آشنایی با مبانی پرورش ملکه با کیفیت برای زنبورداران مبتدی

آشنایی با مبانی پرورش ملکه با کیفیت برای زنبورداران مبتدی

این مقاله اولین بخش از یک مجموعه دوقسمتی درباره مقدمه‌ای بر پرورش ملکه است و برای زنبوردارانی طراحی شده که هنوز پرورش ملکه را تجربه نکرده‌اند. همچنین برای افرادی که کمی در این زمینه فعالیت کرده‌اند اما روشی مناسب با نیازهای خود پیدا نکرده‌اند، مفید است. در این مقاله، به بررسی عناصر مختلف مرتبط با پرورش و جفت‌گیری ملکه‌ها پرداخته می‌شود، با تمرکز ویژه بر روش‌ها و تجهیزات گوناگون. در این بخش، تأکید بر پرورش ملکه‌های باکیفیت خواهد بود. سپس می‌توانید به مقاله بعدی مراجعه کنید که به موضوع جفت‌گیری اختصاص دارد. هدف این است که این مقالات به شما کمک کنند تصمیمات آگاهانه‌ای درباره پرورش ملکه بگیرید و ابزارها و انگیزه لازم برای شروع این کار را در اختیارتان قرار دهند.

مزایای پرورش ملکه‌های خودمان

پرورش چند ملکه اضافی نیازی به تجهیزات زیاد ندارد. البته می‌تواند پیچیده باشد، اما اگر بخواهید پرورش ملکه ساده و بی‌دردسر باشد، این امکان نیز وجود دارد. پرورش ملکه فعالیتی است که پس از گذر از مرحله مبتدی در زنبورداری، همه ما باید به‌عنوان بخشی از مدیریت تابستانه انجام دهیم. مزایای پرورش ملکه‌های خودمان به‌مراتب از تلاش موردنیاز برای آن بیشتر است. این کار به دلایل متعددی اهمیت دارد:

• پرورش از نژادهای باکیفیت در زنبورستان خودمان (سازگار با شرایط محلی)
• دسترسی به ملکه‌ها در زمان‌هایی که عرضه ملکه‌های جفت‌خورده محدود است (بهار و پاییز)
• کاهش تمایل به وارد کردن ملکه‌هایی که ممکن است با شرایط ما سازگار نباشند، برنامه‌های پرورش محلی را مختل کنند یا آفات و بیماری‌ها را منتقل کنند
• نگهداری چند ملکه جفت‌خورده اضافی برای جایگزینی ملکه‌های پیر یا ناکارآمد، ملکه‌هایی که از پرواز جفت‌گیری بازنگشته‌اند، یا برای سرپرستی کلنی‌های هسته‌ای هنگام افزایش تعداد کلنی‌ها
• تبادل ملکه‌های سازگار با شرایط محلی با دیگر زنبورداران برای افزایش تنوع ژنتیکی
• صرفه‌جویی در هزینه‌ها و حتی امکان فروش ملکه‌های جفت‌خورده اضافی

برنامه‌ریزی برای پرورش ملکه

برای تعیین چارچوب فعالیت پرورش ملکه، ابتدا چند سؤال از خود بپرسید:

• چند ملکه می‌خواهید پرورش دهید؟
• چه تجهیزاتی در دسترس دارید و چه چیزهایی را می‌توانید به‌راحتی تنظیم یا بسازید؟
• چقدر زمان می‌توانید یا می‌خواهید به پرورش ملکه اختصاص دهید؟
• هر چند وقت یک‌بار می‌توانید از کلنی‌ها بازدید کنید؟
• بینایی شما چقدر خوب است و در کار با اشیای کوچک و ظریف چقدر مهارت دارید؟
• چه تعداد زنبور، قاب تخم، و ذخایر می‌توانید برای پرورش ملکه اختصاص دهید؟

با در نظر گرفتن پاسخ این سؤال‌ها، اکنون می‌توانید پرورش ملکه را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که با نیازها، مهارت‌ها، و تجهیزات شما سازگار باشد. پرورش ملکه شامل سه بخش است؛ بنابراین، برای هر بخش برنامه‌ریزی کنید: اول، برنامه‌ریزی و انتخاب ملکه‌های مولد؛ دوم، تولید و برداشت سلول‌های ملکه؛ و سوم، جفت‌گیری.

از شما دعوت میکنیم مقاله ” برای داشتن یک ملکه و کلنی پربار چه چیزهایی نیاز دارید ” را ملاحظه کنید 🌷

زمان‌بندی شروع کار

یک جدول زمانی تقریبی برای کار تنظیم کنید، ملکه‌های مولد خود را انتخاب کنید، و تجهیزات موردنیاز را آماده کنید. همه این‌ها را می‌توانید از قبل انجام دهید. تعیین تاریخ شروع پرورش ملکه همیشه کمی دشوار است، زیرا به شرایط آب‌وهوایی و رشد بهاری کلنی‌ها بستگی دارد. بسیاری از زنبورداران ایرلندی پیوند لارو را در هفته دوم یا سوم ماه می آغاز می‌کنند. به جمعیت نرهای کلنی‌های خود توجه کنید و از آن به‌عنوان شاخصی برای شروع فصل جفت‌گیری استفاده کنید. وقتی تخم‌های نر را در کندو مشاهده کردید، می‌توانید زمان‌بندی را آغاز کنید. نرها ۲۴ روز طول می‌کشد تا از تخم به زنبور بالغ تبدیل شوند و حدود ۱۰ تا ۱۲ روز پس از خروج، به بلوغ جنسی می‌رسند. اگر تازه‌کار هستید، توصیه می‌کنم پرورش ملکه را به‌محض مناسب شدن شرایط آغاز کنید.

در پرورش ملکه، می‌توانید هرچقدر بخواهید برنامه‌ریزی و آماده‌سازی کنید، اما زنبورها معمولاً در جایی از مسیر، مشکلاتی ایجاد می‌کنند. این امری طبیعی است و نباید بیش از توان شما باشد. اگر همه‌چیز کاملاً به‌هم ریخت، کافی است خودتان را تکان دهید، مشکل را شناسایی کنید، و دوباره شروع کنید. فصل تابستان به‌اندازه کافی طولانی است که اگر زود آغاز کنید، تا پایان آن چند ملکه اضافی برای زمستان‌گذرانی یا جایگزینی ملکه‌های پیر یا ناکارآمد خواهید داشت.

انتخاب ملکه‌های مولد

انتخاب ملکه‌های مولد امری ضروری است، صرف‌نظر از اینکه چند کندو دارید یا چگونه سلول‌های ملکه را تولید می‌کنید. معیارهای انتخاب خود را مشخص کنید و سوابق کندوهایتان را بررسی کنید تا ببینید کدام کلنی‌ها بهترین تطابق را دارند. معیارها می‌توانند شامل زنبورهای آرام، توانایی خوب در زمستان‌گذرانی، مقاومت مناسب در برابر واروآ یا بیماری‌ها، رفتار بهداشتی، تولید عسل بالا، نیاز کم به مدیریت زمان یا تغذیه، رنگ مناسب، یا عدم تمایل به بچه‌دهی باشند. ممکن است قوی‌ترین کلنی شما بیشترین معیارها را نداشته باشد. اگر امکان پرورش ملکه از چندین ملکه مولد را دارید، این کار در درازمدت مفید خواهد بود، زیرا از محدود شدن تنوع ژنتیکی جلوگیری می‌کنید.

چگونه سلول‌های ملکه باکیفیت تولید کنیم؟

چهار روش برای تولید سلول‌های ملکه باکیفیت در پرورش ملکه وجود دارد:

1. شاخون ‌های بچه‌دهی و جایگزینی
2. پیوند لاروها
3. جعبه‌های سلول پلاستیکی
4. دستکاری شانه‌ها

روش اول توسط زنبورها هدایت می‌شود و سه روش دیگر توسط زنبوردار. بهترین ملکه‌ها از لاروهای بسیار جوان، تنها چند ساعت پس از تفریخ، تولید می‌شوند. در صورت استفاده از روش‌های پیوند لارو یا دستکاری شانه، به‌ویژه، باید مطمئن شوید که لاروهای بسیار کوچک را می‌بینید. سلول‌های ملکه تولیدشده از لاروهای مسن‌تر کیفیت پایین‌تری دارند و بیشتر به کارگرها شبیه خواهند شد.

شاخون‌های بچه‌دهی و جایگزینی

می‌توانید ملکه‌های باکیفیتی از شاخون‌های بچه‌دهی و جایگزینی به‌دست آورید. به‌هرحال، این روشی است که ما به‌عنوان مبتدی برای پرورش ملکه‌های جدید یاد می‌گیریم. نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که اگر این مسیر را انتخاب کنید، مطمئن شوید کلنی‌ای که از آن پرورش می‌دهید، برای پرورش ملکه انتخاب شده است. اگر ملکه‌های مولد را انتخاب نکرده باشید، ممکن است وسوسه شوید از اولین کلنی‌هایی که سلول‌های بچه‌دهی تولید می‌کنند، پرورش دهید. در این صورت، از کلنی‌هایی با ویژگی نامطلوب که تمایل به بچه‌دهی دارند ملکه پرورش می‌دهید و کلنی‌هایی را که ویژگی مطلوب‌تر عدم تمایل یا کندی در بچه‌دهی دارند، نادیده می‌گیرید.

مزایا : به‌جز جعبه‌های جفت‌گیری برای نگهداری سلول‌های ملکه بالغ هنگام برداشت، نیازی به تجهیزات اضافی نیست؛ بنابراین، راهی آسان برای ورود به پرورش ملکه است. قاب‌ها می‌توانند مستقیماً به هسته‌های جفت‌گیری منتقل شوند و نیازی به کلنی شروع کننده یا خاتمه دهنده ندارند. ملکه‌های باکیفیتی تولید می‌کند. کار زیادی نیاز ندارد و برای افرادی با بینایی یا مهارت دستی ضعیف یا کسانی که در کار با لاروهای جوان اعتمادبه‌نفس ندارند، مناسب است.

معایب : تعداد ملکه‌های تولیدشده کم است. سلول‌های ملکه در زمانی تولید می‌شوند که برای زنبورها مناسب است، نه لزوماً برای زنبوردار. ممکن است از کلنی‌هایی با تمایل به بچه‌دهی پرورش دهید.

پیوند و انتقال لارو

اجازه دهید ابتدا تأکید کنم که پیوند لارو به‌هیچ‌وجه به‌اندازه‌ای که برخی تصور می‌کنند، دشوار نیست. تمامی روش‌های پرورش ملکه به زمان، مهارت، و کمی شانس نیاز دارند و پیوند لارو نیز از این قاعده مستثنا نیست. در روش پیوند لارو برای تولید سلول‌های ملکه، یک لارو جوان با ابزار مخصوص از سلول خود برداشته شده و در فنجان ملکه قرار می‌گیرد. فنجان ملکه سپس در نگهدارنده‌ای نصب شده و به قابی متصل می‌شود. این قاب سپس در کلنی شروع کننده قرار می‌گیرد. می‌توانید تا حدود ۲۰ فنجان ملکه را روی یک قاب جای دهید.

تجهیزات موردنیاز:

• سوزن پیوند لارو
• فنجان‌ها و نگهدارنده‌های ملکه
• قاب انتقال لارو/کلنی شروع کننده

مزایا: روشی مؤثر برای تولید تعداد زیادی سلول ملکه. امکان پرورش از چندین ملکه به‌طور هم‌زمان. با تسلط بر ابزارها، نتایج بسیار خوبی حاصل می‌شود. در زنبورستان خانگی آسان است.

معایب: نیاز به خرید تجهیزات تخصصی دارد که ممکن است با سبک زنبورداری شما سازگار نباشد. کار با ابزارها نیازمند تمرین است. برای زنبورداران با بینایی یا مهارت دستی ضعیف مناسب نیست. کار با ابزار انتقال لارو و فنجان‌های ملکه می‌تواند دشوار باشد و بهتر است بدون دستکش و در غیاب زنبورها انجام شود. نیاز به چندین بازدید از کندو در مدت کوتاه دارد. در زنبورستان‌های دور یا هنگام حمل قاب‌ها برای انتقال لارو دشوار است.

روش‌های جعبه‌های جنتر

روش‌های جنتر و کاپ‌کیت اساساً جایگزین‌هایی برای پیوند لارو هستند. این روش‌ها بر استفاده از قابی از سلول‌های پلاستیکی که در قاب تخم قرار می‌گیرند، متمرکز هستند. این دو روش از نظر طراحی کمی متفاوت‌اند، اما با به‌دام ‌انداختن ملکه مولد در قاب یا جعبه کار می‌کنند. چون ملکه محبوس است، مجبور به تخم‌گذاری در سلول‌های پلاستیکی می‌شود. این سلول‌ها سپس برداشته شده و مانند لاروهای پیوند شده می‌شوند. پس از راه‌اندازی، این سیستم‌ها بارها قابل‌استفاده‌اند. تنها آماده‌سازی موردنیاز در هر بار، پر کردن سلول‌های پلاستیکی است. پیش‌نیاز استفاده از این روش‌ها، توانایی یافتن ملکه و قرار دادن او در قاب است.

تجهیزات موردنیاز:

• کیت جنتر یا کاپ‌کیت
• قاب تخم خالی و یک ورق موم/قاب تخم با شانه کشیده‌شده (ترجیحاً خالی) و قطعات موم
• قاب پیوند لارو/کلنی شروع کننده

مزایا : این سیستم‌ها برای زنبوردارانی که می‌خواهند بدون پیوند لارو از نژادهای انتخاب‌شده ملکه پرورش دهند، عالی‌ است. برای افرادی با بینایی یا مهارت دستی ضعیف مناسب است، زیرا نیازی به جابه‌جایی لاروها نیست و ملکه خود تخم‌ها را در فنجان‌ها می‌گذارد. این روش‌ها برای دانستن سن دقیق لاروها مفیدند، بنابراین می‌توانید آن‌ها را در زمان مناسب به کلنی شروع کننده منتقل کنید. کیت‌ها برای تولید تعداد قابل‌توجهی سلول مناسب‌اند و با تلاش کم قابل‌استفاده مجدد هستند.

معایب : باید تجهیزات تخصصی خریداری کنید که ممکن است با سبک زنبورداری شما سازگار نباشد. برای زنبوردارانی که نمی‌توانند ملکه را پیدا کنند یا با احتیاط جابه‌جا کنند، مناسب نیست. کار با جنتر می‌تواند دشوار باشد و بهتر است بدون دستکش و در غیاب زنبورها انجام شود. نیاز به چندین بازدید از کندو در مدت کوتاه دارد. فقط از یک ملکه در هر زمان می‌توان پرورش داد، مگر اینکه چندین کیت جنتر داشته باشید.

دستکاری شانه‌ها

برای زنبوردارانی که می‌خواهند بدون اتکا به شاخون ‌ها یا تجهیزات اضافی ملکه پرورش دهند، روش‌های جایگزین خوبی وجود دارد. این روش‌ها بر پایه دستکاری شانه‌های حاوی لاروهای جوان است تا زنبورها آن‌ها را به‌عنوان سلول‌های ملکه توسعه دهند. این روش‌ها می‌توانند به‌طور بی‌نهایت تطبیق داده شوند، اما رایج‌ترین آن‌ها روش میلر، طرح آلی، و روش «در محل» (OTS) برای پرورش ملکه هستند.

روش میلر برای پرورش ملکه

بهترین نتایج روش میلر با استفاده از قابی از لاروهای هم‌سن، تنها چند ساعت پس از تفریخ، به‌دست می‌آید. این قاب به‌شکل W برش داده شده و در کلنی شروع کننده قرار می‌گیرد. زنبورها باید سلول‌های ملکه را در کناره‌ها و پایین شانه بسازند.

روش در محل

روش در محل تا حدی مشابه است، به‌طوری‌که با استفاده از چاقوی کندو، به‌صورت افقی درست زیر ردیفی از لاروهای انتخاب‌شده، شانه فشرده یا بخشی از آن از موم جدا می‌شود تا فضایی برای ساخت سلول‌های ملکه ایجاد شود.

طرح آلی

طرح آلی اساساً شامل برش نواری از شانه حاوی لاروها از قاب تخم و اتصال آن با موم، سیم، یا نخ به میله قابی است، به‌گونه‌ای که سلول‌ها رو به پایین باشند. این قاب سپس در کلنی شروع کننده قرار می‌گیرد. برای رویکرد کاملاً بی‌خیال برای زنبوردارانی با زمان محدود، که همه‌چیز را می‌خواهند و چیزی برای از دست دادن ندارند، یک قاب با لاروهای هم‌سن مناسب می‌تواند بدون وجود تخم باز دیگر در کلنی قوی بدون ملکه قرار گیرد.

مزایا : این روش‌ها برای پرورش چند ملکه اضافی بدون دردسر یا تجهیزات زیاد مناسب‌اند. قاب‌های حاوی سلول‌های ملکه اغلب می‌توانند مستقیماً به هسته‌های جفت‌گیری منتقل شوند. زمان کمی نیاز دارند. برای زنبوردارانی با بینایی یا مهارت دستی ضعیف یا کسانی که در کار با ملکه‌ها یا لاروهای جوان اعتمادبه‌نفس ندارند، مناسب است.

معایب : این روش‌ها ممکن است غیرقابل‌اعتماد باشند و معمولاً تعداد کمی ملکه تولید می‌کنند. یافتن قابی با لاروهای هم‌سن دشوار است، بنابراین زنبورها اغلب از لاروهای مسن‌تر سلول‌های ملکه می‌سازند. مگر اینکه از کلنی‌های مختلف تخم برداشت کنید، فقط از یک ملکه در هر زمان پرورش می‌دهید.

کلنی‌های شروع کننده

گفته می‌شود بهترین ملکه‌ها در کلنی‌های بدون ملکه پرورش داده می‌شوند، اما در کلنی‌های با ملکه تکمیل می‌شوند. این موضوع منجر به استفاده از اصطلاحات کلنی شروع کننده و کلنی خاتمه دهنده ، شده است که اغلب در پرورش ملکه به‌کار می‌روند. برای شروع سلول‌های ملکه باکیفیت، به کلنی بدون ملکه‌ای نیاز دارید که پر از زنبور، به‌ویژه زنبورهای جوان برای تولید غذای تخم، گرده، و لاروهای با سن مناسب باشد. بدون ملکه بودن، واکنش اضطراری در کلنی ایجاد می‌کند که به ساخت سلول‌های ملکه منجر می‌شود. پیش‌نیاز پذیرش لاروهای معرفی‌شده این است که هیچ تخم باز یا تخم باز بسیار کمی در کلنی وجود داشته باشد.

کلنی‌های خاتمه دهنده

پس از شروع سلول‌های ملکه، آن‌ها به کلنی خاتمه دهنده که معمولاً کلنی‌ای با ملکه است، منتقل می‌شوند. این ممکن است برای چند ملکه کار زیادی به نظر برسد، اما با استفاده از هسته یا جعبه تخم اضافی برای انتقال موقت ملکه در فاز بدون ملکه، به‌راحتی قابل‌انجام است. ساده‌ترین راه، استفاده از تخته کلوک است که امکان استفاده از یک کلنی به‌عنوان شروع کننده و خاتمه دهنده را فراهم می‌کند.

تخته کلوک یک جداکننده ملکه اصلاح‌شده با ورودی و یک صفحه کشویی است که بالای جداکننده ملکه قرار می‌گیرد. این تخته به زنبوردار اجازه می‌دهد دسترسی بین جعبه‌ها را ببندد و بخش بالایی را در فاز ساخت سلول بدون ملکه کند، و سپس باز کند تا کل کلنی در مرحله تکمیل با ملکه شود. تخته‌های کلوک به‌راحتی ساخته می‌شوند، اما یک شبکه مانع ملکه، یک تاج‌پوش بدون سوراخ با ورودی نیز همان کار با کمی جابه‌جایی بیشتر.را انجام می‌دهند.

پس از انتخاب روش تولید سلول‌های ملکه، زمانی را برای آشنایی با روش و تجهیزات انتخابی خود اختصاص دهید. منابع مطالعاتی، آموزش‌ها، و سخنرانی‌های آنلاین زیادی وجود دارد.

ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.

دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :