راهنمای جامع مدیریت بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

راهنمای جامع مدیریت بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل که توسط ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل (SBV) Sacbrood ایجاد می‌شود، یک عفونت ویروسی است که نوزادان زنبورعسل را مبتلا کرده و منجر به مرگ لاروها می‌شود. این بیماری از طریق مسیرهای گوناگونی از جمله دزدی (غارت)، زنبورهای سرگردان، و برخی شیوه‌های زنبورداری منتقل می‌شود. در حالی که زنبورهای بالغ می‌توانند بدون نشان دادن علائم ظاهری ناقل ویروس باشند، لاروهای آلوده قادر به شفیره شدن نیستند و می‌میرند؛ این لاروها شکل گردی به خود می‌گیرند و رنگ آن‌ها به ترتیب از سفید به زرد، سپس قهوه‌ای، خاکستری و نهایتاً سیاه تغییر می‌کند.

این مقاله بر اهمیت تشخیص بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل از طریق علائم ظاهری، آزمایش‌های میدانی و روش‌های آزمایشگاهی تأکید دارد. علائم کلیدی شامل تغییرات در شکل و رنگ لاروها، رنگ‌آمیزی دوگانه و وضعیت خاص قرارگیری لاشه لارو با سر بالا است. بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل می‌تواند با بیماری لوک آمریکایی نوزادان (American Foulbrood) اشتباه گرفته شود، زیرا هر دو بیماری علائم مشابهی مانند سوراخ شدن سرپوش‌های حجره‌ها و وجود لارو خشک شده دارند؛ با این حال، تفاوت‌هایی چشمگیر در ظاهر لاروها و میزان سهولت در برداشتن لاروهای خشک شده وجود دارد.

برای بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل درمان شیمیایی وجود ندارد؛ بنابراین مدیریت آن بر پیشگیری و کاهش استرس در کلنی متمرکز است. اقداماتی مانند جایگزینی ملکه با نژادهای ژنتیکی برتر، بهبود بهداشت کندو و حفظ کلنی‌های قوی توصیه می‌شود. تعویض ملکه باعث توقف چرخه پرورش نوزاد شده و رفتارهای بهداشتی را در کلنی وارد می‌کند که می‌تواند به کنترل بیماری کمک کند. همچنین تکنیک‌های مدیریت زنبورستان مانند ایجاد فاصله مناسب بین کندوها، تغذیه کلنی‌های تحت استرس و ادغام کلنی‌های ضعیف می‌تواند به تقویت مقاومت کلنی در برابر بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل کمک کند.

هشیاری در شناسایی زودهنگام بیماری، بازرسی‌های منظم و توجه به اهمیت رعایت بهداشت در پیشگیری از انتقال بیماری بسیار حیاتی است. به زنبورداران توصیه می‌شود ابزارها و تجهیزات را به‌طور کامل تمیز کنند و هنگام جابه‌جایی زنبورها نیز بسیار محتاط باشند تا از گسترش لارو کیسه ای زنبور عسل جلوگیری شود.

اگرچه بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل تهدیدی جدی برای لاروهای زنبورعسل محسوب می‌شود، اما با مدیریت دقیق و اجرای اقدامات پیشگیرانه، زنبورداران می‌توانند تأثیر آن را کنترل کرده و کلنی‌های سالمی را حفظ کنند.

درباره بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل یک بیماری ویروسی است که نوزادان زنبور عسل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری منجر به مرگ لاروهای آلوده زنبور عسل می‌شود. لاروهایی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، قادر به ورود به مرحله شفیرگی نیستند. هرچند زنبورهای بالغ نیز ممکن است به این بیماری آلوده شوند، اما هیچ‌گونه نشانه‌ی مشخصی از خود بروز نمی‌دهند. با این حال، طول عمر زنبورهای بالغ مبتلا به طرز چشم‌گیری کاهش می‌یابد.

عامل ایجاد بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در زنبورهای عسل، ویروسی به‌نام ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل (SBV) است. تاکنون پژوهش‌ها بیش از یک نوع ژنتیکی از این ویروس را شناسایی کرده‌اند. این مقاله به درک بهتر این بیماری کمک کرده و همچنین به بررسی روش‌های درمان و مدیریت آن در زنبورهای عسل می‌پردازد.

