هرزه بافی عرضی در زنبورداری؛ علت و روش‌های پیشگیری

هرزه بافی عرضی در زنبورداری؛ علت و روش‌های پیشگیری

هرزه بافی (Cross Comb) عرضی  نوعی شان است که توسط زنبورهای عسل ساخته می‌شود و دو قاب کندو را به یکدیگر متصل می‌کند. این یکی از انواع شانه‌هایی است که در مکان‌هایی ساخته می‌شود که زنبوردار تمایلی به ساخت آن در آن محل ندارد. هرزه بافی عرضی  زمانی ایجاد می‌شود که زنبورها شانه‌ها را به‌صورت افقی گسترش داده و این گسترش وارد فضای قاب مجاور می‌شود. این وضعیت معمولاً منجر به اتصال شان‌های دو قاب به یکدیگر می‌گردد.

شان عسل در داخل کندو برای پرورش نوزادان یا ذخیره‌سازی عسل استفاده می‌شود. ساخت شانه، فرآیندی پرهزینه از لحاظ منابع است و فقط در مواقع ضروری انجام می‌شود. شان برای موفقیت کلنی زنبور عسل بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل توجه ویژه‌ای از سوی زنبورداران دریافت می‌کند. علاوه بر این، بازرسی کندو و مدیریت صحیح آن برای به‌دست آوردن محصول بیشتر از کندوها اهمیت زیادی دارد.

هرزه بافی عرضی  بازرسی کندو را دشوار یا حتی غیرممکن می‌سازد. همچنین اگر در نواحی وسیع یا تعداد زیادی از شان‌ها ساخته شود، فضای قابل استفاده برای زنبورها را در داخل کندو کاهش می‌دهد. به همین دلایل، زنبورداران از وجود هرزه بافی عرضی  در کندوهای خود خشنود نیستند. آن‌ها تلاش می‌کنند از ساخت هرزه بافی عرضی  جلوگیری کرده یا در صورت ساخته شدن، آن را حذف نمایند.

در فرآیند ساخت شان در کندوها، استفاده از بستر (پایه‌ی مومی یا پلاستیکی) به‌طور چشمگیری به جلوگیری از ایجاد هرزه بافی عرضی  کمک می‌کند. اگرچه در ادامه مقاله به‌طور مفصل‌تری به این موضوع پرداخته شده است، اما ذکر آن در همین ابتدای کار نیز حائز اهمیت است. زنبورداری بدون استفاده از بستر به‌عنوان روشی طبیعی یا ارگانیک برای پرورش زنبور به برخی زنبورداران پیشنهاد می‌شود، اما انتخاب در این زمینه به تصمیم شخصی هر فرد بستگی دارد.

برای زنبورداران تازه‌کار، گاهی استفاده از بستر در قاب‌های متناوب می‌تواند به جلوگیری از تشکیل هرزه بافی عرضی  کمک کند. شما می‌توانید از بستر پلاستیکی یا مومی استفاده کنید. مخالفان استفاده از بستر در زنبورداری عمدتاً نگران ورود مواد شیمیایی به داخل کندو هستند. می‌توان این مشکل را با تهیه بسترهای پاک و بدون آلودگی از فروشندگان معتبر برطرف کرد.

در طبیعت، زنبورهای عسل به‌صورت تدریجی و دوره‌ای اقدام به نوسازی شانه‌ها می‌کنند. اما در فضای محدود یک کندوی ساخت انسان، این روند گاهی رعایت نمی‌شود. این امر موجب گسترش سریع بیماری‌ها و کاهش جمعیت زنبورها می‌شود. ملکه زنبورها ترجیح می‌دهد تخم‌ریزی را در شانه‌های تازه انجام دهد نه در شانه‌های قدیمی. تعویض منظم شانه‌ها در جعبه‌های پرورش نوزاد باید هر سه سال یک‌بار در مناطقی که مشکل بیماری وجود ندارد انجام گیرد. در مناطقی که احتمال بروز بیماری وجود دارد، توصیه می‌شود که شانه‌ها با فواصل کوتاه‌تری و با شانه‌های تازه جایگزین شوند.

پیشنهاد می کنیم مقاله”هرزه‌ بافی در کندوی زنبور عسل ؛ تعریف، علل و روش‌های مؤثر مدیریت و کنترل” را مطالعه کنید 🌹

 نحوه شکل‌گیری هرزه بافی عرضی

زنبورهای عسل عمدتاً برای پرورش نوزادان و ذخیره‌سازی عسل اقدام به ساخت شانه می‌کنند. شانه عسل همچنین کاربردهای دیگری از جمله تنظیم دمای داخل کندو و انتقال ارتعاشات برای ارتباطات درون‌کندو دارد. ساخت شانه به‌صورت کاملاً عمودی انجام می‌شود. زنبورها هنگام ساخت شانه تحت تأثیر نیروی گرانش قرار می‌گیرند و به همین دلیل شانه‌های ساخته‌شده تقریباً کاملاً عمودی هستند. این ویژگی در ساخت شانه هم در زنبورهای وحشی و هم در زنبورهایی که در کندوهای دست‌ساز انسان زندگی می‌کنند، دیده می‌شود. زنبورهای عسل فقط زمانی شانه می‌سازند که به آن نیاز داشته باشند. به همین دلیل، بخش عمده‌ای از شانه‌ها در فصل‌های گرم سال، از اواخر بهار تا تابستان، ساخته می‌شود.

شانه‌های داخل کندو همیشه سطحی صاف ندارند. این شانه‌ها گاهی برآمده هستند و عمق سلول‌ها در آن‌ها متفاوت است. در مواقع دیگر، سلول‌های بزرگ مخصوص ملکه روی شانه ساخته می‌شود. سلول‌های نرها نیز کمی بزرگ‌تر از سلول‌های کارگرها هستند. فاصله طبیعی بین شانه‌ها حدود ۳۰ تا ۳۲ میلی‌متر است. عمق معمول سلول‌ها نیز بین ۱۱ تا ۱۲ میلی‌متر است. گاهی اوقات شانه‌ها بیش از حد برآمده می‌شوند و وارد فضای بین دو قاب مجاور می‌شوند. اگر در دو قاب مجاور، شانه‌ها بیش از حد برآمده شوند، ممکن است زنبورها آن‌ها را در یک یا چند نقطه به هم متصل کنند. این امر منجر به ایجاد هرزه بافی عرضی  می‌شود.

اشتباه در فاصله‌گذاری بین قاب‌ها می‌تواند به‌سرعت و به‌راحتی منجر به ایجاد هرزه بافی عرضی  شود. قاب‌هایی که به‌درستی فاصله‌گذاری نشده‌اند، فضای نامناسبی بین خود باقی می‌گذارند. این اشتباه زنبوردار باعث می‌شود زنبورها به‌طور مکرر هرزه بافی عرضی  بسازند. در هنگام بازرسی کندو، زنبورداران ممکن است قاب‌ها را بیش از حد به هم نزدیک کنند و زنبورها شانه‌های موجود در این قاب‌ها را به هم متصل کنند.

 دلایل ساخت هرزه بافی عرضی  توسط زنبورها

همان‌طور که در مورد دیگر انواع شان‌های ناخواسته نیز صدق می‌کند، هرزه بافی عرضی  نتیجه عواملی چون شیب‌دار بودن یا تراز نبودن کندو، فاصله‌گذاری نادرست قاب‌ها، یا تلقی شانه به‌عنوان ساختاری ضعیف توسط زنبورها است. هرزه بافی عرضی  ممکن است در هر نوع کندویی دیده شود، اگر یکی یا چند مورد از عوامل یاد شده در آن وجود داشته باشد. زنبوردارانی که از کندوهای لنگستروت، وارو یا کندوهای نواری استفاده می‌کنند، همگی با هرزه بافی عرضی  مواجه شده‌اند.

 کندوی نامتوازن

کندویی که دارای شیب باشد، موجب می‌شود زنبورها درک نادرستی از جهت گرانش و سطحی که باید در آن شانه بسازند پیدا کنند. شانه‌های جدیدی که در چنین کندویی ساخته می‌شوند، در جهت شیب ممکن است به شانه قاب مجاور برخورد کنند. در بیشتر موارد، برخورد شانه‌ها در پایین قاب رخ می‌دهد، چرا که زنبورها شانه را از بالا به پایین می‌سازند.

اگر شیب کندو شدید باشد، ممکن است شانه در نزدیکی میانه قاب به شانه مجاور برخورد کند. کندویی که در ابتدا کاملاً تراز بوده، ممکن است بر اثر لق شدن پایه یا فرو رفتن آن در زمین دچار شیب شود. افزایش وزن کندو در زمان جریان شهد نیز یکی از دلایل شایع از دست رفتن تراز بودن کندو است، زیرا وزن اضافه باعث نشست پایه کندو در خاک می‌شود.

 تلقی شانه به‌عنوان ساختاری ضعیف

وقتی زنبورها شانه‌ای را ضعیف تلقی می‌کنند، تمایل دارند آن را تقویت کنند. آنچه در ابتدا به‌عنوان شان تقویتی ساخته می‌شود، در صورت تماس با شانه مجاور، به هرزه بافی عرضی  تبدیل می‌گردد. شانه‌هایی که تازه ساخته می‌شوند استحکام بالایی ندارند و ممکن است بر اثر سنگینی دچار خم شدن یا حتی پارگی شوند. دمای بالا نیز موجب تضعیف ساختار شانه در داخل کندو می‌شود. شانه‌هایی که بدون بستر و به‌صورت آویزان در قاب‌های کندوی لنگستروت، وارو یا نواری ساخته می‌شوند، از نظر زنبورها ضعیف به نظر می‌رسند و ممکن است برای تقویت آن‌ها اقدام به ساخت شانه اضافی کنند. به‌طور کلی، کندوهای لنگستروت بهترین پشتیبانی ساختاری را برای شانه‌ها فراهم می‌کنند، زیرا شانه از کناره‌ها هنگام ساخت و از پایین هنگام تکمیل شدن پشتیبانی می‌شود.

 فاصله‌گذاری نادرست قاب‌ها

فاصله‌گذاری نادرست بین قاب‌ها، فضای بین زنبورها (فضای زنبوری) را مختل می‌کند. در کندوهای لنگستروت، قاب‌ها راهنمای زنبورها برای ساخت شانه هستند. قاب‌هایی که بیش از حد به هم نزدیک باشند، باعث می‌شوند شانه قاب اول وارد فضای قاب بعدی شود.

هنگامی که قاب بعدی ساخته می‌شود، ممکن است شانه آن به شانه قبلی برخورد کند. اگر فاصله بین قاب‌ها بیش از حد زیاد باشد، زنبورها ممکن است شانه‌هایی با برجستگی بیشتر بسازند که از سطح شانه عمودی خارج شده باشد. از آنجا که عمق سلول‌ها باید ۱۱ تا ۱۲ میلی‌متر باشد، این شانه‌های برجسته ممکن است با شانه قاب‌های مجاور برخورد کنند.

 عدم حذف سلول‌های ملکه

سلول‌های ملکه که هنگام پرورش ملکه جدید ساخته می‌شوند، گاهی روی سطح شانه‌های موجود ایجاد می‌شوند. این سلول‌ها بزرگ‌تر از تمام سلول‌های دیگر در کندو هستند و نمی‌توانند بدون ایجاد برآمدگی بزرگ در شانه جای بگیرند. پس از تولد ملکه از این سلول‌ها، زنبورها معمولاً این سلول‌ها را تخریب نمی‌کنند. بنابراین سلول‌ها روی سطح شانه باقی می‌مانند و ممکن است با شانه مجاور برخورد داشته باشند. زنبورها ممکن است فضای اطراف این سلول‌ها را با شانه پر کنند، که در نهایت منجر به تشکیل توده ضخیمی از هرزه بافی عرضی  می‌شود.

 تغییر کاربری شانه‌ها

تغییر کاربری شانه‌ها در داخل کندو امری رایج است. باید در نظر داشت که شانه پرورش نوزاد از نظر حجم کمتر از شانه‌های مخصوص ذخیره عسل است. هنگامی که شانه برای ذخیره عسل مورد استفاده قرار می‌گیرد، فقط یک فضای زنبوری بین شانه‌ها باقی می‌ماند. اما برای شانه‌های پرورش نوزاد، دو فضای زنبوری باقی گذاشته می‌شود. وقتی زنبورها بخواهند شانه پرورش نوزاد را برای ذخیره عسل مجدداً استفاده کنند، شانه را از نظر عمق گسترش می‌دهند. این می‌تواند باعث شود که لایه‌های شانه به یکدیگر نزدیک شوند، به‌ویژه اگر زنبوردار قاب‌هایی با شانه از پیش ساخته‌شده را وارد کندو کرده باشد.

 مشکلات ناشی از هرزه بافی عرضی

در حالی که زنبورها مشکلی با هرزه بافی عرضی  ندارند، زنبورداران با مشکلات زیادی در این زمینه روبه‌رو هستند. بازرسی کندو بخش مهمی از زنبورداری است که توسط هرزه بافی عرضی  با اختلال مواجه می‌شود. در حین بازرسی، هرزه بافی عرضی  می‌تواند باعث آسیب به شانه‌ها شود. اگر زنبوردار از وجود هرزه بافی عرضی  در قاب‌ها آگاه نباشد، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که هنگام بیرون کشیدن قاب‌ها، هرزه بافی عرضی  باعث کنده شدن شانه از یکی از قاب‌ها شود. این به این دلیل است که قاب‌ها به‌صورت تک‌تک از کندو خارج می‌شوند.

برداشت عسل و سایر محصولات کندو نیز زمانی است که قاب‌ها بیرون کشیده می‌شوند و هرزه بافی عرضی  در این مرحله نیز می‌تواند آسیب‌زا باشد. قطعاتی از شانه که حاوی عسل، گرده یا نوزاد هستند ممکن است از قاب جدا شوند. قاب‌های مجاوری که با هرزه بافی عرضی  به هم متصل شده‌اند، هر دو دچار آسیب می‌شوند. پیش از بیرون کشیدن قاب‌ها در هنگام برداشت، بهتر است قاب‌ها را کمی تکان دهید تا متوجه شوید که آیا به قاب کناری متصل هستند یا نه. در این شرایط، شاید بهتر باشد دو قاب متصل را با هم بیرون بکشید تا از آسیب دیدن شانه جلوگیری شود، تا اینکه قاب‌ها را جدا جدا بیرون بکشید و باعث کنده شدن شانه در هر دو قاب شوید.

در کندوهای وارو و نواری نیز، هرزه بافی عرضی  مشکلات مشابهی ایجاد می‌کند؛ با وجود اینکه این کندوها فاقد قاب هستند. میله‌های بالایی موجود در این کندوها در هنگام برداشت محصول یا بازرسی بیرون کشیده می‌شوند. زمانی که یکی از میله‌هایی که با هرزه بافی عرضی  به میله مجاور متصل است برداشته شود، شانه روی هر دو میله ممکن است پاره شود.

آسیب به شانه در زمان برداشت از کندو ممکن است در مقیاس کوچک، خسارت قابل قبولی باشد. استخراج محصولاتی مانند عسل معمولاً نیاز به باز کردن پوشش سلول‌های شانه دارد. اگر هرزه بافی عرضی  باعث آسیب شدید به شانه نشود، این خسارت چندان بر بازده کلی محصول تأثیر نمی‌گذارد. اما زمانی که شانه در هنگام نیاز شدید زنبورها دچار آسیب شود، این خسارت می‌تواند مشکل جدی‌تری ایجاد کند.

 نکاتی مهم:

در بهار و تابستان، زنبورهای عسل یا مشغول پرورش نوزادان زیاد برای افزایش جمعیت کلنی هستند یا شهد و عسل را در شانه‌های مومی ذخیره می‌کنند. این دوره‌ای است که مقدار زیادی شانه در کندو ساخته می‌شود، زیرا زنبورها واقعاً به آن نیاز دارند.

اگر به‌دلیل شانه‌های عرضی (Cross Comb) آسیب زیادی وارد شود، کندو به اندازه کافی رشد نمی‌کند و تمام عسلی که می‌توانست ذخیره شود، ذخیره نخواهد شد. در نتیجه، زنبوردار در پایان سال برداشت محصول، با کاهش تولید مواجه خواهد شد.

آسیب زدن به شانه‌ها در این دوره یکی از دلایل اصلی است که زنبورداران تلاش می‌کنند از ایجاد شانه‌های عرضی جلوگیری کرده و به‌محض مشاهده، آن را اصلاح کنند.

 پیشگیری از ایجاد هرزه بافی عرضی

پیشگیری از ایجاد شانه‌های عرضی یکی از اولویت‌های هر زنبوردار است. در عمل، دیر یا زود با هرزه بافی عرضی  در مسیر زنبورداری خود مواجه خواهید شد. بااین‌حال، می‌توان این مشکل را برای مدتی به تأخیر انداخت یا میزان وقوع آن را به حداقل رساند. برای جلوگیری از ایجاد هرزه بافی عرضی ، باید اطمینان حاصل کنید که همه عوامل مؤثر در شکل‌گیری آن در کندوی شما حذف شده‌اند.

هنگامی که هرزه بافی عرضی  را در مراحل ابتدایی مشاهده می‌کنید، باید آن را به‌آرامی به موقعیت صحیح بازگردانید. برشی کوچک در بالای شانه باعث می‌شود بتوان شانه را به‌آرامی هدایت کرد. پس از اتمام کار، حتماً اتصال شانه به میله یا قاب را با یک جسم داغ محکم کنید.

 استفاده از برگ موم

ارائه راهنمای ساخت شانه با استفاده از شالوده، اقدامی مفید است که به زنبورها جهت می‌دهد تا شانه‌ها را در صفحه مناسب بسازند. البته استفاده از شالوده فقط در کندوهای لانگستروت ممکن است. بر اساس طراحی، کندوهای وارِه (Warre) و نوار بالا (Top Bar) برای زنبورداری بدون شالوده ساخته شده‌اند. به همین دلیل، مشکل هرزه بافی عرضی  در این نوع کندوها بیشتر از کندوهای لانگستروت است. اگر نمی‌خواهید از شالوده زیاد استفاده کنید، می‌توانید قاب‌های دارای شالوده را به‌صورت متناوب با قاب‌های بدون شالوده در کندو قرار دهید.

 تراز بودن کندوها را بررسی کنید

علاوه بر استفاده از قاب‌های دارای شالوده، باید انحراف یا کج بودن کندوها را اصلاح کنید. به‌محض مشاهده مشکل، با استفاده از تراز، کندو را اصلاح کنید. بررسی دوره‌ای تراز بودن کندوها بسیار مهم است تا از وقوع ناگهانی هرزه بافی عرضی  جلوگیری شود. وزن کندو در فصل‌های مختلف کم یا زیاد می‌شود، که می‌تواند باعث ایجاد کجی در ساختار کندو شود.

لرزش یا ناپایداری، عامل دیگری است که باید برای جلوگیری از هرزه بافی عرضی  به آن رسیدگی شود. اطمینان حاصل کنید که کندوها روی پایه‌های محکم و پایدار قرار دارند. پاهای پایه کندو را هرچند وقت یک‌بار بررسی کنید تا از استحکام آن مطمئن شوید. اگر مشکلی مشاهده کردید، تنظیمات، تغییرات یا تعمیرات لازم را انجام دهید تا ثبات پایه بازیابی شود. کندوهای نوار بالای معلق در مناطق بادخیز در برابر لرزش بی‌دفاع هستند. برای جلوگیری از تاب خوردن کندو در باد، توصیه می‌شود از بادشکن استفاده کنید، زیرا این حرکت‌ها می‌تواند زنبورها را به ساخت هرزه بافی عرضی  سوق دهد.

 حذف بقایای سلول‌های ملکه

بقایای سلول‌های ملکه که می‌توانند موجب ایجاد هرزه بافی عرضی  شوند باید از کندو خارج شوند. به‌محض خارج شدن ملکه‌ها از سلول‌های خود، این سلول‌ها را از شانه‌های مومی جدا کنید. این موضوع به‌ویژه درباره سلول‌های ملکه‌ای که روی سطح صاف شانه و در مقابل شانه مجاور قرار دارند، اهمیت بیشتری دارد.

در صورت تمایل مقاله ” هرزه بافی تکیه‌گاه کندو؛ علت، مشکلات و روش حذف شانه اضافی ” را مطالعه کنید 🌹

 استفاده از تجهیزات استاندارد

در زنبورداری باید از تجهیزات و قطعات مناسب و استاندارد استفاده شود. ابعاد قطعات کندو باید به‌دقت رعایت شود. هرگونه خطا در اندازه‌ها (کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از استاندارد) بر نحوه استفاده زنبورها از فضای کندو تأثیر می‌گذارد. اگر فاصله باقی‌مانده کمتر از فاصله زنبوری باشد، زنبورها آن را با بره موم پر می‌کنند. اگر فاصله بیشتر باشد، در آن شانه خواهند ساخت. در کندوهای نوار بالا یا جعبه‌مانند، فضای اضافی موجب فاصله‌گذاری نامناسب میله‌ها یا قاب‌ها می‌شود و در نتیجه، شانه در جهت نادرست ساخته شده یا با شانه دیگر به‌صورت عرضی متصل می‌شود.

 بازرسی منظم کندو

پایش مداوم کندو برای شناسایی هرزه بافی عرضی  بهترین راه مقابله با آن است. در این صورت، می‌توانید در مراحل ابتدایی قبل از بحرانی شدن، آن را تشخیص دهید. در بازرسی‌های کندو به دنبال شانه‌های عرضی باشید و همچنین عواملی که می‌توانند موجب تشکیل آن شوند را بررسی کنید. در صورت مشاهده زودهنگام، می‌توانید آن را اصلاح یا کاملاً حذف کنید.

 حذف هرزه بافی های عرضی

در مواردی که هرزه بافی عرضی  به‌شدت توسعه یافته باشد، چاره‌ای جز حذف آن ندارید. بهترین ابزار برای این کار «اهرم کندو» است. از اهرم برای بریدن شانه و جدا کردن ملایم آن استفاده کنید تا قاب‌ها مستقل شوند. در این فرآیند ممکن است ناگزیر سلول‌های حاوی نوزاد یا عسل را برش دهید، اما جای نگرانی نیست.

اگر شانه در بخش‌های گسترده به هم متصل شده باشد، باید تکه‌های بزرگی از شانه را از قاب‌ها جدا کنید. تکه‌های شانه‌ای که در حین حذف هرزه بافی عرضی  جدا می‌شوند، می‌توانند به‌عنوان موم معمولی زنبور استفاده شوند. همچنین می‌توانید آنها را در کندو باقی بگذارید تا زنبورها برای ساخت شانه جدید از آنها استفاده کنند. در صورتی که قصد دور انداختن آنها را دارید، این کار را در فاصله‌ای دور از کندو انجام دهید تا شکارچیان زنبور به کندو جذب نشوند.

برای حذف هرزه بافی عرضی  باید آمادگی لازم را داشته باشید، چون این کار ممکن است بیشتر از چند دقیقه طول بکشد. از لباس محافظ استفاده کرده و دودی را همراه خود داشته باشید تا در صورت لزوم، زنبورها را آرام کنید. ظرفی برای جمع‌آوری شانه‌های جدا شده نیز به همراه داشته باشید.

پس از حذف هرزه بافی عرضی ، دلایل احتمالی ایجاد آن را بررسی کنید. اگر مشکلی در کندو باعث ایجاد آن شده است، آن را اصلاح کنید. این اصلاحات شامل حذف بقایای سلول‌های ملکه، بررسی تراز بودن کندو، رفع لرزش، و بررسی فاصله بین قاب‌ها یا میله‌ها می‌شود. این اقدامات به پیشگیری از ایجاد دوباره شانه‌های نابجا کمک می‌کنند و مانع تکرار مداوم مشکل خواهند شد.

 نتیجه‌گیری

شانه‌ها در کندوها توسط زنبورها برای ذخیره‌سازی عسل و پرورش نوزاد ساخته می‌شوند. در کندوهای لانگستروت، شانه روی قاب‌ها، و در کندوهای وارِه و نوار بالا روی میله‌ها ساخته می‌شود. بهترین حالت ساخت شانه، به‌صورت ورقه‌ای و در جهت عمودی مستقیم است. خطا در ساخت شانه ناشی از عواملی است که زنبوردار می‌تواند آنها را مدیریت کند.

در طبیعت و در زنبورداری، شانه‌هایی که به‌صورت کاملاً عمودی ساخته نشده‌اند نیز ممکن است تشکیل شوند. این شانه‌ها ممکن است برای حمایت از شانه‌های دیگر استفاده شوند. ساخت هرزه بافی عرضی  می‌تواند تعمدی از سوی زنبورها یا نتیجه ساخت اشتباه شانه باشد. این نوع شانه، کار با کندو را برای زنبوردار دشوار می‌سازد، هرچند در طبیعت، هرزه بافی عرضی  برای زنبورها مشکلی ایجاد نمی‌کند.

استفاده از قاب‌ها و میله‌های قابل جابجایی در زنبورداری برای دستیابی به بازده بیشتر محصولات کندو ضروری است. این ابزارها نیازمند مدیریت و بازرسی مداوم کندو هستند. هرزه بافی عرضی  این فعالیت‌های مدیریتی را مختل می‌کند، با اینکه ساخت آن برای زنبورها طبیعی است.

بهترین راه‌حل، پیشگیری از ساخت هرزه بافی عرضی  است. در صورت شکست در پیشگیری، باید آن را حذف کرد تا مدیریت کندو مختل نشود. از اطلاعات و نکات این مقاله برای جلوگیری از تشکیل هرزه بافی عرضی  در کندو و رفع آن در صورت ایجاد استفاده کنید.

از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند و لذت‌بخش بوده باشد. برایتان آرزوی موفقیت داریم. 💐

آیا تاکنون با مشکل هرزه بافی عرضی (Cross Comb) در زنبورداری مواجه شده‌اید؟ اگر در این خصوص تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.

ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.