تعیین فاصله بهینه بین کندوهای زنبور عسل برای کاهش پدیده رانش (برد و باخت) در زنبورداری
یکی از موضوعات مورد بحث میان زنبورداران تازه‌کار و باتجربه، فاصله مناسب بین کندوهای زنبور عسل است. مانند بسیاری از جنبه‌های زنبورداری، شرایط محلی و تجربه شخصی در نهایت تعیین‌کننده تصمیم‌گیری در این زمینه است.
فاصله پیشنهادی بین کندوها چقدر باید باشد؟ توصیه می‌شود کندوها حداقل ۶۰ سانتی‌متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. این قاعده الزام‌آور نیست، اما بازرسی کندوها را آسان‌تر می‌کند و در صورت تحریک یک کندو، احتمال تحریک سایر کندوهای مجاور کاهش می‌یابد.
زنبورداران نظرات متفاوتی درباره فاصله‌گذاری نزدیک کندوها دارند. برخی معتقدند این روش مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما برخی دیگر با مشکل جابجایی زنبورها مواجه شده‌اند. در ادامه، توضیح خواهیم داد چرا در بیشتر موارد، ایجاد فاصله بین کندوها توصیه می‌شود.
فاصله ایده‌آل بین کلونی‌های زنبور عسل
در عملیات تجاری تولید عسل، معمولاً ۲ تا ۴ کندو روی یک پالت قرار می‌گیرند، اما پالت‌ها خود چند متر از یکدیگر فاصله دارند. در مقابل، زنبورداران مهاجر که برای گرده‌افشانی فعالیت می‌کنند، پالت‌های حاوی کندوها را در مزارع و باغ‌ها قرار می‌دهند و زنبورها راه خود را به کندو پیدا می‌کنند.
در اروپا، استفاده از خانه‌های زنبور متحرک رایج است که در آن‌ها کندوها کنار هم قرار گرفته و برای دسترسی به منابع غذایی به مزارع مختلف منتقل می‌شوند.
برای زنبورداران غیرحرفه‌ای، فاصله بین کندوها اغلب به سطح راحتی زنبوردار بستگی دارد. همچنین، پیمودن فاصله زیاد (مثلاً ۳۰ متر) بین کندوها هنگام بازرسی، می‌تواند زمان‌بر و دشوار باشد. توصیه می‌شود زنبورداران تازه‌کار کندوها را حداقل ۶۰ سانتی‌متر از هم فاصله دهند و سپس بر اساس تجربه خود تصمیم بگیرند. این فاصله، احتمال عصبی شدن سایر کلونی‌ها را هنگام تحریک یک کندو در بازرسی کاهش می‌دهد.
در مورد رانش یا برد و باخت زنبورها (Drift) 1 برخی زنبورداران معتقدند فاصله حداقل ۶۰ سانتی‌متری بین کندوها این پدیده را کاهش می‌دهد. باور رایج این است که زنبورها تمایل دارند به کندوهای انتهایی جابجا شوند، که باعث افزایش جمعیت در کندوهای کناری و کاهش آن در کندوهای میانی می‌شود.
با این حال، بسیاری از زنبورداران جابجایی را مشکل جدی نمی‌دانند و چندان به فاصله بین کندوها اهمیت نمی‌دهند. اولویت آن‌ها قرار دادن کندوها در مکانی بهینه برای تولید عسل و سهولت دسترسی برای مدیریت است.
جابجایی بیشتر زمانی رخ می‌دهد که زنبورها به دلیل وزش باد از مسیر منحرف شده و وارد کندوی اشتباه شوند. در این صورت، زنبور مهاجم ممکن است توسط زنبورهای کندو کشته شود، مگر اینکه حامل گرده یا شهد باشد، که در این حالت پذیرفته می‌شود، زیرا قصد سرقت منابع ندارد.همچنین، جابجایی ورودی کندو به بیش از ۱۵ سانتی‌متر پس از خروج زنبورها می‌تواند باعث سردرگمی آن‌ها در یافتن کندوی خود شود.
مانند بسیاری از جنبه‌های زنبورداری، نتایج بسته به شرایط متفاوت است. بهتر است با زنبورداران محلی مشورت کنید تا درباره فاصله‌گذاری کندوها راهنمایی دریافت کنید.
فاصله کندوها از خانه چقدر باید باشد؟
برای تعیین فاصله کندوها از خانه، باید با دقت و احتیاط تصمیم‌گیری کرد. زنبورها برای کسب ارتفاع ۱.۸ متری به حداقل ۱.۸ متر فاصله نیاز دارند. بنابراین، باید فضای کافی بین خانه و کندوها وجود داشته باشد تا زنبورها بتوانند آزادانه در هر جهت اوج گرفته و پرواز کنند.
این فاصله به زنبورها امکان می‌دهد بدون نیاز به پرواز مستقیم به سمت بالا و عبور از بالای خانه، ارتفاع لازم را کسب کنند. زنبورها ممکن است برای یافتن شهد تا چند کیلومتر از کندو دور شوند، اما بهتر است مسیر پرواز آن‌ها آزاد باشد.
همچنین، باید از ورود زنبورها به خانه برای یافتن غذا جلوگیری کرد. زنبورها به نزدیک‌ترین منابع غذایی جذب می‌شوند و نباید این منبع، خانه شما یا همسایگان باشد. حتی اگر عاشق زنبورها باشید، خانواده و همسایگان ممکن است از حضور آن‌ها در خانه‌هایشان استقبال نکنند.
به دلایل ایمنی و منطقی، کندوها باید از افراد، به‌ویژه کودکان و حیوانات خانگی، دور نگه داشته شوند. زنبورها به طور مداوم در فاصله ۱.۸ تا ۲.۱ متری از کندو پرواز می‌کنند. کودکان یا افرادی که در نزدیکی خانه یا خانه‌های همسایه بازی می‌کنند، ممکن است به طور ناخواسته زنبورها را تحریک کرده و نیش بخورند. این موضوع یک نگرانی ایمنی آشکار است که باید برای حفاظت از خانواده، کودکان، سایر افراد و حیوانات خانگی در نظر گرفته شود.
از نظر عملی، هنگام برداشت عسل، بهتر است تجهیزات در نزدیکی کندوها باشند. بسیاری از زنبورداران انباری در ملک خود برای نگهداری تجهیزات دارند. منطقی است که کندوها نزدیک این انبار قرار گیرند تا حمل جعبه‌های عسل، که کاری سنگین است، آسان‌تر شود.
همچنین، باید قوانین محلی مربوط به مکان‌یابی کندوها را بررسی کرد. در برخی مناطق، بسته به اندازه ملک و محل زندگی، ممکن است اجازه قرار دادن کندو در حیاط خانه وجود نداشته باشد. بهتر است با زنبورداران محلی یا انجمن‌های مربوطه مشورت کنید تا از مسائل قانونی مطلع شوید.
بهترین مکان برای قرار دادن کندوهای زنبور عسل
هفت عامل کلیدی در انتخاب مکان و جهت قرارگیری کندوها وجود دارد:
- عدم وزش باد مستقیم: باد شدید به‌ویژه در مناطق سردتر، می‌تواند بر سلامت زنبورها تأثیر منفی بگذارد.
- مسیر پرواز آزاد: زنبورها به مسیری بدون مانع برای دسترسی به مناطق تغذیه نیاز دارند.
- نور خورشید کافی: بهتر است کندوها در جهتی قرار گیرند که در طول روز نور کامل خورشید دریافت کنند. در مناطق گرم‌تر، ممکن است نیاز باشد کندوها در بعدازظهر سایه داشته باشند تا از گرمای بیش از حد جلوگیری شود.
- زهکشی مناسب: کندوها باید در مکانی مسطح و خشک قرار گیرند تا از خطر سیلاب در امان باشند.
- دوری از دید عموم: کندوها باید از افراد و تردد عمومی دور نگه داشته شوند.
- حفاظت در برابر شکارچیان: باید از وجود شکارچیانی مانند گورکن یا خرس در منطقه آگاه باشید.
- جلوگیری از سرقت: زنبورداری هزینه‌بر است و متأسفانه سرقت کندوها و تجهیزات رایج است.
فاصله زنبورها از منبع آب چقدر باید باشد؟
از شما دعوت میکنیم مقاله ” ارتفاع مناسب کندوهای عسل؛ راهنمایی برای کاهش کمردرد ” را ملاحظه کنید 🌷
زنبورها در هوای گرم به مقدار قابل‌توجهی آب نیاز دارند. یک کلونی ممکن است در یک روز گرم تابستانی تا ۴ لیتر آب مصرف کند. باید اطمینان حاصل کنید که زنبورها به منبعی آبی در فاصله کمتر از ۴۰۰ متر دسترسی دارند. اگرچه زنبورها می‌توانند تا این فاصله برای آب پرواز کنند، اما به نزدیک‌ترین منبع آب جذب می‌شوند.
گفته می‌شود زنبورها منابع آبی را بیشتر از طریق بو تشخیص می‌دهند تا بینایی. بنابراین، آب با بوی خاک مرطوب، خزه یا حتی کلر ممکن است برای زنبورها جذاب‌تر باشد. اگر نزدیک‌ترین منبع آب، استخر یا حوضچه حیاط همسایه یا ظرف آب پرندگان باشد، بهتر است ایستگاه آبی مخصوص زنبورها ایجاد کنید. همسایگان از حضور مداوم زنبورها در استخر یا ظرف آب پرندگانشان ناراحت خواهند شد.
بسته به تعداد کندوها، می‌توانید یک ظرف ساده پر از آب با سنگ‌ریزه یا مرمر برای فرود زنبورها قرار دهید. برخی زنبورداران از سطلی با اجسام شناور مانند چوب، چوب‌پنبه یا شاخه استفاده می‌کنند. برخی دیگر از حوضچه‌های کوچک، تغذیه‌کننده‌های پرندگان یا ظرف‌های آب پرندگان با سنگ‌ریزه یا مرمر استفاده می‌کنند. منبع ایده‌آل، نهر یا جویبار کوچکی در ملک شماست.
به طور خلاصه، باید اطمینان حاصل کنید که زنبورها به منبع آبی روزانه و پایدار دسترسی دارند و این منبع نباید خشک شود. زنبورها تحت مسئولیت شما هستند.
سؤالات مرتبط
بهترین جهت برای ورودی کندو چیست؟
زنبورها به جهت ورودی کندو اهمیت نمی‌دهند. در طبیعت، زنبورها هیچ ترجیح آماری برای جهت ورودی کندو نشان نداده‌اند و با محیط خود سازگار می‌شوند.
کندوها باید در چه ارتفاعی از زمین قرار گیرند؟
کندوها باید حداقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر (۴ تا ۶ اینچ) از زمین فاصله داشته باشند. اکثر زنبورداران کندوها را روی پالت‌های چوبی قرار می‌دهند که وزن جعبه‌های متعدد را تحمل می‌کند و مانع فرورفتن تخته زیرین در زمین می‌شود، به‌ویژه در زمان برداشت عسل.
برای گرده‌افشانی یک هکتار زمین به چند زنبور نیاز است؟
برای گرده‌افشانی یک هکتار درخت میوه، حدود ۳۰,۰۰۰ زنبور نیاز است. ارزش گرده‌افشانی میوه‌ها، محصولات و سبزیجات تقریباً ۲۰ برابر ارزش عسل تولیدی است.
پاورقی مقاله :
- در زنبورداری، اصطلاح Drift یا انحراف زنبورها به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن زنبورهای عسل هنگام بازگشت به کندو، به اشتباه وارد کندویی غیر از کندوی خودشان می‌شوند.
چرا Drift اتفاق می‌افتد؟
دلایل مختلفی باعث بروز انحراف می‌شوند:
شکل یا رنگ مشابه کندوها : اگر کندوها بیش‌ازحد شبیه به هم باشند، زنبورها در تشخیص کندوی خود دچار مشکل می‌شوند.
چیدمان ردیفی کندوها: در زنبورداری‌های صنعتی که کندوها به‌صورت منظم و ردیفی چیده شده‌اند، احتمال انحراف بیشتر است.
باد یا شرایط جوی: گاهی زنبورها به‌خاطر باد یا مه شدید مسیر را گم می‌کنند.
سن یا خستگی زنبورها: زنبورهای پیر یا خسته بیشتر دچار اشتباه می‌شوند.
Drift چه اثراتی دارد؟
افزایش تراکم جمعیت در برخی کندوها: زنبورهایی که به اشتباه وارد کندویی دیگر می‌شوند، باعث ازدحام در آن کندو می‌شوند.
انتقال بیماری‌ها و انگل‌ها: چون زنبور از یک کندو به کندوی دیگر می‌رود، ممکن است بیماری، کنه یا ویروس را با خود منتقل کند (مثل ویروس بال تغییر شکل یافته یا کنه واروآ).
اختلال در تعادل کلنی‌ها: برخی کندوها تضعیف می‌شوند، چون جمعیت‌شان کم می‌شود، در حالی‌که بعضی دیگر بیش‌ازحد شلوغ می‌شوند.
چطور Drift را کاهش دهیم؟
رنگ‌آمیزی متفاوت کندوها برای کمک به زنبورها در تشخیص کندوی خود.
چیدمان کندوها به صورت زیگزاگ یا نیم‌دایره به‌جای ردیف‌های صاف.
افزودن نشانه‌های بصری مثل پرچم، نشان، یا نقاشی روی درِ کندو.
فاصله‌گذاری بیشتر میان کندوها در صورت امکان. ↩︎
از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.
دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :
- تعیین فاصله بهینه بین کندوهای زنبور عسل برای کاهش پدیده رانش (برد و باخت) در زنبورداری
- ارتفاع مناسب کندوهای عسل؛ راهنمایی برای کاهش کمردرد
- ۱۴ روش علمی برای کاهش دمای کندوهای زنبور عسل در روزهای گرم تابستان
- راهنمای آغاز زنبورداری شهری روی پشتبام ساختمانها
- زنبورداری کوچرو؛ نگاهی علمی به فواید و مضرات جابجایی کندوها
این عسل از منطقه ای گرفته شده که برای جن و پری و خرس قفل هست
جهت سفارش تلفنی یا لینک محصول فروشنده بر روی تصاویر بالا کلیک نمایید
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.