 علت بروز بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل چیست؟

بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل توسط ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل ایجاد می‌شود. این ویروس می‌تواند از طریق زنبورهای سرگردان، دزدی (غارت از کندوهای دیگر)، یا از طریق انتقال توسط زنبوردار از یک کندوی آلوده وارد کندو شود. روش‌هایی برای پیشگیری از ورود ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل به کندو وجود دارد. یکی از این روش‌ها جایگزین کردن ملکه کندو است.

اگر مایل بودید مقالات “ بیماری های ویروسی زنبور عسل ” را مطالعه کنید

 نحوه گسترش بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل می‌تواند تا یک ماه در بدن لارو زنبور عسل زنده باقی بماند. پدیده‌ی بچه دهی کلنی باعث انتشار این بیماری در تقریباً تمامی مناطق زنبورداری جهان شده است. به همین دلیل، این بیماری به یکی از مشکلات مهم در ایالات متحده تبدیل شده است. کنه واروآ نیز در گسترش این بیماری نقش دارد. زنبورهای پرستار آلوده به ویروس، مهم‌ترین عامل در انتشار آن در سطح کندو هستند. این زنبورها ویروس را از لاروهای زنده‌ی آلوده یا بقایای نوزادان مرده در کلنی دریافت کرده و سپس هنگام تغذیه‌ی سایر لاروها، ویروس را به آن‌ها منتقل می‌کنند.

زنبورهای بالغ آلوده به بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل فاقد علائم ظاهری هستند، اما تغییراتی در رفتار آن‌ها مشاهده می‌شود و عمرشان کوتاه‌تر از معمول است. زنبورهای کارگر مبتلا به این بیماری، زودتر از زمان طبیعی برای جمع‌آوری شهد و گرده از کندو خارج می‌شوند و پس از مدت کوتاهی این فعالیت را متوقف می‌کنند. آن‌ها دیگر برای جمع‌آوری گرده، شهد یا آب از کندو خارج نمی‌شوند. با این حال، هرگونه گرده‌ای که در کندو وجود دارد ممکن است به ویروس آلوده باشد و این آلودگی می‌تواند باعث ابتلای زنبورهای جوانی شود که از آن تغذیه می‌کنند.

 علائم بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

تشخیص بیماری‌های زنبور عسل برای مدیریت مؤثر آن‌ها بسیار مهم است. برای تشخیص بیماری‌های زنبور عسل می‌توان از علائم و نشانه‌های مختلف درون کندو استفاده کرد. همچنین نتایج آزمایشگاهی نیز برای زنبورداران در دسترس است. تشخیص بیماری‌هایی مانند لارو کیسه ای زنبور عسل با استفاده از علائم، آزمایش‌های میدانی و تکنیک‌های آزمایشگاهی، نسبت به تشخیص صرفاً مبتنی بر علائم، اطمینان بیشتری دارد. در فرآیند تشخیص بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل، جنبه‌های مختلفی از کندو، سلامت کلنی زنبور عسل، شانه عسل و وضعیت نوزادان بررسی می‌شود.

در هنگام بررسی، باید سطح شانه نوزادان را به دقت مشاهده کرده و به وضعیت حجره‌های نوزاد توجه کنید. حجره‌هایی که حاوی لاروهای آلوده به ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل هستند، ممکن است دارای درپوش باشند یا بدون درپوش باشند. زمانی که حجره‌های پوشیده آلوده به ویروس باشند، ممکن است سوراخ‌هایی در پوشش آن‌ها مشاهده شود. این سوراخ‌ها در بررسی دقیق سطح پوشش حجره‌ها قابل رؤیت هستند. علائم بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل ممکن است با بیماری لوک آمریکایی نوزادان (American Foulbrood – AFB) اشتباه گرفته شود، زیرا در هر دو بیماری این سوراخ‌ها توسط زنبورهای عسل ایجاد می‌شود که لارو مرده زیر درپوش را شناسایی کرده‌اند و سعی دارند آن را از حجره خارج کنند. برخی از زنبورها در این کار موفق می‌شوند و برخی دیگر نه.

این فعالیت زنبورهای بالغ باعث گسترش بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در کندو می‌شود. زنبوری که حجره را تمیز می‌کند با ویروس‌های لارو کیسه ای زنبور عسل موجود در نوزاد مرده تماس پیدا کرده و در صورت تغذیه یا تماس با لاروهای سالم، آن‌ها را آلوده می‌کند.

در عین حال، این رفتار بهداشتی زنبورها می‌تواند در صورت وقوع در مقیاس گسترده، به مهار بیماری کمک کند. این عمل باعث حذف منابع آلودگی از داخل کندو می‌شود. در نتیجه، بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل می‌تواند با شدت پایین‌تری در کندو باقی بماند.

 علائمی که باید به آن‌ها توجه کرد:

 ۱. شکل لاروهای مرده زنبور عسل

لاروهایی که بر اثر آلودگی به ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل می‌میرند، درون حجره‌های نوزادان جان می‌دهند. در بیشتر موارد، لاروهای مبتلا پیش از آن‌که به مرحله شفیرگی برسند می‌میرند. هنگام بررسی، مشخص می‌شود که این لاروها همچنان شکل گرد اولیه خود را حفظ کرده‌اند. لاروهایی که در اثر سایر بیماری‌های نوزادان زنبور عسل می‌میرند، معمولاً شکل گرد خود را حفظ نمی‌کنند، به‌ویژه در مراحل اولیه‌ی تجزیه لاروهای مرده. پوست لاروهای آلوده به ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل سفت و شبیه به پلاستیک می‌شود. این پوست‌ها همچنان بخش‌بندی (تقسیمات بدن) را که در لاروهای زنده دیده می‌شود، حفظ می‌کنند. در حالی‌که در بیماری لوک آمریکایی نوزادان، این تقسیمات در بدن لاروهای مرده از بین می‌رود.

 ۲. تغییر رنگ در نوزادان مرده

تغییر رنگ در نوزادان مرده ناشی از عفونت لارو کیسه ای زنبور عسل قابل مشاهده است و می‌توان از آن برای تشخیص بیماری استفاده کرد. نوزادان مرده از رنگ سفید مرواریدی به تدریج به زرد، سپس قهوه‌ای و در نهایت خاکستری تبدیل می‌شوند. پس از مرحله خاکستری، رنگ بدن نوزادان به سیاه تغییر می‌کند. این تغییر رنگ‌ها را می‌توان در سطح شانه نوزادان، از مناطق عفونت قدیمی تا جدید، مشاهده کرد.

در تشخیص بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل از طریق رنگ، تفاوت آن با بیماری لوک آمریکایی نوزادان (AFB) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بیماری لوک آمریکایی، رنگ نوزادان مرده از قهوه‌ای روشن به قهوه‌ای تیره و سپس سیاه تبدیل می‌شود، بدون اینکه مرحله خاکستری مشاهده شود.

 ۳. وضعیت بدنی و رنگ‌بندی

وضعیت بدنی و رنگ نوزادان زنبور عسل مرده در اثر بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل ویژگی‌های خاصی دارد. در این لاروها، سر دارای رنگ تیره‌تری نسبت به بقیه بدن است. سایر بخش‌های بدن لاروها رنگی روشن‌تر نسبت به سر دارند. همچنین، سر لاروهای مرده معمولاً در حالت بالا قرار گرفته است، که این حالت با لاروهای مرده در اثر لوک آمریکایی تفاوت دارد.

لاروهای مبتلا به لارو کیسه ای زنبور عسل درون حجره چرخیده و در حالتی می‌میرند که سرشان رو به بالا است. اما در بیماری لوک آمریکایی، این نوع دوگانگی رنگ مشاهده نمی‌شود و رنگ لارو مرده در سراسر بدن یکنواخت است. علاوه بر این، در بیماری لوک آمریکایی، سر لاروهای مرده به سمت بالا قرار نمی‌گیرد.

 ۴. بررسی لارو خشک شده نوزادان مرده در لارو کیسه ای زنبور عسل

عفونت لارو کیسه ای زنبور عسل باعث می‌شود زنبورها لاروهای مرده را از حجره‌ها خارج کنند. اگر لاروها خارج نشوند، به مرور خشک شده و به شکل لارو خشک شده سیاه‌رنگ درون حجره باقی می‌مانند. این لارو خشک شده ممکن است با بقایای نوزادان مرده در اثر بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شود. تفاوت در این است که لارو خشک شده ناشی از بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل به‌راحتی و به صورت یک‌تکه از حجره خارج می‌شود.

در مقابل، لارو خشک شده ناشی از بیماری‌هایی مانند لوک آمریکایی به دیواره‌های حجره می‌چسبد و نمی‌توان آن را به‌راحتی و به‌صورت کامل خارج کرد. لارو خشک شده ناشی از بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل معمولاً به‌ندرت در کندو دیده می‌شود، مگر آن‌که عفونت گسترده‌ای رخ داده باشد و بخش بزرگی از جمعیت نوزادان را درگیر کرده باشد؛ که چنین مواردی در زنبورداری رایج نیست.

 ۵. سوراخ کردن نوزادان مرده

لاروهای مرده در اثر لارو کیسه ای زنبور عسل را می‌توان در مراحل اولیه تجزیه، از حجره خارج کرد. این لاروها به‌راحتی با یک چوب کبریت یا شاخه باریک از حجره بیرون کشیده می‌شوند و به صورت یک کیسه آویزان می‌مانند. این ویژگی کیسه‌ مانند بودن نوزاد مرده است که نام بیماری لارو کیسه‌ای (Sacbrood) را توجیه می‌کند.

برای تشخیص بیشتر، می‌توان نوزاد مرده را سوراخ کرد. اگر علت مرگ واقعاً بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل باشد، محتوای درون کیسه‌ی لارو آبکی است و به‌راحتی از پوست لارو خارج می‌شود.

 آزمون کشسانی (Ropiness Test) برای تشخیص بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

مرگ نوزادان در یک کندو ممکن است دلایل متعددی داشته باشد و لزوماً ناشی از یک بیماری خاص نباشد. زمانی که زنبوردار با نوزادان مرده مواجه می‌شود، معمولاً از «آزمون کشسانی» یا Ropiness Test استفاده می‌کند. این آزمون در مورد بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل نیز قابل اجراست، اما نتیجه‌ی مشخصی نمی‌دهد و قابل‌اعتماد نیست.

علت این امر آن است که لاروهای مرده در اثر لارو کیسه ای زنبور عسل دچار پوست‌اندازی (اکدیز) شده و به مایعی بدون چسبندگی تبدیل می‌شوند. این مایع در آزمون کشسانی رشته‌ نمی‌دهد. اگر در نوزادان مرده‌ی مبتلا به لارو کیسه ای زنبور عسل، کشسانی دیده شود، معمولاً ناشی از فعالیت باکتری‌های فرصت‌طلب است که روی بقایای مرده اثر گذاشته‌اند.

آزمون کشسانی در بیماری‌هایی مانند لوک آمریکایی و اروپایی نوزادان زنبور به‌وضوح نتیجه می‌دهد. پس از انجام آزمون، باید نتایج آن را در کنار سایر علائم و نشانه‌های موجود در کندو تفسیر کرد.

اگر پس از انجام آزمون، هنوز قادر به تشخیص قطعی بیماری نباشید، بهتر است با یک آزمایشگاه تخصصی تماس گرفته و نمونه‌برداری کنید. برای این کار، می‌توانید از ابزارهای ساده استفاده کرده و نمونه‌ها را با رعایت اصول صحیح جمع‌آوری و ارسال، به آزمایشگاه ارسال نمایید.

 آیا بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل درمان‌پذیر است؟

در بیماری‌های زنبور عسل، کنترل شیمیایی یکی از گزینه‌های مورد علاقه زنبورداران است، در صورتی که امکان‌پذیر باشد. اما در مورد بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل، هیچ درمان شیمیایی مؤثری وجود ندارد. این بیماری درمان ندارد. بنابراین مدیریت و مقابله با آن عمدتاً به روش‌های پیشگیرانه و کاهش فشار بیماری محدود می‌شود.

در زنبورستان، می‌توان با کاهش فشار بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل، به تقویت کلنی کمک کرد تا بتواند در برابر بیماری مقاومت کند و با روش‌های مدیریتی دیگر به کنترل آن پرداخت. یکی از بهترین روش‌های مدیریت، تعویض ملکه کندو است. این کار یک روش بسیار مؤثر برای کنترل بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل محسوب می‌شود.

علاوه بر تعویض ملکه، رعایت بهداشت در زنبورستان اهمیت زیادی دارد. بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در کندوهایی که از نظر بهداشتی ضعیف هستند، راحت‌تر گسترش می‌یابد. رعایت بهداشت کندو در زنبورداری مدرن، حاصل تلاش مشترک زنبوردار و خود زنبورهاست. شانه‌های شکسته، نشت‌ها، زنبورهای مرده و موارد مشابه باید بلافاصله از کندو خارج شوند. زنبورها قادرند کندو را تمیز کنند، اما حذف تکه‌های بزرگ زباله ممکن است برای آن‌ها زمان‌بر باشد. اگر زنبوردار این کار را انجام دهد، زنبورها می‌توانند تمرکز خود را بر بخش‌هایی بگذارند که در آن عملکرد بهتری دارند.

کندوهایی که به بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل آلوده شده‌اند، با کمک زنبوردار در رعایت بهداشت کندو، ممکن است نجات پیدا کنند. زمانی که زنبورها درگیر زباله‌ها و اجساد زنبورهای مرده نباشند، می‌توانند بر حذف نوزادان آلوده از حجره‌های شانه نوزاد تمرکز کنند. برای افزایش بهداشت کندو، می‌توان تخته کف مشبک (Screened Bottom Board) نصب کرد. این تخته به زنبورهای مرده و بقایای لاروها اجازه می‌دهد از کندو بیرون افتاده و روی زمین بیفتند. زنبوردار نیز می‌تواند این بقایا را از زیر کندو جارو کرده و محیط اطراف کندو را تمیز نگه دارد.

مدیریت زنبورستان برای درمان بیماری لارو کیسه ای در زنبور عسل

سایر اقدامات مدیریتی در زنبورستان و کندو که می‌توان برای مهار بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در زنبورستان به‌کار برد، شامل فاصله‌گذاری بین کندوها برای جلوگیری از سرگردانی زنبورهای کارگر، تغذیه برای کاهش فشار وارده به کلنی‌های آلوده، و ادغام کلنی‌های ضعیف‌شده است. کلنی‌های قوی زنبور عسل به‌راحتی تحت‌تأثیر بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل قرار نمی‌گیرند.

 ۱. رفتار بهداشتی کلنی زنبور عسل

رفتار بهداشتی زنبورها به‌شدت تحت تأثیر ژنتیک آن‌هاست. این ویژگی به نفع زنبوردار در کنترل بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل عمل می‌کند. کلنی‌ای که درگیر این بیماری شده باشد، نشان‌دهنده‌ی ضعف ژنتیکی است. به زنبورداران توصیه می‌شود که ملکه‌ای با نژاد بهتر پیدا کرده و وارد کندو کنند. هرچند این کار موجب ایجاد اختلالاتی در کندو می‌شود، اما به‌طور کلی باعث بهبود ژنتیکی کلنی خواهد شد.

در نهایت، تمام زنبورهای کارگر کندو از نسل ملکه‌ی جدید خواهند بود و بهداشت کندو را بهبود خواهند بخشید. هنگام جایگزینی ملکه، اطمینان حاصل کنید که ملکه‌ای با نژاد بهتر از ملکه‌ی فعلی کندوی آلوده به لارو کیسه ای زنبور عسل را استفاده می‌کنید. می‌توانید از زنبورداران محلی بخواهید ملکه‌ای را به شما بدهند یا بفروشند.

در هنگام جایگزینی ملکه به‌دلیل آلودگی به بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل، تغذیه‌ی کلنی به کاهش بخشی از استرس وارده کمک می‌کند. آزادسازی ملکه‌ی جدید از قفس و آغاز تخم‌گذاری او کمی زمان می‌برد. وقفه‌ای که در چرخه‌ی تخم‌ریزی ایجاد می‌شود، به‌باور برخی، به بهبود مدیریت بیماری و در نهایت درمان آن کمک می‌کند.

 ۲. تعویض ملکه برای درمان بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

زنبورهای عسل می‌توانند با رفتار بهداشتی خود و توانایی تشخیص لاروهای مرده زیر درپوش حجره‌های تخم و حذف آن‌ها، با ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل مقابله کنند. با این حال، اعمال فشارهای مختلف بر کلنی می‌تواند موجب غلبه‌ی بیماری بر آن شود.

کمبود شهد و گرده، عملکرد ضعیف ملکه، و شرایط اقلیمی می‌توانند موجب تضعیف کلنی و کاهش توان آن در مقابله با بیماری شوند. آلودگی به آفات و سایر بیماری‌های زنبور عسل نیز در این کاهش توان نقش دارند. اگر چنین شرایطی را در کندوهای خود مشاهده کردید، اقداماتی برای بازگرداندن جمعیت کلنی به وضعیت مناسب انجام دهید. افزایش تعداد زنبورهای کارگر در کلنی توصیه می‌شود. از جمله روش‌های افزایش جمعیت، تأمین شکر و گرده برای کلنی است.

زنبوردارانی که بیش از یک کندو با پیکربندی مشابه دارند، می‌توانند قاب‌هایی از نوزادان زنبور را وارد کلنی کنند. پس از کامل شدن رشد نوزادان و تبدیل آن‌ها به زنبور بالغ، جمعیت کلنی افزایش می‌یابد. این قاب می‌تواند جایگزین قاب آلوده در کندوی درگیر بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل شود یا در جعبه‌ی فوقانی (سوپر) کندو و بالای جعبه‌ی نوزاد قرار گیرد.

در صورتی‌که قاب نوزاد را در سوپر قرار دهید، باید شبکه‌ی مانع ملکه را بردارید (اگر وجود دارد) تا ملکه بتواند به منطقه‌ای که قاب نوزاد در آن قرار دارد برود. این کار موجب همراهی زنبورهای پرستار زیادی با ملکه خواهد شد. این زنبورها متوجه وجود نوزاد بیشتر در کندو شده و به تغذیه‌ی آن‌ها خواهند پرداخت. فراهم کردن فضای بیشتر برای تخم‌گذاری ملکه نیز می‌تواند از فروپاشی کامل کلنی جلوگیری کند.

 روش تعویض ملکه برای درمان بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

برای تعویض ملکه، ملکه‌ی جدید را در یک قفس حاوی درپوش آب‌نبات قرار دهید. پوشش روی درپوش آب‌نبات را برداشته و قفس ملکه را در محل مرکزی کندو آویزان کنید تا فرمون‌های ملکه به‌طور یکنواخت در کلنی پخش شود. زنبورها با جویدن آب‌نبات، ملکه را از قفس آزاد می‌کنند.

برای تسریع در آزادسازی ملکه، تغذیه با عسل و شکر را برای مدت کوتاهی متوقف کنید. پس از آزادی ملکه، قاب‌های حاوی عسل را مجدداً به کندو بازگردانید و برنامه‌ی تغذیه را از سر بگیرید تا تغذیه‌ی مناسب کلنی فراهم شود.

پس از وارد کردن ملکه‌ی جدید، به‌دنبال سلول‌های ملکه در کندو بگردید و آن‌ها را حذف یا تخریب کنید. این کار باعث می‌شود ملکه‌ی جدید با رقابت از سوی سایر ملکه‌های بالقوه مواجه نشود؛ به‌ویژه در شرایطی که کلنی به‌دلیل بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل تحت فشار است.

 ۳. هوشیاری برای شناسایی زودهنگام بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

بازرسی منظم برای بررسی علائم بیماری، به شما کمک می‌کند از بروز بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در زنبورستان خود جلوگیری کنید. اگر بیش از ۵ درصد از نوزادان در کلنی به بیماری مبتلا شده باشند، باید تعویض ملکه انجام شود.

قاب‌های آلوده به لارو کیسه ای زنبور عسل باید از کندو خارج شده و یا ذوب گردند یا دست‌کم به‌مدت ۲ ماه در انبار نگهداری شوند. ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل در صورت عدم انتقال بین لاروها، عمر کوتاهی دارد.

ترکیب دو اقدام، یعنی حذف قاب‌های آلوده و تعویض ملکه، به ملکه‌ی جدید امکان می‌دهد تا نوزادان جدید خود را جایگزین نوزادان آلوده کند. به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه در مدیریت بیماری، به زنبورداران توصیه می‌شود که قاب‌های نوزاد را هر ۲ تا ۳ سال یک‌بار تعویض کنند. این کار را می‌توان به‌صورت تدریجی در کندو انجام داد یا همه‌ی قاب‌ها را به‌یک‌باره تعویض کرد.

پیشگیری از انتقال بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل

ابزارها و تجهیزات مورد استفاده در مدیریت زنبورستان باید پیش از استفاده در کندوهای مختلف، تمیز و ضدعفونی شوند. در مدیریت زنبورستان خود، عادت کنید که ابزارها و تجهیزات را با محلول‌هایی شست‌وشو دهید که توانایی نابود کردن عوامل عفونی موجود روی سطوح را دارند. محلول‌های سودا (کربنات سدیم) و وایتکس (سفیدکننده) گزینه‌های مناسبی برای ضدعفونی ابزار و تجهیزات زنبورداری هستند.

می‌توان از یک پارچه‌ی تمیز که با محلول ضدعفونی خیس شده نیز برای پاک‌کردن سطوح ابزارها استفاده کرد. همچنین می‌توان ابزارهایی را که تحمل گرما را دارند، با شعله داغ‌زنی (Scorching) ضدعفونی نمود. در مواردی که زنبوردار ناچار است از قطعات کندو در کندوی دیگر استفاده کند، لازم است این قطعات پیش از استفاده در کندوی جدید، به‌خوبی تمیز و ضدعفونی شوند. این اقدام مانع انتقال عوامل بیماری‌زا از یک کندو به کندوی دیگر خواهد شد.

نکته‌ی مهم این است که بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل ممکن است در یک کلنی زنبور عسل به‌صورت خفیف و در سطح پایین وجود داشته باشد، به‌طوری‌که تأثیر محسوسی بر کلنی نگذارد. اما انتقال همین عامل بیماری‌زا به کلنی دیگری می‌تواند مشکلات زیادی در آن ایجاد کند. تفاوت در شدت تأثیرگذاری معمولاً به قوت کلنی و تغییرات اخیر در کندو (مانند تعویض ملکه) بستگی دارد. حتی در مواردی که یک کندو سالم به‌نظر می‌رسد، قطعات آن باید پیش از استفاده در کندوی دیگر کاملاً تمیز شوند.

در زمان جابه‌جایی زنبورها و استفاده از آن‌ها در خدمات گرده‌افشانی نیز باید دقت کافی به بهداشت کندو داشته باشید. در طول حمل‌ونقل، استانداردهای بهداشتی نباید نادیده گرفته شوند. پس از رسیدن به مقصد نیز، مدیریت کندو باید همچنان با رعایت اصول بهداشتی ادامه یابد تا احتمال انتقال بیماری به زنبورها به حداقل برسد.

نتیجه گیری

لاروهای زنبور عسل که به ویروس لارو کیسه ای زنبور عسل آلوده می‌شوند، به‌دلیل ناتوانی در شفیرگی (تبدیل به شفیره) می‌میرند. مایع بدن (اکدیزیال) ناشی از مرگ و تجزیه‌ی لارو در زیر پوست جمع می‌شود و کیسه‌ای را شکل می‌دهد که نام بیماری نیز از آن گرفته شده است. لاروهای آلوده به‌تدریج تغییر رنگ داده و خشک شده و به لارو خشک شده تبدیل می‌شوند. این بیماری ویروسی زنبور عسل در فصل بهار تا اوایل تابستان شیوع بیشتری دارد. به همین دلیل، لازم است در این بازه‌ی زمانی، زنبوردار از دقت و هوشیاری بالاتری برخوردار باشد تا دچار زیان نشود. مدیریت موفق این بیماری امکان‌پذیر است.

زنبوردار باید تدابیری برای پیشگیری از بروز این بیماری در کلنی‌های زنبور عسل خود اتخاذ کند. با بهره‌گیری از راهکارهای مدیریتی ارائه‌شده در این مقاله، می‌توانید به‌صورت ایمن به درمان و کنترل بیماری لارو کیسه ای زنبور عسل در زنبور عسل بپردازید.

از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله نظر یا تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.

ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.

دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :