۱۱ عامل مهم برای تعیین مکان مناسب برای قرار دادن کندو
قبل از اینکه هزینه زیادی برای زنبورهای عسل و تجهیزات زنبورداری صرف کنید، مطمئن شوید مکان مناسبی برای کندو انتخاب کرده‌اید.با این حال، پیدا کردن مکان «ایده‌آل» برای کندو ممکن است به‌ویژه در مناطق شهری دشوار باشد. اهمیت هر یک از این معیارها بستگی به شرایط شما دارد.
مثلاً اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که تحت قوانین انجمن صاحبان خانه است، ممکن است مقررات و قوانین آنجا عامل تعیین‌کننده اصلی برای محل قرار دادن کندو باشد. این مقاله به تفصیل به بررسی ۱۱ عامل می‌پردازد تا به شما در انتخاب مکان مناسب برای کندوی جدیدتان کمک کند.
چه مقدار فضا برای زنبورداری نیاز دارید؟
برای نگهداری یک کندو نیازی به زمین وسیع ندارید، برخلاف برخی توصیه‌ها که حداقل یک تا پنج هکتار برای هر کندو پیشنهاد می‌دهند. فضای مورد نیاز برای یک کندو نسبتاً کوچک است، اما مساحت مناطقی که زنبورها برای تغذیه پرواز می‌کنند بسیار وسیع است.
یک کندوی عمودی (مانند کندوی لنگستراث) تقریباً ابعادی در حدود ۴۱ سانتی‌متر در ۵۰ سانتی‌متر دارد. کندوهای افقی اندازه‌های متفاوتی دارند اما معمولاً حداکثر ابعادشان حدود ۱۲۲ سانتی‌متر در ۷۰ سانتی‌متر است.
برای داشتن فضای کافی جهت کار کردن اطراف کندو، یک منطقه تقریباً ۲.5 متر در ۲.5 متر برای یک یا دو کندو کاملاً مناسب است. هرچند دسترسی به منابع غذایی برای زنبورها ضروری است، اما این منابع لزوماً نباید در ملک شما قرار داشته باشند.
زنبورهای عسل ممکن است تا فاصله ۴ کیلومتر یا بیشتر پرواز کنند و در محدوده‌ای به مساحت حدود ۱۳۰ کیلومتر مربع به جستجوی غذا بپردازند (که بسیار فراتر از محدوده نزدیک کندو است). با این حال، فراهم کردن آب نزدیک کندو به‌ویژه در دوره‌های خشکسالی یا گرمای شدید بسیار مفید است.
قوانین محلی و تأثیر آنها بر مکان قرار دادن کندو
فضای مورد نیاز و محل قرار دادن کندو ممکن است به قوانین و مقررات زنبورداری در منطقه شما بستگی داشته باشد، به‌خصوص در مناطق شهری و حومه‌ای که همسایگان نزدیک هستند.حتماً قوانین محلی را بررسی کنید. انجمن‌های محلی زنبورداری می‌توانند کمک‌کننده باشند یا می‌توانید از طریق لینک‌های بازرسان کندو در آمریکا اطلاعات ایالتی را بررسی نمایید.
قوانین محلی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- محدود کردن تعداد کندوها؛
- تعیین حداقل مساحت زمین برای فعالیت زنبورداری؛
- الزام به ایجاد موانعی که پرواز زنبورها را به ارتفاعی بالاتر ببرد تا از نزدیک شدن به مردم جلوگیری شود؛
- الزام به ایمن‌سازی کندوها در برابر نفوذ افراد یا حیوانات؛
- تعیین فاصله‌گذاری از خطوط مرزی ملک یا مسیرهای عبور و مرور.
؛ علاوه بر محدودیت‌های مکانی، در برخی مناطق لازم است کندوهای خود را ثبت کنید.
الگوهای تردد عابرین پیاده
زمانی که در فضای نسبتاً کوچک زنبورداری می‌کنید، به الگوهای تردد اطراف ملک خود دقت کنید.کندوها را طوری قرار دهید که زنبورها مزاحم خانواده یا میهمانانتان نشوند (و بالعکس). در ورودی کندوها را روبه‌روی مسیرهای پر رفت‌وآمد عابرین قرار ندهید.
