
پلاستیک در زنبورداری، تهدیدی پنهان برای زنبورداری

ورود پلاستیک در زنبورداری
نویسنده : راس کانراد
پلاستیک در همهجا حضور دارد و به پیشرفتهایی در پزشکی، ورزش، هوانوردی، الکترونیک، بستهبندی مواد غذایی، منسوجات و ساختوساز کمک کرده است. در کشاورزی نیز پلاستیک نقش کلیدی دارد و ما زنبورداران به آن برای اجزای کندو، مانع ملکه، دودیها، بستهبندی عسل، کندوچههای جفتگیری، شربتخوریها، پینهای نگهدارنده، توری کندو، تسمهها، کلاه و برس زنبورداری و تجهیزات استخراج عسل وابستهایم.
اما این ماده مفید بهآرامی آسیبهای جدی به سلامت انسان، محیط زیست و اقتصاد وارد میکند. گزارش کمیسیون میندرو-موناکو نشان میدهد پلاستیک در تمام مراحل چرخه عمر خود بیماری، مرگ زودرس و آلودگی ایجاد میکند و این آسیبها در حال افزایش است (لندریگان و همکاران 2023).
تولید پلاستیک
کمیسیون میندرو-موناکو توضیح میدهد که پلاستیک از پلیمرهای کربنی ساخته میشود که مولکولهای کوچک را به شکل زنجیره یا شبکه به هم متصل میکند. پلیمرها میتوانند طبیعی، مانند لاستیک، کنف و ابریشم، یا مصنوعی باشند. بیشتر پلاستیکهای مصنوعی از سوختهای فسیلی، مانند پلیاتیلن، پلیپروپیلن، پلیاستایرن (فوم) و پلیوینیل کلراید (PVC)، تولید میشوند. سالانه بیش از 400 میلیون تن پلاستیک تولید میشود و این مقدار در حال افزایش است. پلاستیکهای یکبارمصرف 35 تا 40 درصد تولید را تشکیل میدهند و سریعترین بخش در حال رشد صنعت پلاستیک هستند.
برای افزودن ویژگیهایی مانند رنگ، انعطافپذیری، پایداری، مقاومت در برابر آب، استریل بودن، مقاومت در برابر آتش و اشعه ماوراء بنفش، مواد شیمیایی به پلیمرها اضافه میشوند. اما بسیاری از این مواد، مانند ترکیبات سرطانزا، نوروتوکسینها، فتالاتها (اختلالدهنده هورمونها)، بیسفنولها، مواد پرفلوئوروآلکیل و پلیفلوئوروآلکیل (PFAS (مواد شیمیایی فلوئوردار پایدار) یا مواد شیمیایی ابدی) و بازدارندههای شعله برومینه و ارگانوفسفات، بسیار سمی هستند.
این مواد در فرآیند تولید، همراه با ذرات پلاستیک، به هوا، آب و خاک نشت میکنند، محیط را آلوده کرده و افراد در معرض آنها را بیمار میکنند. این مواد شیمیایی عامل اصلی آسیبهای پلاستیک به سلامت انسان و محیط زیست هستند.
شاید علاقمند باشید مقاله ” بررسی قابهای پلاستیکی کندو در برابر قابهای چوبی کندو ” را ملاحظه کنید 🌷

استفاده از پلاستیک
پلاستیک به دلیل گستردگی در جامعه، در تقریباً همه وسایل روزمره ما حضور دارد. مصرفکنندگان از طریق نشت مواد شیمیایی سمی از پلاستیک در معرض آلودگی قرار میگیرند که با استفاده عادی وارد محیط زیست میشود. گاهی این مواجهه از تماس مستقیم با اشیای پلاستیکی است و گاهی از تماس با موادی، مانند آب یا غذا، که با پلاستیک در تماس بودهاند. مواجهههای ناخواسته نیز رخ میدهد، مانند وقتی نوزادی اسباببازی پلاستیکی را میمکد.
دفع پلاستیک
پلاستیک تجزیه نمیشود و برخی مواد شیمیایی آن، مانند PFAS (مواد شیمیایی فلوئوردار پایدار)، نیز تجزیه زیستی نمیشوند، به همین دلیل به آنها “مواد شیمیایی ابدی” میگویند. در نتیجه، پلاستیکها محلهای دفن زباله را پر کرده، اقیانوسها را خفه کرده و سواحل را آلوده میکنند. برخی مواد شیمیایی پلاستیک تبدیل شیمیایی شده و محصولاتی سمیتر یا متابولیتهایی تولید میکنند که به آسیبهای پلاستیک میافزایند.
الگوهای کنونی تولید، استفاده و دفع پلاستیک با بیتوجهی به طراحی پایدار یا مواد ایمن و بدون بازیافت مؤثر انجام میشود. کمتر از 10 درصد پلاستیک تولیدشده بازیافت میشود و 90 درصد آن سوزانده شده، به محل دفن زباله میرود یا در محیط زیست رها میشود. بین سالهای 2019 و 2021، جهان 6 میلیون تن زباله پلاستیکی یکبارمصرف اضافی، عمدتاً از سوختهای فسیلی، تولید کرد. این زبالهها به سلامت انسان، محیط زیست، اقتصاد و عدالت اجتماعی آسیب میرسانند.
بازیافت پیشرفته پلاستیک (بازیافت شیمیایی یا مولکولی) در آمریکا بیشتر تبلیغاتی است تا واقعی (دنی و همکاران 2022؛ سینگلا و واردل 2022). این تأسیسات زبالههای خطرناک تولید کرده و بیعدالتیهای زیستمحیطی ایجاد میکنند. بدتر اینکه، پلاستیک بازیافت شده گرانتر از پلاستیک بکر است و اغلب بهعنوان سوخت سوزانده شده و آلودگی بیشتری تولید میکند.
یافتههای کلیدی گزارش
گزارش تأکید میکند که تولید و استفاده از پلاستیکهای ضروری باید ادامه یابد، اما افزایش بیرویه تولید پلاستیک، بهویژه محصولات یکبار مصرف غیرضروری، باید مهار شود. مهاجرت پلاستیک به زیستکره باید با مدیریت پسماند زیستمحیطی حذف شود.
- پلاستیک در هر مرحله چرخه عمرش بیماری، ناتوانی و مرگ زودرس ایجاد میکند و جوامع کمدرآمد، اقلیتها و کودکان را بیشتر تحت تأثیر قرار میدهد.
- مواد شیمیایی سمی پلاستیک خطر سقط جنین، چاقی، بیماریهای قلبیعروقی و سرطانها را افزایش میدهند.
- زبالههای پلاستیکی اقیانوسها را آلوده کرده، ذرات میکرو و نانوپلاستیک وارد زنجیره غذایی دریایی شده و اکسیژن، غذا و معیشت مردم را تهدید میکند.
کمیسیون میندرو-موناکو توصیه میکند با معاهده جهانی پلاستیک، سقف جهانی برای تولید پلاستیک تعیین شود.

تأثیر پلاستیک بر زنبورداری
تأثیر پلاستیک در زنبورداری بر زنبورها چیست؟ ما اطلاعات دقیقی از این موضوع نداریم. هیچکس اثر مواد شیمیایی پلاستیک، مانند PFAS (مواد شیمیایی فلوئوردار پایدار)، را که ممکن است از ظروف پلاستیکی به عسل یا از پایههای پلاستیکی به موم زنبور نشت کند، بررسی نمیکند. تأثیر این مواد شیمیایی بر لاروهای زنبور عسل پرورشیافته در شانههای پلاستیکی چیست؟ مواجهه زودهنگام ملکههای زنبور با پلاستیک، از پرورش در فنجانهای پلاستیکی ملکه تا حمل در قفسهای پلاستیکی، چگونه بر سلامت و طول عمر آنها اثر میگذارد؟
ما بر اساس تجربه میدانیم که زنبورها پلاستیک را دوست ندارند. اگر ورقه پایه پلاستیکی با موم زنبور به اندازه کافی پوشانده نشود، زنبورها از آن اجتناب کرده و شانههایشان را در کنار و موازی با پایه میسازند، نه روی سطح پلاستیکی ششضلعی که برای تشویق شانهسازی طراحی شده است. آیا زنبورها چیزی به ما میگویند؟
خوشبختانه، گزینههای غیر پلاستیکی زیادی برای زنبورداران وجود دارد. از دودیهای چرمی، پایههای موم خالص، اجزای چوبی کندو، ظروف شیشهای عسل و مانعهای فلزی ملکه، تقریباً هر ابزار یا قطعه کندوی پلاستیکی جایگزین غیرپلاستیکی در بازار دارد. تنها مواردی که جایگزین غیرپلاستیکی آنها به راحتی در دسترس نیست، تلههای سوسک کوچک کندو و سطلهای چندگالنی عسل هستند. منظور این نیست که این اقلام نتوانند از موادی غیر از پلاستیک ساخته شوند، مثل تلههای چوبی سوسک یا قوطیهای فلزی بزرگ که پیشتر برای بستهبندی عسل استفاده میشدند، بلکه واقعیت این است که امروزه در آمریکا هیچکس آنها را تولید و عرضه نمیکند.
به نظر میرسد نگرانیهای طولانیمدت درباره آلودگی شیمیایی سموم در زنبورها و کندوها، زنبورداران را از مسائل آلودگی شیمیایی پلاستیک غافل کرده است. خودم در گذشته به این موضوع زیاد فکر نکردهام. گزارش کمیسیون میندرو-موناکو زنگ خطری است، در حالی که شرکتهای چندملیتی سوخت فسیلی که زغالسنگ، نفت و گاز تولید میکنند و پلاستیک میسازند، عمداً از تولید سوخت فسیلی به تولید پلاستیک بیشتر روی میآورند. با افزایش تولید انرژی تجدیدپذیر که استفاده از سوخت فسیلی را کاهش میدهد، صنعت سوخت فسیلی افزایش تولید پلاستیک را بهعنوان راهی برای حفظ بازار محصولات مخرب سیستم پشتیبانی حیات جهانی میبیند.

از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.
برای دیدن مقاله اصلی اینجا کلیک کنید
ترجمه این مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.

دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :
