تله می‌شوند و از سوراخ جانبی وارد آن می‌شوند. آن‌ها از طعمه داخل تله می‌نوشند و چون نمی‌توانند به راحتی از تله خارج شوند، در داخل تله می‌افتند و غرق می‌شوند.
نکات برای کنترل پروانه موم خوار
کنترل بیدهای مومی با داشتن کلونی‌های قوی‌تر زنبور عسل آسان‌تر است. زنبورها می‌توانند بیدهای مومی وارد شده به کندو را دفع کنند و همچنین لاروهای پروانه موم خوار را به خوبی از کندو خارج کنند تا از آلودگی جلوگیری شود. کلونی‌های ضعیف‌تر نیاز به کمک از سوی زنبوردار دارند. روش‌های مختلفی برای کنترل آلودگی به پروانه موم خوار در زنبورداری وجود دارد که از پیشگیری تا اقدام‌های فعال برای کنترل لارو پروانه موم خوار متغیر است. این روش‌ها شامل استفاده از ترکیبات شیمیایی و غیرشیمیایی برای نگه داشتن پروانه موم خوار تحت کنترل می‌شود.
زنبورداران باید هنگام استفاده از ترکیبات شیمیایی کنترل پروانه موم خوار احتیاط کنند و از دستکش، عینک و ماسک تنفسی استفاده کنند. همچنین باید اطمینان حاصل کنند که مواد خالی و دیگر تجهیزاتی که با این مواد شیمیایی تماس دارند، به‌طور صحیح دور ریخته شوند. مواد شیمیایی باید در ظروفی که از نشت جلوگیری می‌کند، در مکانی دور از دسترس کودکان نگهداری شوند. در صورت بلعیدن تصادفی یا تماس این مواد شیمیایی با پوست یا چشم‌ها، دستورالعمل‌های کمک‌های اولیه که همراه با ظرف‌ها ارائه شده است باید دنبال شوند و باید فوراً به پزشک مراجعه کرد تا از مسمومیت‌های تصادفی و آسیب‌های دیگر جلوگیری شود.
۱. استفاده از تله‌های پروانه موم خوار و تشویق به رعایت بهداشت کندو
استفاده از تله‌های پروانه موم خوار و رعایت بهداشت کندو برای زنبوردارانی که تمایل به استفاده از مواد شیمیایی ندارند، می‌تواند مؤثر باشد. زنبورداران ارگانیک معمولاً به استفاده از تله‌های پروانه موم خوار که در بالا توضیح داده شد، تمایل دارند. علاوه بر این، آن‌ها باید به رعایت بهداشت کندو توجه ویژه‌ای داشته باشند تا مواد مورد استفاده توسط لاروهای پروانه موم خوار برای تغذیه و پنهان شدن کاهش یابد. موم پروانه موم خوار نباید در کندو رها شود. قاب‌ها و جعبه‌های کندو که استفاده نمی‌شوند باید از کندو خارج شوند. زنبورداران باید به تغذیه تکمیلی با کلوچه‌های گرده برای کلونی‌های ضعیف زنبور عسل توجه کنند.
2. فریز کردن، شرایط خشک و نور
پروانه موم خوار می‌توانند جعبه‌های کندو ذخیره‌شده را آلوده کنند. این شامل جعبه‌های عسل‌برداری نیز می‌شود. لاروها بر روی موم در عسل‌برداری‌ها تغذیه کرده و باعث می‌شوند که عسل بریزد. این خسارات می‌توانند با برداشت عسل از موم در انتهای هر فصل برداشت عسل جلوگیری شوند. زنبوردارانی که عسل را در موم می‌فروشند باید موم را برش داده و آن را در ذخیره‌سازی سرد قرار دهند یا فوراً آن را بفروشند. جعبه‌های کندو ذخیره‌شده بهترین حالت را زمانی دارند که در جایی قرار گیرند که نور می‌تواند وارد آن‌ها شود.
شرایط خشک و نور از لانه‌سازی پروانه موم خوار در جعبه‌ها و تخم‌گذاری در آن‌ها جلوگیری می‌کند. اگر منطقه شما زمستان‌هایی با دمای پایین دارد، می‌توانید جعبه‌های کندو را در مکانی خشک ذخیره کنید که در آن‌ها یخ بزند. یخ‌زدگی بیدهای بالغ، لاروها و تخم‌ها را می‌کشد. ترکیب تمام این روش‌های زنبورداری و روش‌های کنترل پروانه موم خوار قطعاً باعث می‌شود که apiary شما از این آفات پاک بماند.
3. بازرسی منظم کندوها
بازرسی منظم کندوها در زنبورداری بسیار مهم است. زنبوردارانی که بازدید از کندوها را انجام می‌دهند باید به دنبال لاروهای پروانه موم خوار باشند. تخم‌ها در کندویی که زنبورها در حال پرواز هستند، بسیار دشوار است که مشاهده شوند. حذف دستی لاروها یکی از روش‌ها برای کمک به زنبورهای عسل در مبارزه با بیدهای مومی است. شما همچنین می‌توانید قاب‌های آلوده را برداشته و آن‌ها را تمیز کنید. جعبه‌های کندو که لارو پروانه موم خوار در آن‌ها دیده می‌شود نیز باید از کندو خارج شوند. این جعبه‌ها باید فقط پس از تمیز شدن و از بین بردن لاروها، تخم‌ها یا پیله‌ها مجدداً در کندو قرار گیرند. درمان جعبه‌ها با استفاده از برخی از روش‌های شیمیایی کنترل پروانه موم خوار موجود، مطمئن‌ترین راه برای اطمینان از این است که جعبه‌ها موجب آلودگی مجدد کندو نشوند.
نتیجه گیری
لاروهای پروانه موم خوار مرحله تخریب‌گر در چرخه زندگی بید هستند. این لاروها به طور واضحی به موم‌هایی که قبلاً استفاده شده‌اند یا در حال استفاده برای پرورش هستند، تمایل دارند. علاوه بر این، لاروها می‌توانند تنها بر روی موم تغذیه کنند، بنابراین شناخته شده است که در جعبه‌های عسل‌برداری نیز خسارت‌های زیادی ایجاد می‌کنند. لاروهای پروانه موم خوار می‌توانند از یک کندو به کندو دیگر در داخل زنبورستان حرکت کنند. آلودگی سپس از طریق کل زنبورستان شما پخش می‌شود و باعث می‌شود زنبورداران خسارات عظیمی متحمل شوند! از تله‌های پروانه موم خوار و روش‌های کنترل حشره‌ای که در این مقاله ذکر شده‌اند، استفاده کنید تا از زنبورداری بدون پروانه موم خوار لذت ببرید.
با تشکر از همراهی شما ، امیدواریم خواندن این مقاله برایتان مفید بوده باشید!
لطفا اگر در خصوص این مقاله، نکته یا تجربه خاصی برای کمک به دیگران دارید، در قسمت دیدگاه ها آنرا به اشتراک بگذارید 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