فضای نگهداری تجهیزات
کاربرد قطعات و تجهیزات کندو در طول سال متفاوت است. برای مثال، در کندوی لنگستراث، در فصل اوج تولید عسل، قاب‌های عسلی را به کندو اضافه می‌کنید. پس از برداشت عسل، قاب‌ها و جعبه‌های اضافی را برای زمستان برداشته و تا زمان استفاده دوباره ذخیره می‌کنید. بهتر است تجهیزات استفاده‌نشده را در معرض شرایط جوی قرار ندهید. در برخی مناطق مانند دنور، ذخیره‌سازی تجهیزات زنبورداری در فضای باز ممنوع است. اگر خانه را اجاره کرده‌اید، ممکن است برای نگهداری زنبور عسل نیاز به اجازه صاحب‌خانه داشته باشید. در غیر این صورت ممکن است با اخراج یا مجبور به حذف ناگهانی کندوها شوید که هزینه سنگینی برای شروع زنبورداری خواهد بود.
قرار دادن کندوها در فضای بیرونی ملک (بیرون‌کده)
امیدواریم مکان مناسبی در ملک خود برای قرار دادن کندو داشته باشید که بتوانید به راحتی کندوها را نظارت و مدیریت کنید. اگر امکان نگهداری زنبور در ملک خود را ندارید، می‌توانید به دنبال «بیرون‌کده» باشید؛ یعنی ملکی متعلق به فرد دیگری که اجازه نگهداری کندو به شما بدهد. زنبورداران دارای تعداد زیاد کندو یا فضای محدود معمولاً از محیط های باز بیرون شهر استفاده می‌کنند. در مناطق شهری، پشت‌بام‌ها و باغ‌های عمومی ممکن است تنها گزینه برای زنبورداری باشند. ولی به یاد داشته باشید که داشتن کندوها خارج از ملک خود، بازرسی‌های منظم را دشوار و وقت‌گیر می‌کند و نمی‌توانید به‌سرعت تغییرات ناگهانی رفتار زنبورها مانند جمع‌شدن یا تهدیدات فوری کندو را تشخیص دهید.
کندوها باید به کدام سمت قرار گیرند؟
بهترین جهت برای قرار دادن ورودی کندو، سمت شرق یا جنوب‌شرق است (در نیمکره جنوبی، شمال‌شرق). با قرار دادن ورودی کندو به سمت شرق، خورشید صبحگاهی زود به دهانه کندو می‌تابد، کندو را گرم می‌کند و زنبورها را برای جستجوی غذا به بیرون می‌فرستد. هرچند این جهت‌بندی معمولاً ترجیح داده میشود، اما الزامی نیست. شیب زمین، الگوهای تردد عابرین، باغ‌های همسایگان یا عوامل دیگر ممکن است جهت متفاوتی را دیکته کنند. زنبورهای عسل شما به این شرایط سازگار خواهند شد.
شاید علاقمند باشید مقاله ” مقاله تخصصی تأثیرات جهت ورودی کندو بر فعالیت کلنی ” را ملاحظه کنید 🌹
قرار دادن کندوها نزدیک منابع آب تازه، شهد و گرده
آب، شهد و گرده، مواد پایه‌ای رژیم غذایی زنبور عسل هستند. از این مواد، زنبورها غذاهای اصلی خود را تهیه می‌کنند: عسل، نان زنبوری و ژل رویال.وقتی صحبت از نزدیکی منابع غذایی برای زنبورهای عسل است، «نزدیک» یک اصطلاح نسبی است. زنبورهای شما ممکن است بیشتر از منابع گرده و شهد نزدیک کندو استفاده کنند، اما آنها قادرند تا فاصله ۴ کیلومتر یا بیشتر برای جستجوی غذا پرواز کنند.
اگر منابع آب طبیعی محدود باشند (مثلاً در مناطق شهری یا در دوره خشکسالی)، می‌توانید ایستگاه‌های آبیاری ایجاد کنید تا به زنبورها کمک کنید. زنبورها شناگر نیستند، بنابراین ایستگاه‌های آب باید کم‌عمق باشند یا منطقه‌ای امن برای فرود زنبورها فراهم کنند تا از غرق شدن آنها جلوگیری شود. برای اطلاعات بیشتر درباره ایجاد ایستگاه‌های آبیاری می‌توانید به مقاله ما درباره کمبود شهد مراجعه کنید. تأمین آب برای زنبورها همچنین احتمال اینکه آنها به استخر همسایه سر بزنند و باعث ایجاد مشکلات شود را کاهش می‌دهد.
استفاده از پایه کندو
کندوها را روی پایه قرار دهید تا از زمین مرطوب فاصله داشته باشند، دسترسی شکارچیان کوچک (مثل راکون و سنجاب خاکی) را کاهش دهد، پایه‌ای ثابت فراهم کند و هنگام بازرسی و بلند کردن کندوها کمتر نیاز به خم شدن داشته باشید. در مناطق سردسیر، کندوهای روی پایه کمتر در برف زمستانی مدفون می‌شوند. برخی زنبورداران کندوهای خود را روی پالت چوبی قرار می‌دهند (معمولاً رایگان گرفته شده). اما پالت‌ها کم ارتفاع هستند، کندو را از حیوانات کوچک محافظت نمی‌کنند و برای کمر شما کمکی نمی‌کنند.
راکون‌ها و سنجاب های خاکی ممکن است شب‌ها زنبورها را آزار دهند یا بخورند. اگر مزاحمت آنها ادامه‌دار باشد، ممکن است در نهایت باعث ترک کندو توسط زنبورها شوند. بالا آوردن کندو دسترسی آنها را دشوارتر می‌کند.
ما پایه‌های خود را حدود ۴۵ سانتی‌متر ارتفاع نگه می‌داریم. این ارتفاع باعث میشود زیاد خم نشویم و بتوانیم راحت کندوها را جابجا کنیم. در منطقه ما، برف‌های زمستانی تا ۶۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. ارتفاع ۱۸ اینچ از دفن شدن کندوها در برف جلوگیری می‌کند. کندوها را خیلی بالاتر از ۴5 سانتی‌متر قرار ندهید. حتی با این ارتفاع، اگر کلنی خیلی پرمحصول باشد، جمع‌آوری شان‌های عسلی که روی هم چیده شده‌اند می‌تواند برای شما سخت باشد.
یک پایه ساده کندو می‌تواند از بلوک‌های سیمانی ارزان ساخته شود. می‌توانید تیرهای ضد پوسیدگی را بین بلوک‌ها قرار دهید تا چند کندو را پشتیبانی کنند. همچنین می‌توانید پایه‌هایی از چوب یا حتی میله‌های فلزی بسازید. برای ایده‌های ساخت دست‌ساز، تصاویر گوگل را جستجو کنید و چیزی متناسب با نیاز خود بیابید.
البته می‌توانید پایه‌های مخصوص کندو را خریداری کنید که عملکرد خوبی دارند و ممکن است ظاهر بهتری هم داشته باشند. ولی خرید پایه‌های آماده نسبت به ساخت دست‌ساز هزینه بیشتری دارد، مخصوصاً وقتی تعداد کندوهایتان زیاد شود.
اگر چند کندو اضافه می‌کنید، آنها را خیلی نزدیک به هم و یک جهت قرار ندهید. زنبورها ممکن است مسیر را اشتباه رفته و وارد کندوی دیگر شوند. زاویه قرارگیری را تغییر دهید تا زنبورها به درستی کندوی خود را تشخیص دهند.
کندوها را از بغل تراز کنید
تراز بودن کندو از سمت چپ و راست به زنبورها کمک می‌کند تا شانه‌ها را به صورت صاف و مرتب بسازند. در غیر این صورت، زنبورها ممکن است «شانه‌های متقاطع» بسازند که به‌هم‌پیوسته بین قاب‌هاست و اصلاح آن دشوار است. با این حال، کندو را کمی به سمت جلو متمایل کنید تا باران را دفع کرده و رطوبت خارج شود. این شیب رو به جلو به‌ویژه در زمستان مفید است، زمانی که رطوبت داخل کندو بر اثر تلاش زنبورها برای حفظ گرما ایجاد میشود.
کندوها را در مکانی با دسترسی آسان قرار دهید
کندوها را در مکانی قرار دهید که دسترسی به آن آسان باشد تا بازرسی‌های منظم، تعویض تجهیزات و برداشت عسل راحت‌تر انجام شود. فضای کافی برای حرکت اطراف کندو و جابجایی قاب‌ها بگذارید. همچنین فضایی برای عقب‌نشینی یا استراحت در صورت نیاز یا وقتی زنبورها بیش از حد دفاعی هستند، فراهم کنید.
هنگام انتخاب مکان کندو، به یاد داشته باشید که باید تجهیزات سنگین و عسل را به محل کندوداری و بالعکس حمل کنید. برای تابستان سایه و برای زمستان بادشکن فراهم کنید کندوها نباید در سایه کامل باشند، اما برای زنبورها خوب است که در گرمای تابستان کمی سایه جزئی یا نور پراکنده داشته باشند. هرچه تابستان گرم‌تر باشد، فراهم کردن سایه بعدازظهر اهمیت بیشتری دارد.
بادهای سرد زمستانی باعث می‌شوند زنبورها انرژی بیشتری برای حفظ دمای کندو صرف کنند. برخی درختچه‌ها، درختان یا نرده‌ها می‌توانند بادشکن خوبی برای کلنی شما باشند. در زمستان، پوشاندن کندو با کاغذ قیری یا عایق حرارتی از نفوذ هوای سرد جلوگیری می‌کند.
کندوها را از دید همسایگان محافظت کنید
زنبورداری به این معنی نیست که همسایگان شما دوست داشته باشند نمای کندوداری شما را ببینند یا زنبورها مستقیماً به سمت آنها پرواز کنند. پوشاندن دید کندوها این مزیت را دارد که زنبورها مجبور می‌شوند بالاتر از سر همسایگان و عابران پرواز کنند. زنبورها را زیر نظر داشته باشید تا احتمال ایجاد مزاحمت ناشی از ازدحام یا رفتن به استخر یا حوضچه آب همسایه کاهش یابد.
جریان هوای مناسب و زهکشی آب را فراهم کنید. جریان هوای مناسب به تهویه کندو کمک می‌کند و زهکشی خوب مانع از رطوبت زیاد میشود. تهویه صحیح بدون رطوبت اضافی باعث سلامت بهتر زنبورها و بهبود فرآوری عسل میشود. همچنین کار کردن با کندو روی زمین خشک و زهکشی شده بسیار راحت‌تر از زمین گل‌آلود است. زمین خشک پایه‌ای پایدارتر برای کندو فراهم می‌کند.
کندوها را از شکارچیان محافظت کنید
قبلاً درباره استفاده از پایه کندو برای دور نگه داشتن حیوانات کوچک (شنگ و راکون) صحبت کردیم. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که خرس وجود دارد، باید بیشتر از یک پایه کندو تدبیر کنید. خرس‌ها عسل، نوزادان و زنبورها را می‌خورند و در این فرآیند ممکن است کل کندوداری شما را نابود کنند.
بهترین روش حفاظت از کندوها در برابر خرس‌ها، استفاده از حصار الکتریکی است. شوک حصار الکتریکی، سد روانی (نه فیزیکی) ایجاد می‌کند تا خرس‌ها را دور نگه دارد. نصب حصار الکتریکی نسبتاً آسان است. هزینه آن حدود ۳۰۰ دلار یا بیشتر است که بستگی به اندازه کندوداری، دسترسی به برق و نوع حصار دارد. هزینه حصار الکتریکی را در برابر هزینه احتمالی از دست دادن زنبورها، تجهیزات و عسل‌تان بسنجید.
ملاحظات دیگر درباره محل قرارگیری کندو
چه چیزی زیر کندوی خود بگذاریم
کاهش پوشش گیاهی زیر کندوها (بدون استفاده از علف‌کش‌ها) نگهداری را آسان‌تر می‌کند و می‌تواند به کنترل آفات مانند سوسک‌های کوچک کندو و مورچه‌ها کمک کند. زنبورداران از مواد مختلفی به عنوان پوشش زمین زیر کندو استفاده می‌کنند، مانند:
- پارچه منظره (لنداسکیپ فابریک)
- مالچ یا تراشه چوب
- سنگ شکسته
- سنگ فرش‌ها
- تخته‌های قدیمی سقف یا روکش لاستیکی
- فرش
به جای قطع کامل گیاهان، می‌توانید از پوشش گیاهی کوتاه مانند آویشن خزنده استفاده کنید.
چمن‌زنی اطراف کندوها
از بلوکه شدن ورودی کندوها یا ممانعت از دسترسی شما به زنبورها جلوگیری کنید. فضای کافی برای چمن‌زنی در نظر بگیرید. زنبورها گوش ندارند، اما صداها را از طریق لرزش‌ها که توسط موها و شاخک‌هایشان دریافت می‌کنند، می‌شنوند. چمن‌زنی با ماشین یا علف‌زن ایجاد لرزش صوتی می‌کند که ممکن است زنبورها را تحریک کند. واکنش زنبورها به صدا بسته به رفتار کلنی، شرایط آب‌وهوا و عوامل دیگر متفاوت است.
برای کاهش مزاحمت برای زنبورها و حفظ امنیت خود می‌توانید:
- در اوایل روز و زمانی که دما پایین‌تر و زنبورها کمتر فعال هستند، چمن‌زنی کنید
- به‌ویژه در جلوی کندوها و مسیر پرواز، سریع حرکت کنید
- چمن‌های بریده شده را از کندوها دور کنید
- لباس محافظ بپوشید تا در صورت تحریک زنبورها از نیش جلوگیری شود
- در نظر داشته باشید که پوشش زمین را چند فوت فراتر از اندازه کندو گسترش دهید تا هنگام چمن‌زنی نیاز به نزدیک شدن به کندو نداشته باشید
بر اساس تجربه من، پیش‌بینی واکنش زنبورها سخت است. روزهایی بوده که با علف‌زن کاملاً نادیده‌ام گرفتند و روزهایی هم بوده که از روی دستکش نازک کار چندین بار نیش خوردم.
فاصله کندو از خانه چقدر باید باشد؟
کندوها را تا حد امکان دور از خانه قرار دهید، البته با توجه به اندازه زمین، قوانین منطقه‌بندی و مسیرهای تردد، به‌طوری که مدیریت کندو برای شما آسان باشد. در زمین‌های کوچک، فاصله ۳ متر ممکن است کافی باشد، مشروط بر اینکه مزاحم فعالیت‌های انسانی نشود. در زمین‌های بزرگ‌تر، فاصله تا 60 متر معقول است. عموماً قرار دادن کندوها دورتر از خانه بهتر از نزدیک‌تر است.
در فضاهای کوچک گزینه‌ها محدود است. وقتی فضای کم است، باید شرایطی را فراهم کنید که بتوانید از همه طرف کندو را کار کنید و مزاحمت‌های متقابل بین زنبورها و انسان‌ها به حداقل برسد. اگر فضای کافی دارید، در نظر داشته باشید چقدر می‌خواهید تجهیزات را حمل کنید و با کندوها سر و کله بزنید. ممکن است چیزی را فراموش کنید یا شرایطی پیش بیاید که به تجهیزات اضافی نیاز باشد. خوب است که به اندازه کافی نزدیک باشید تا وسایل لازم را راحت بردارید.
نتیجه گیری
مکان ایده‌آل برای قرار دادن کندو همیشه در دسترس نیست. با توجه به شرایط خود، کندوها را در بهترین مکانی که می‌توانید بگذارید تا هم زنبورها، هم خودتان، خانواده‌تان و همسایگانتان راحت باشند. اگر قوانین منطقه‌بندی محلی وجود دارد، حتماً رعایت کنید.
از همراهی شما سپاسگزاریم ، امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند و لذت‌بخش بوده باشد. برایتان آرزوی موفقیت داریم. لطفا اگر در خصوص این مقاله، نکته یا تجربه خاصی برای کمک به دیگران دارید، در قسمت دیدگاه ها آنرا به اشتراک بگذارید 💐
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان
