چگونه به زنبورهای عسل غذا بدهیم؛ راهنمای عملی تغذیه کلنی برای زنبورداران
در اغلب مواقع، زنبورهای عسل بهتنهایی قادر به تأمین غذای مورد نیاز خود هستند و با میل و رغبت از منابع طبیعی تغذیه میکنند. در بهار و تابستان، معمولاً دسترسی خوبی به شهد و گرده دارند. اولویت آنها در این دورهها، ذخیرهسازی عسل برای گذر از زمستان و زمانهایی است که گلها کمیاب میشوند.
اما اوضاع همیشه طبق برنامه پیش نمیرود. هوای بد ممکن است باعث شود زنبورهای جستوجوگر نتوانند از کندو خارج شوند، یا یک زنبوردار بیاحتیاط ممکن است بیشازحد عسل کندو را برداشت کند. صرفنظر از علت، اگر زنبورها با کمبود غذا مواجه شوند، از گرسنگی خواهند مرد.
این مقاله به بررسی روش صحیح تغذیه زنبورها میپردازد. در اینجا خواهید آموخت چگونه غذای مناسب را در زمان مناسب در اختیار کندوها قرار دهید تا بتوانند از شرایط سخت جان سالم بهدر ببرند.
چگونه به زنبورها غذا بدهم؟
شما میتوانید یک جمعیت گرسنه از زنبورهای عسل را برای هفتهها زنده نگه دارید، با تغذیهی آنها با شکر ، شربت ساده یا جایگزین گرده. تنها زمانی به زنبورها عسل بدهید که آن عسل از کندوهای خودتان و عاری از بیماری باشد. استفاده از عسل فروشگاهی یا عسل زنبورداران دیگر ممکن است باعث ورود عوامل بیماریزا به کندو شود. برخی زنبورداران گاهی مقداری عسل تیره یا بیکیفیت را برای مواقع اضطراری نگه میدارند.
فرقی نمیکند چه نوع غذایی را برای زنبورها انتخاب میکنید، به خاطر داشته باشید که بهترین کار، قرار دادن منبع غذا درون کندو است. این کار احتمال دستبرد زنبورهای غریبه و مهاجم از کلنیهای اطراف را کاهش میدهد.
۱. شکر خشک
اگر کلنی شما خیلی ضعیف نیست، از شکر خشک معمولی استفاده کنید. شکر را در سینیهایی زیر درپوش کندو یا روی صفحهی کندو قرار دهید. زنبورها سپس بلورهای شکر را با رطوبت داخل کندو یا منابع آبی بیرونی مخلوط میکنند.
در صورتی که در اقلیم گرم و خشک زندگی میکنید، بهتر است از شکر خشک استفاده نکنید. در این شرایط، تبدیل غذا به شکل مایع برای زنبورها دشوار است. شرایط مرطوب و خنک که رطوبت کافی دارد، برای استفاده از شکر خشک مناسبتر است.
با گذشت زمان، اگر زنبورها منبع تازهای از گرده و شهد پیدا کنند، ممکن است مقداری از شکر را بهصورت مایع در حجرههای کندو ذخیره کنند. باقیمانده یا در جای خود رها میشود یا به بیرون از دهانهی کندو منتقل خواهد شد.
۲. شربت شکر
درست کردن شربت ساده از شکر و آب سریع و آسان است. یک قابلمهی کوچک بردارید و آب و شکر را در آن ترکیب کنید، سپس روی حرارت متوسط قرار دهید تا شروع به جوشیدن ملایم کند. محلول را هم بزنید تا همهی بلورهای شکر کاملاً حل شوند، دقت کنید که مایع به جوش کامل نرسد. بهمحض اینکه شکر حل شد، قابلمه را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید مایع کاملاً سرد شود و سپس مورد استفاده قرار گیرد.
- از نسبت یک به یک (یک قسمت شکر به یک قسمت آب) برای تشویق تخمگذاری و تقویت ذخایر عسل استفاده کنید.
- از نسبت دو به یک (دو قسمت شکر به یک قسمت آب) زمانی استفاده کنید که ذخایر عسل کم است و زنبورها در حال گرسنگی هستند.
نکته مهم: جوشاندن شربت ممکن است باعث کاراملی شدن قندها شود، که برای زنبورهای عسل سمی است.

آب و شکر با هم، شربت شکر میسازند.
۳. جایگزین گرده
جایگزین گرده، یک مکمل غذایی است که برای جایگزینی گرده در رژیم غذایی زنبورها طراحی شده است. این ماده معمولاً از شکر، اسیدهای آمینه، ویتامینها و مواد معدنی تشکیل میشود و برای تقویت رژیم غذایی طبیعی زنبورها که معمولاً از گرده گلها تأمین میشود، به کار میرود.
جایگزین گرده معمولاً در زمستان که گلها کمیاب هستند یا زمانی که کلنیها بهعلت بیماری یا عوامل دیگر ضعیف شدهاند، مورد استفاده قرار میگیرد.
روشهای تغذیه زنبورها با شربت شکر
برای توزیع غذا میان کلنی زنبورهای خود، روشهای مختلفی وجود دارد. استفاده از کیسهی پلاستیکی، ظرف، تغذیهکنندهی قاب یا سینی کمعمق، همگی گزینههای مناسبی هستند.
۱. تغذیهکنندهی کیسهی پلاستیکی
یک کیسهی زیپدار را تا نیمه از شربت شکر پر کنید، سپس هوای اضافی آن را خارج کرده و درب آن را محکم ببندید. استفاده از کیسهی فریزر نیز مناسب است، اما باید دهانهی آن را با کش ببندید.
این کیسه را میتوان در جعبهی بالایی کندو، روی میلههای بالای قابها قرار داد. برای دسترسی زنبورها به غذا، با یک میخ کوچک ۵ تا ۱۰ سوراخ در بالای کیسه ایجاد کنید. زنبورها از این سوراخها به مایع دسترسی پیدا میکنند، درست مانند زمانی که از پرچم گل شهد میمکند.
نکته: فضای کافی بین بالای کیسه و درب کندو باقی بگذارید تا زنبورها بتوانند به شربت شکر دسترسی پیدا کنند.
۲. تغذیهکنندهی ظرفی
هر ظرف تمیز، مانند شیشهای با درب قابلبسته شدن، بهخوبی میتواند بهعنوان تغذیهکننده استفاده شود. ظرف را از شربت شکر پر کرده و سپس شش سوراخ در درب آن ایجاد کنید.
برای ایجاد فاصله بین سوراخهای تغذیهکننده و میلههای بالای قاب، دو پایهی چوبی به ارتفاع حدود نیم اینچ بسازید و آنها را روی قابها قرار دهید. سپس شیشه را وارونه کرده و روی پایهها بگذارید.
۳. تغذیهکنندهی قاب
تغذیهکنندهی قاب جایگزین یکی از قابهای معمولی نوزاد در کندو میشود. این نوع تغذیهکننده دارای طول و عرض استاندارد است و بهراحتی در جعبهی کندو قرار میگیرد.
تغذیهکننده دارای بالای باز است که زنبورها از طریق آن به شربت شکر دسترسی پیدا میکنند. استفاده از مواد شناور داخل این تغذیهکننده ضروری است تا زنبورها در مایع غرق نشوند.
۴. تغذیه کنند سینی کم عمق
یک سینی کمعمق، مانند سینیهای آلومینیومی که برای کبابپزی استفاده میشوند، گزینهای عالی برای تغذیه زنبورهاست. این سینیها بهراحتی زیر درب کندو جا میگیرند و دسترسی سریع به غذا را برای زنبورهای گرسنه فراهم میکنند.
برای جلوگیری از غرق شدن زنبورها در مایع، مقداری مواد شناور داخل سینی بیندازید تا زنبورها هنگام تغذیه روی آن فرود بیایند. هر چیزی که کوچک و شناور باشد قابل استفاده است، به شرط آنکه به مواد شیمیایی آغشته نباشد. شاخههای نازک یا پوشال چوب گزینههای مناسبی هستند.
شاید مطالعه مقاله ” روش اسرار آمیز زنبورها برای یافتن غذا ” را دوست داشته باشید 🌹

چه مقدار باید به زنبورها غذا بدهم؟
یک جمعیت زنبور که ذخایر عسل آن کم است، بسته به عوامل مختلف، مقادیر متفاوتی از شربت شکر مصرف خواهد کرد. عواملی مانند اندازه کلنی، حجم تغذیهکننده، و میزان نوزاد (تخم، لارو و شفیره) در داخل کندو، همگی در میزان مصرف غذا نقش دارند. بهتر است که به کندو بیش از نیاز غذا بدهید تا اینکه غذای ناکافی در اختیار آن قرار دهید و باعث گرسنگی زنبورها شوید.
برای تغذیهی اولیه، حداکثر تا ۳ لیتر شربت شکر در اختیار کلنی قرار دهید. سپس بررسی کنید که چه مقدار شربت در شانها ذخیره شده و بر اساس آن تصمیم بگیرید که چه مقدار دیگر نیاز است. بیشتر کلنیهای قوی، تغذیهکننده را در عرض چند روز خالی خواهند کرد.
چگونه در خانه به زنبورها غذا بدهم؟
اگر زنبوردار نیستید و صرفاً علاقهمند به غذا دادن به زنبورها در اوایل بهار هستید، از ترکیب یکبهیک آب و شکر استفاده کنید. حدود ۱ لیتر از این محلول را در اختیار زنبورها قرار دهید و هر چند روز یکبار آن را جایگزین کنید، تا زمانی که گلهای پرشهد شروع به شکوفه دادن کنند.
آیا باید به زنبورهای عسل غذا بدهم؟
زنبورداران میتوانند با انتقال کلنی به منطقهای که گلهای شهدده بیشتری دارد، از گرسنگی زنبورها جلوگیری کنند.
سه دلیل رایج برای تغذیهی زنبورهای عسل عبارتند از :
- بستههای زنبور تازه نصبشده تا زمانی که شروع به پر کردن شانها با گرده و شهد کنند، از تغذیه بهرهمند میشوند.
- در دورههایی که منابع گل اندک است، معمولاً در اوایل بهار.
- زمانی که کندو در پاییز ذخایر کافی ندارد یا اصلاً ذخیرهای ندارد و برای افزایش منابع غذایی به کمک نیاز دارد.
آیا استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی برای تغذیه زنبورها مجاز است؟
خیر، تغذیهی زنبورها با شیرینکنندههای مصنوعی یا هر مادهای غیر از شکر سفید دانهای توصیه نمیشود. زنبورها بهطور طبیعی با قندهایی که در شهد گل وجود دارد سازگار شدهاند، و شیرینکنندههای مصنوعی یا انواع دیگر شکر ممکن است مواد مغذی لازم را تأمین نکنند. همچنین برخی از شیرینکنندههای مصنوعی میتوانند برای زنبورها سمی باشند.
نکات سریع برای تغذیهی زنبورها
زنبورها ممکن است تنبل شوند، بنابراین فقط به این دلیل که در حال مصرف غذا هستند، به تغذیه ادامه ندهید. اگر زنبورهای جستوجوگر با کیسههای پر به کندو بازمیگردند، تغذیه را متوقف کنید.
پیش از تغذیه، طبقات مخصوص عسل را از کندو بردارید، زیرا شربت شکر بر طعم و بافت عسل تأثیر منفی میگذارد. در صورت امکان، از تغذیه در اواخر پاییز اجتناب کنید، زیرا این کار با هدف زنبورها در ذخیرهسازی کافی برای زمستان منافات دارد.
تغذیه باز در برابر تغذیه بسته
تغذیه باز به معنای قرار دادن منبع غذایی زنبورها در فضای آزاد است. این غذا معمولاً شربت شکر است که در ظرفهایی مانند سطل، سینی کمعمق یا حوضچههای پرندگان قرار داده میشود.
- مزایا: روش سریع و آسان برای تغذیه زنبورها. همچنین ممکن است باعث جذب یک دستهی زنبور سرگردان شود.
- معایب: میتواند باعث دستبرد سایر زنبورها یا حتی تغذیهی زنبورهای وحشی و آفات شود.
تغذیه بسته به معنای تغذیهی کلنی از داخل کندو است، با استفاده از تغذیهکنندهی داخلی، ورودی یا بالای کندو.
- مزایا: تغذیهی اختصاصی هر کلنی بر اساس نیاز آن. احتمال کمتری برای دستبرد زنبورهای وحشی یا آفات. همچنین بررسی میزان مصرف غذا آسانتر است.
- معایب: زمانبرتر است چون باید هر کندو بهصورت جداگانه تغذیه شود. در صورت نیاز به تغذیهکنندهی اختصاصی برای هر کندو، هزینهی بیشتری خواهد داشت.
- تغذیهی باز میتواند بیماری و آفات را به کندو منتقل کند.
جعع بندی
زمانی که گلهای شهدزا در دسترس نیستند، زنبورها بهشدت تحت فشار قرار میگیرند. کمبود طولانیمدت غذا منجر به گرسنگی شده و بدون تغذیهی کافی، کلنی از بین خواهد رفت. با گسترش فعالیتهای انسانی در زیستگاههای طبیعی زنبورها، مشکل کمبود غذا نیز تشدید شده است. بهترین راه مقابله با این مسئله، کاشت گونههای متنوعی از گلهای دوستدار زنبور در اطراف است.
اگر کلنی شما گرسنه است، میتوانید آنها را با شکر دانهای، محلول یکبهیک آب و شکر یا جایگزین گرده تغذیه کنید. عسل نیز گزینهای مناسب است، اما تنها در صورتی که از همان کندو گرفته شده باشد. استفاده از عسل فروشگاهی یا عسل زنبورداران دیگر بههیچوجه مناسب نیست، چراکه ممکن است بیماری را وارد کلنی کند.

از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.


دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :