پیشگیری و درمان اسهال خونی زنبور عسل با راهکارهای علمی و عملی

پیشگیری و درمان اسهال خونی زنبور عسل با راهکارهای علمی و عملی

اسهال در زنبورهای عسل که حالتی است که در آن زنبورها در داخل یا نزدیک کندو مدفوع می‌کنند، یک بیماری نیست اما می‌تواند نشانه‌ای از بیماری دیگری مانند نوزما باشد. این وضعیت بیشتر در زمستان یا اوایل بهار رخ می‌دهد، زمانی که زنبورها به دلیل سرمای هوا نمی‌توانند پروازهای پاک‌سازی (پروازهای دفع) انجام دهند. تجمع مواد غیرقابل‌هضم در روده‌های آن‌ها یا ابتلا به بیماری‌هایی نظیر نوزما می‌تواند باعث اسهال شود. این عارضه واگیردار نیست و چرخه عفونتی ندارد.

برای مدیریت اسهال، زنبورداران باید از روش‌های مناسب تغذیه استفاده کنند، مانند تهیه محلول آب‌وشکر یا شربت ذرت با فروکتوز بالا، که مواد غیرقابل‌هضم کمی دارند یا اصلاً ندارند. مدیریت صحیح زنبورستان، از جمله قرار دادن کندوها در موقعیتی که امکان پروازهای زمستانی برای دفع را فراهم کند و جلوگیری از تغذیه تخمیرشده، بسیار حائز اهمیت است. اسهال می‌تواند باعث آلودگی، ایجاد تنش در کلنی و حتی اختلال در نظم و ارتباط درون کندو شود، زیرا بوی مدفوع می‌تواند سیگنال‌های فرومونی را که زنبورها برای ارتباط استفاده می‌کنند، پنهان کند.

پیشگیری از این عارضه شامل تغذیه بهداشتی، پرهیز از تغذیه تخمیرشده و مدیریت محیط زنبورها به‌گونه‌ای است که بتوانند پروازهای دفع منظم انجام دهند. در صورت مشاهده اسهال، باید فوراً به آن رسیدگی کرد تا از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. زنبورداران با رعایت این دستورالعمل‌ها می‌توانند اسهال را به‌درستی مدیریت و درمان کرده و سلامت کلنی‌های خود را حفظ کنند.

 اسهال خونی در زنبورهای عسل چیست؟

اسهال در زنبورهای عسل حالتی است که در آن مدفوع زنبورها در داخل کندو یا درست در اطراف آن دفع می‌شود. در کندوهای مبتلا به این مشکل، می‌توان رگه‌هایی از فضولات زنبور را روی دهانه کندو، تخته فرود و حتی در داخل خود کندو مشاهده کرد. اسهال در زنبورهای عسل در زمستان بیش از هر فصل دیگری دیده می‌شود. البته برخی موارد نیز در فصل بهار مشاهده می‌شوند.

زمستان‌های سخت تأثیرات فراوانی بر کلنی‌های زنبور که زمستان‌گذرانی می‌کنند دارند. این وضعیت اغلب زنبورداران را وادار می‌کند تا پس از مشاهده مشکل در کلنی، به فکر درمان اسهال بیفتند. این مسئله برای زنبورداران بسیار نگران‌کننده است زیرا می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود. بازرسی به‌موقع کندوها حتی در فصل زمستان، به شناسایی این مشکل در کلنی‌های آسیب‌دیده و رسیدگی به‌موقع کمک می‌کند.

بزرگ‌ترین مشکل اسهال در زنبورها این است که ممکن است به‌تنهایی یک مشکل مجزا باشد یا نشانه‌ای از مشکل دیگری که کلنی را تهدید می‌کند. بنابراین، بسیار مهم است که زنبوردار بتواند این عارضه را در کلنی‌های خود تشخیص دهد و نسبت به درمان آن اقدام کند.

 مهم است بدانید که اسهال در زنبورهای عسل به‌عنوان یک بیماری طبقه‌بندی نمی‌شود. با این حال، این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی در زنبورهای عسل باشد. در برخی موارد، عامل بروز اسهال بیماری نوزما است که زنبورها را درگیر می‌کند. در چنین حالتی، اسهال در واقع نشانه‌ای از وجود نوزما در کلنی زنبورها است. بنابراین، درمان نوزما در این شرایط، به رفع مشکل اسهال نیز منجر خواهد شد.

 اگرچه علائم زیادی برای تشخیص نوزما وجود دارد، اما دقیق‌ترین و مطمئن‌ترین روش، بررسی زنبورهای بالغ در آزمایشگاه است. مدیریت و کنترل نوزما در زنبورهای عسل معمولاً با استفاده از ترکیبی از روش‌های مدیریت یکپارچه زنبورستان انجام می‌شود. در برخی کشورها، هیچ درمان شیمیایی مجاز و تأییدشده‌ای برای نوزما وجود ندارد.

 آیا زنبورهای عسل مدفوع دفع می‌کنند؟

بله، زنبورهای عسل مدفوع دفع می‌کنند. در شرایط طبیعی، زنبورها در خارج از کندو پروازهای دفع انجام می‌دهند و فضولات گوارشی خود را در حین پرواز، در فاصله‌ای دور از کندو تخلیه می‌کنند.

گاهی ممکن است تعداد کمی از زنبورها داخل کندو مدفوع دفع کنند، اما مقدار این فضولات آن‌قدر اندک است که مشکلی برای کلنی ایجاد نمی‌کند. افزون بر این، زنبورهای نظافت‌چی به‌سرعت این فضولات را از کندو پاک می‌کنند.

 آیا اسهال خونی در زنبورهای عسل دارای چرخه عفونتی است؟

علت و روند بروز اسهال در زنبورهای عسل، این عارضه را از بیماری‌های عفونی زنبورها متمایز می‌کند. اسهال هیچ چرخه عفونی یا الگوی سرایتی ندارد، زیرا عامل آن میکروبی یا ویروسی نیست بلکه تحت‌تأثیر شرایط آب‌وهوایی ایجاد می‌شود. این وضعیت مسری نیست.

همچنین، زنبوری که دچار اسهال شده است نمی‌تواند این وضعیت را به زنبور دیگری منتقل کند. این مشکل به‌صورت ژنتیکی نیز به نسل بعدی منتقل نمی‌شود.

 کدام زنبورها دچار اسهال می‌شوند؟

زنبورهای بالغ در کلنی‌های در حال زمستان‌گذرانی بیشتر در معرض اسهال قرار دارند. زنبورها در مراحل دیگر رشد، نیازی به پروازهای دفع ندارند و مانند زنبورهای بالغ، محدودیت‌های ناشی از سرمای شدید بر آن‌ها تأثیر ندارد.

 آیا اسهال خونی در زنبورهای عسل همیشه موجب مرگ کلنی می‌شود؟

اسهال به‌خودی‌خود عارضه‌ای کشنده نیست. در شرایط مساعد، اگر اسهال نشانه‌ای از مشکل دیگری نباشد، ممکن است به‌طور طبیعی برطرف شود. بااین‌حال، بیماری‌ها و مشکلات ثانویه‌ای که به دنبال اسهال ایجاد می‌شوند، می‌توانند خطرناک بوده، قدرت کلنی را کاهش داده و در نهایت باعث فروپاشی کلنی شوند. بنابراین، تشخیص زودهنگام و اقدام فوری برای کنترل اسهال اهمیت زیادی دارد.

 نشانه‌ها و علائم اسهال خونی در زنبورهای عسل

نشانه‌ها و علائم به زنبورداران کمک می‌کنند تا خطرات تهدیدکننده کلنی را بشناسند. در مورد اسهال، یک زنبوردار دقیق می‌تواند نشانه‌هایی را شناسایی کند که میزان و گستره ابتلای کلنی را مشخص می‌سازد.

در مواجهه با اسهال، نگران نشوید. با شناخت علائم، می‌توان آن را شناسایی و به‌خوبی درمان کرد. نشانه‌های ظاهری اسهال شامل وجود مدفوع زنبورها بر روی قاب‌ها، دیواره‌های جعبه‌های کندو و سایر تجهیزات داخل کندو است. این امر زمانی رخ می‌دهد که زنبورها مدفوع خود را در داخل کندو دفع کنند.

 ۱. مدفوع زنبور در دهانه کندو

از دیگر نشانه‌های واضح اسهال، وجود مدفوع زنبورها در اطراف دهانه کندو است. این فضولات ممکن است روی تخته فرود، پایه کندو یا تخته کف نیز دیده شوند. این نشانه از مطمئن‌ترین علائم وجود اسهال در زنبورها است. مدفوع زنبور معمولاً زردرنگ است. اگر زنبور سالم باشد، مدفوع کمی چسبناک است و به صورت قطرات یا رشته‌هایی به شکل سوسیس ظاهر می‌شود.

 ۲. بوی نامطبوع از کندو

بازرسی از کندو اطلاعات زیادی درباره سلامت کلنی به شما می‌دهد. هنگام باز کردن کندو، باید از همه حواس خود استفاده کنید. زنبوردار باتجربه در هنگام باز کردن کندویی که به اسهال مبتلاست، معمولاً بوی بدی از داخل کندو استشمام می‌کند. اگرچه این نشانه به‌تنهایی قطعی نیست، اما می‌تواند هشداری برای بررسی بیشتر باشد. با بررسی دقیق‌تر، علائم دیگر نیز مشخص می‌شود و وجود اسهال در کلنی تأیید خواهد شد.

 ۳. رفتار غیرعادی زنبورها

در هنگام مشاهده و بررسی کلنی، ممکن است رفتارهای غیرعادی در زنبورها مشاهده شود. آن‌ها پروازهای کوتاه و متعدد در اطراف دهانه کندو انجام می‌دهند و در هر پرواز، مدفوع خود را دفع می‌کنند. اگر این فعالیت‌ها بیش از حد زیاد باشد، نشان‌دهنده این است که کلنی شما با مشکل مواجه شده است.

 دلایل بروز اسهال خونی در زنبورهای عسل

تجمع مواد غیرقابل‌هضم در روده‌ها دلیل اصلی بروز اسهال در زنبورهای عسل است. در برخی موارد نیز، بیماری نوزما عامل ایجاد اسهال در کلنی می‌باشد. زنبور عسل می‌تواند تا ۳۰ تا ۴۰ درصد از وزن بدن خود را به‌صورت فضولات نگه دارد. اگر این مقدار بیشتر شود، زنبور مجبور می‌شود مدفوع خود را در داخل یا نزدیک کندو دفع کند. این امر در صورتی رخ می‌دهد که زنبور برای مدت طولانی نتوانسته باشد پرواز دفع انجام دهد.

 ۱. دمای پایین محیط

سرمای شدید در زمستان از اصلی‌ترین دلایل کاهش پروازهای دفع در زنبورها است. اگر زنبورها برای بیش از ۲ تا ۳ هفته در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد (۵۰ درجه فارنهایت) قرار بگیرند، احتمال ابتلا به اسهال افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی، زنبورهایی که برای دفع مدفوع از کندو خارج می‌شوند، دچار یخ‌زدگی شده و روی تخته فرود مدفوع دفع کرده و سپس از سرما می‌میرند.

در هنگام بررسی چنین کلنی‌هایی، ممکن است تعداد زیادی زنبور مرده در اطراف کندو و زیر آن مشاهده شود. همچنین مقدار زیادی فضولات زردرنگ در دهانه یا داخل کندو دیده می‌شود. زنبورها از آن جهت می‌میرند که پس از خروج از کندو نمی‌توانند به‌درستی بال بزنند یا بال‌هایشان به دلیل سرما کار نمی‌کند.

وجود چند روز گرم به‌صورت دوره‌ای در زمستان برای زنبورها ضروری است تا بتوانند پروازهای دفع انجام دهند. فاصله زیاد بین روزهای گرم، بدون شک باعث بروز اسهال در زنبورها خواهد شد. اکثر اقدامات پیشگیرانه، درمانی و کنترلی برای اسهال زنبورها، بر امکان‌پذیر کردن پروازهای دفع و کاهش مواد غیرقابل‌هضم در تغذیه آن‌ها تمرکز دارد.

۲. دسترسی بیش‌ازحد به آب

زنبورداران موارد متعددی را گزارش کرده‌اند که در آن اسهال زنبورهای عسل ناشی از دسترسی بیش‌ازحد آن‌ها به آب در فصل بهار بوده است. آبی که در شربت‌هایی که به زنبورها خورانده می‌شود وجود دارد، ماده جامد مدفوع موجود در روده زنبور را مرطوب کرده و باعث افزایش ناگهانی حجم مواد مدفوعی به بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت تحمل بدن زنبور می‌شود.

در طول زمستان، مواد جامد اغلب در روده زنبورها انباشته می‌شود، زیرا آن‌ها فقط از عسل تغذیه می‌کنند و پروازهای تخلیه‌ای کمی انجام می‌دهند یا آن‌ها کوتاه است. چنین مواردی از اسهال زنبورهای عسل که ناشی از دریافت ناگهانی مقدار زیادی آب است، ممکن است تنها چند روز ادامه داشته باشد، زیرا زنبورها به حضور آب بیشتر در روده خود عادت می‌کنند. آن‌ها به‌زودی قادر خواهند بود دوباره پروازهای تخلیه‌ای مناسب انجام دهند و بدون عجله و در فاصله‌ای مناسب از کندو، مدفوع خود را دفع کنند.

با وجود ارتباط ظاهری، خود آب باعث اسهال در زنبورها نمی‌شود. آنچه باعث این وضعیت می‌شود، دسترسی زنبورها به آب، دریافت بیش از حد آن، و وجود مواد جامد انباشته‌شده در روده زنبورها طی زمستان است که در بهار به اسهال در زنبورها منجر می‌شود.

۳. تغذیه از خوراک تخمیرشده

علاوه بر این، اگر زنبورهای عسل از هر نوع خوراک تخمیرشده تغذیه کنند، دچار اسهال می‌شوند. خوراک تخمیرشده باعث ایجاد عدم تعادل در روده زنبورهای عسل می‌شود و زنبور برای دفع آن تلاش می‌کند. زنبورها تا زمانی که خوراک فاسد کاملاً از دستگاه گوارش آن‌ها خارج شود، دچار اسهال خواهند بود.

در صورتی که مدیریت مناسبی انجام شود، اسهال ناشی از مصرف خوراک تخمیرشده مدت زیادی ادامه نمی‌یابد. این نوع اسهال خطر کمی برای نابودی کلنی دارد، به‌ویژه اگر منبع خوراک آلوده حذف شود. همچنین می‌توانید خوراک‌هایی با آب کمتر در اختیار زنبورها قرار دهید تا به بازیابی سریع‌تر آن‌ها از این اسهال کمک شود.

۴. مکیدن شیره میوه‌های رسیده

در نهایت، مکیدن شیره میوه‌هایی که بیش‌ازحد رسیده‌اند نیز می‌تواند باعث اسهال در زنبورهای عسل شود. مقدار زیاد قند موجود در شیره این میوه‌ها توانایی گوارشی دستگاه گوارش زنبور را مختل می‌کند و در نتیجه زنبور برای پاکسازی روده خود از این شیره، دچار اسهال می‌شود. شیره میوه‌های بیش‌ازحد رسیده ممکن است در روده زنبور تخمیر شود که خود باعث بروز اسهال در زنبور مصرف‌کننده خواهد شد.

 اثرات اسهال خونی بر زنبورهای عسل

اسهال در زنبورهای عسل اثرات گوناگونی دارد؛ از تأثیر بر زنبورهای منفرد گرفته تا اثر بر کل کلنی. زنبورهایی که به اسهال مبتلا می‌شوند، ضعیف شده و کارایی‌شان در داخل کندو کاهش می‌یابد. آن‌ها زمان بیشتری را صرف پروازهای پاکسازی می‌کنند و کمتر به سایر وظایف خود می‌پردازند. همچنین ممکن است رفتارهای غیرعادی از خود بروز دهند که ناشی از استرس وارده بر آن‌هاست.

شاید علاقمند باشید مقاله ” بیماری اسهال زنبور عسل چیست؟ ” را ملاحظه کنید 🌹

 ۱. اثر بر کلنی

وقتی تعداد زیادی از اعضای کلنی دچار اسهال شوند، کل کلنی تأثیر آن را احساس می‌کند. تعداد زنبورهایی که برای جمع‌آوری منابع از کندو خارج می‌شوند کاهش می‌یابد و منابع جایگزین نمی‌شوند. با افزایش تعداد زنبورهای بیمار، فعالیت‌های نگهداری از کندو به‌درستی انجام نمی‌شود. در نتیجه، نوزادها ممکن است بمیرند و ملکه نیز تغذیه کافی دریافت نمی‌کند، که در نهایت باعث کاهش تخم‌گذاری می‌شود.

اگر اسهال در زنبورهای عسل یک کلنی درمان نشود، مجموعه‌ای از رویدادها آغاز می‌شود که در نهایت به نابودی کل کلنی منجر می‌گردد. در داخل کندو، مواد مدفوعی باعث رشد قارچ‌ها و باکتری‌های مضر می‌شوند. این عوامل بیماری‌زا زنبورهای کلنی را آلوده و ضعیف می‌کنند.

بوی بد ناشی از مدفوع زنبورها در داخل کندو، ارتباط زنبورها از طریق فرمون‌ها را مختل می‌کند. نظم و هماهنگی درون کلنی از بین می‌رود و زنبورها دیگر به‌صورت هماهنگ فعالیت نمی‌کنند. هنگامی که کلنی در این مسیر نزولی قرار گیرد، معمولاً به‌دلیل گرسنگی یا فقدان اعضای جدید برای ادامه حیات کلنی، از بین می‌رود.

 ۲. ایجاد استرس

یکی از پیامدهای خطرناک اسهال در زنبورهای عسل، استرس است. با مبتلا شدن کلنی به اسهال، کلنی دچار استرس شده و عملکرد آن دچار اختلال می‌شود. زنبورها ذخایر غذایی بدن خود را سریع‌تر از حد معمول مصرف می‌کنند و با سرعت بیشتری به خوردن عسل ذخیره‌شده روی می‌آورند. این وضعیت باعث مرگ زودرس و گسترده زنبورها می‌شود. در صورت اتمام کامل منابع غذایی ذخیره‌شده مانند عسل، زنبورها ممکن است از گرسنگی بمیرند.

 ۳. بهداشت ضعیف کندو

اسهال در زنبورهای عسل منجر به بروز شرایط غیربهداشتی در کندو می‌شود. مدفوع دفع‌شده درون کندو بستر مناسبی برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها فراهم می‌کند. حتی در دمای پایین زمستان، باکتری‌ها و قارچ‌های مختلف می‌توانند روی این مواد رشد کنند. این عوامل بیماری‌زا سپس کلنی را آلوده کرده و موجب مرگ‌ومیر زنبورها می‌شوند. اگر این وضعیت بدون رسیدگی رها شود، می‌تواند کل کلنی را نابود کند.

 ۴. اختلال در ارتباطات داخل کندو

یکی دیگر از راه‌هایی که اسهال زنبورها می‌تواند به فروپاشی کلنی منجر شود، ایجاد اختلال در سیستم ارتباطی آن‌هاست. زنبورهای عسل برای ارتباط با یکدیگر به‌شدت به بوهای حاصل از فرمون‌ها متکی هستند، علاوه‌بر علائم فیزیکی و بصری دیگر.

در موارد شدید اسهال، مدفوع زنبورها درون یا نزدیک کندو دفع می‌شود و بوی ناخوشایندی در فضای داخلی کندو پخش می‌گردد. این بو باعث می‌شود فرمون‌هایی که زنبورها برای ارتباط استفاده می‌کنند، دیگر قابل تشخیص نباشند. در نتیجه، زنبورهای منفرد هماهنگی خود را با سایر اعضای کلنی از دست می‌دهند. افزایش این رفتارهای ناهماهنگ، به فروپاشی نظم درون کندو منجر شده و در نهایت باعث مرگ کل کلنی می‌شود.

 درمان اسهال خونی در زنبورهای عسل

روش‌های مختلفی برای درمان اسهال در زنبورهای عسل وجود دارد. هر روش اصول عملکرد، اثربخشی و تناسب خاص خود را دارد که باید با توجه به وضعیت کلنی و شرایط زنبوردار انتخاب شود.

در گام نخست، باید علت بروز اسهال در کلنی خود را شناسایی کنید تا بتوانید ریشه مشکل را رفع کنید. یکی از اهداف مهم در کنترل اسهال زنبورها، کمک به انجام پروازهای تخلیه‌ای و کاهش تجمع مواد جامد غیرقابل‌هضم در روده زنبورهاست.

 ۱. شیوه‌های تغذیه‌ای

برای درمان اسهال، باید مقدار مواد جامد غیرقابل‌هضم در تغذیه زنبورها را کاهش داد. در زمستان می‌توان به‌جای عسل، خوراک جایگزین در اختیار زنبورها گذاشت.

• شربت شکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا (HFCS) جایگزین‌های مناسبی برای عسل هستند، زیرا حاوی مقدار بسیار کمی یا فاقد مواد غیرقابل‌هضم می‌باشند.
• اگر دمای محیط به اندازه‌ای گرم شده است که مایعات برای مدت کافی در حالت مایع باقی بمانند، می‌توان یکی یا هر دوی این خوراک‌ها را در اختیار زنبورهایی که دچار اسهال شده‌اند قرار داد.

 تغذیه زنبورهای زمستان‌گذران در محیط‌های داخلی

نگهداری زنبورها در محیط‌های کنترل‌شده مانند انبارهای گرم‌شده، درمان، کنترل و پیشگیری از اسهال را آسان‌تر می‌سازد. در این شرایط، لازم نیست محیط بیش‌ازحد گرم باشد، زیرا زنبورها در گرما ذخایر زمستانی خود را سریع‌تر مصرف می‌کنند. زنبورها فقط در صورتی دچار اسهال می‌شوند که بیش از ۲ تا ۳ هفته نتوانسته باشند پرواز تخلیه‌ای انجام دهند و مواد مدفوعی در روده‌شان انباشته شود.

به زنبوردارانی که کلنی‌های خود را در ساختمان‌های تهویه‌دار زمستان‌گذران می‌کنند توصیه می‌شود که عسل را از کندوها خارج کرده و آن را با خوراک‌هایی جایگزین کنند که حاوی مقدار کمی ماده غیرقابل‌هضم یا فاقد آن باشند. شربت شکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا دو نمونه مناسب از چنین خوراک‌هایی هستند. زنبورهای عسلی که از این نوع خوراک‌ها استفاده می‌کنند، می‌توانند کل زمستان را بدون نیاز به دفع مدفوع سپری کنند، بنابراین احتمال ابتلا به اسهال در آن‌ها بسیار کم خواهد بود.

 تأمین خوراک تازه برای زنبورها

اسهالی که در اثر مصرف خوراک تخمیرشده ایجاد می‌شود، به‌راحتی قابل کنترل است. کافی‌ست منبع خوراک تخمیرشده، مانند ظروف تغذیه‌ای که مدت زیادی در کندو مانده‌اند، برداشته شوند. این منابع را باید با خوراک تازه و سالم جایگزین کرد تا به زنبورها آسیب نرسانند. همچنین می‌توان برای مدتی از پتی شکر یا فوندانت استفاده کرد تا زنبورها خوراکی با رطوبت کمتر دریافت کنند و روده آن‌ها سریع‌تر پاکسازی شود.

 درمان اسهال بهاره در زنبورهای عسل

اگر اسهال در فصل بهار رخ دهد، می‌توانید به‌جای عسل، از خوراک‌های جامدتری مانند کیک شکر و فوندانت زنبور استفاده کنید. این خوراک‌ها دارای رطوبت بسیار کمی هستند. استفاده از آن‌ها به‌عنوان غذای جایگزین برای زنبورها باعث می‌شود میزان آب موجود در دستگاه گوارش زنبورها کاهش یافته و احتمال بروز اسهال کمتر شود. تغذیه زنبورهای مبتلا به اسهال با خوراک‌های مایع مانند شربت شکر در فصل بهار، معمولاً وضعیت اسهال را تشدید می‌کند.

 ۲. شیوه‌های مدیریت زنبورستان

مکان‌یابی کندوهای شما باید به‌گونه‌ای باشد که امکان پروازهای تخلیه‌ای در زمستان برای زنبورها فراهم شود. بهترین حالت این است که کندو رو به سمت جنوب قرار داده شود، در مکانی که آفتاب به آن بتابد. البته در عین حال که اجازه می‌دهید نور خورشید کندو را گرم کند، باید آن را از بادهای شدید، بارش برف و دیگر عوامل آسیب‌زای زمستانی نیز محافظت کنید. هر مقدار آفتابی که در منطقه شما در زمستان بتابد، کندو و زنبورهای داخل آن را گرم می‌کند. زنبورها می‌توانند پروازهای تخلیه‌ای ایمن و موفقی انجام داده و سپس به خوشه زمستانی خود در داخل کندو بازگردند.

برای کلنی‌هایی که دچار اسهال شده‌اند، ورودی‌های بالایی به کندو اضافه کنید. این ورودی‌ها امکان انجام پروازهای کوتاه برای تخلیه مدفوع را آسان‌تر می‌کنند. هوای گرم‌شده توسط خوشه زمستانی، به بخش‌های بالایی کندو صعود می‌کند و آن نواحی را گرم می‌سازد. زنبورهایی که به سمت ورودی بالایی حرکت می‌کنند نیز گرم می‌شوند، در نتیجه ماهیچه‌های پروازشان به‌خوبی کار می‌کنند. آن‌ها می‌توانند پرواز کوتاهی برای دفع مدفوع انجام دهند و پیش از آن‌که بیش‌ازحد سرد شوند، به کندو بازگردند.

 پیشگیری و کنترل اسهال خونی در زنبورهای عسل

با انجام اقدامات مدیریتی به‌موقع و برای مدت کافی، می‌توان از بروز اسهال در زنبورهای عسل جلوگیری کرد. در گام نخست، باید خوراکی تمیز یا تا حد امکان تمیز برای کلنی‌های زمستان‌گذران فراهم کنید. اگرچه عسل خوراکی محبوب میان زنبورداران است، اما در رابطه با خطر بروز اسهال، یکی از پرریسک‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌رود. عسل دارای مواد جامد غیرقابل‌هضمی است که نباید وارد دستگاه گوارش زنبورها شود.

• این مواد غیرقابل‌هضم در روده زنبور باقی مانده و زمانی که مواد قابل‌هضم جذب بدن زنبور می‌شوند، تجمع می‌یابند.
• اگر مقدار زیادی از این مواد در روده انباشته شده و زنبور نتواند به‌موقع پرواز تخلیه‌ای انجام دهد، دچار اسهال می‌شود.
• عسل‌های تیره‌رنگ معمولاً حاوی مواد غیرقابل‌هضم بیشتری نسبت به عسل‌های روشن هستند. بنابراین می‌توان قاب‌هایی را که دارای عسل تیره هستند، با قاب‌هایی حاوی عسل روشن تعویض کرد.
• عسلک‌ها نیز دارای مقدار زیادی مواد غیرقابل‌هضم هستند که در دستگاه گوارش زنبورهای عسل هضم نمی‌شوند.

 بهترین خوراک‌های زمستانی برای زنبورهای عسل

برای زنبوردارانی که کلنی‌های خود را در ساختمان‌های تهویه‌شده زمستان‌گذرانی می‌کنند، توصیه می‌شود نوع خوراک زنبورها تغییر یابد. باید عسل را از فهرست خوراک‌های ارائه‌شده حذف کرده و به‌جای آن از محلول آب‌وشکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا (یا نزدیک‌ترین جایگزین در دسترس) استفاده کرد.

محلول آب‌وشکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا تقریباً فاقد مواد غیرقابل‌هضم هستند، بنابراین می‌توانند به‌خوبی از بروز اسهال در کلنی‌های زنبور عسل جلوگیری کنند.

کلنی‌های زنبور عسل که در ساختمان‌های تهویه‌شده زمستان‌گذرانی می‌کنند، تا پایان زمستان یا تا زمانی که دمای محیط به‌اندازه‌ای بالا برود که کندو بتواند دوباره به زنبورستان فضای باز منتقل شود، از کندوی خود خارج نمی‌شوند.

 پرهیز از تغذیه زنبورهای عسل با خوراک تخمیرشده

از دادن خوراک‌های تخمیرشده به زنبورهای عسل خودداری کنید. تمام شربت‌ها و خمیرهای خوراکی آماده‌شده را در دمای پایین نگهداری کنید تا دچار تخمیر نشوند. همچنین فقط به اندازه‌ای خوراک تهیه کنید که برای چند روز زنبورها کافی باشد و آن را داخل کندو قرار دهید. این کار مانع از باقی‌ماندن شربت در کندو می‌شود؛ شربتی که در صورت نگهداری نادرست ممکن است تخمیر شده و مشکل‌ساز شود.

اگر هر نوع تغذیه‌دهنده‌ای حاوی خوراک تخمیرشده باشد، آن را با آب فراوان به‌خوبی شست‌وشو دهید تا تمام میکروارگانیسم‌هایی که باعث تخمیر شده‌اند، از تجهیزات پاک شوند. این کار باعث می‌شود استفاده‌های بعدی از همان تجهیزات منجر به تخمیر مجدد خوراک نشود.

خوراک‌های تخمیرشده را به شیوه‌ای ایمن و مناسب دفع کنید و آن‌ها را در مکانی قرار دهید که زنبورهای عسل به آن دسترسی نداشته باشند و نتوانند آن را مصرف کنند.

 پیشگیری از اسهال خونی ناشی از آبمیوه‌های میوه‌های بیش‌ازحد رسیده

وقتی مشخص شد که علت اسهال زنبورها، آبمیوه‌ی حاصل از میوه‌های بیش‌ازحد رسیده است، آن میوه‌ها را از مناطق چرا و تغذیه زنبورها حذف کنید. این میوه‌ها ممکن است در مزارعی متعلق به دیگران ، مانند همسایگان شما ، باشند. با آن‌ها با آرامش صحبت کرده و از آن‌ها بخواهید که میوه‌های رسیده را برداشت کنند تا از آسیب بیشتر به زنبورهای شما جلوگیری شود.

اگر در این زمینه موفق نبودید، می‌توانید برای چند روز یا یک هفته کلنی‌های زنبورهای خود را در داخل کندو نگه دارید تا فرصت کافی برای افتادن میوه‌های رسیده به زمین فراهم شود. در این وضعیت، زنبورها انگیزه چندانی برای مکیدن آبمیوه‌ی میوه‌های افتاده نخواهند داشت. همچنین با گذشت زمان، برخی کشاورزان اطراف ممکن است میوه‌های رسیده خود را برداشت کرده و در نتیجه مشکل اسهال در زنبورهای شما از بین برود.

 جمع بندی

اسهال خونی در زنبورهای عسل وضعیتی ناخوشایند و نگران‌کننده برای هر زنبورداری است. اگر به‌موقع به آن رسیدگی نشود، می‌تواند به شرایطی تبدیل شود که موجودیت کلنی را تهدید کند. با این حال، نیازی به نگرانی یا وحشت بیش‌ازحد پس از مشاهده اسهال در زنبورستان نیست. این مشکلی است که بسیاری از زنبورداران ، چه مبتدی و چه حرفه‌ای ، با موفقیت آن را مدیریت کرده‌اند.

تشخیص صحیح اسهال خونی و شناخت راهکارهای درمانی آن برای کلنی‌های زنبور عسل، در دسترس و قابل اجرا است. این مقاله با بررسی جامع و دقیق مشکل اسهال در زنبورهای عسل، ابزاری مفید در مسیر مقابله با این چالش برای زنبورداران فراهم می‌کند. با بهره‌گیری از این راهنمای کامل برای درمان اسهال خونی در زنبورهای عسل، می‌توانید سلامت کلنی‌های خود را همواره حفظ نمایید.

از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله نظر یا تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.

ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.

دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :