شانه عسل و سلامت کلنی؛ کلید زنبورداری موفق
چرا شانه ها هزینه بر هستند؟
شانه های قابل جابجایی به زنبورداران این امکان را می‌دهند که کلنی‌ها را با خلاقیت بیشتری مدیریت کنند. تصور کنید وسط زنبورستان هستید، چند کندو را باز کرده‌اید و شانه ها را جابه‌جا می‌کنید تا کلنی را تقویت کنید، ملکه‌ای تازه معرفی کنید یا به زنبورها غذا بدهید. بیشتر زنبورداران از جعبه‌هایی با شانه های جداشدنی استفاده می‌کنند؛ شانه هایی که بازرسی، برداشت عسل، مدیریت آفات، جابه‌جایی و تقسیم کلنی را بسیار ساده‌تر می‌سازند. اما این ابزار قدرتمند، هزینه‌هایی هم دارد. استفاده طولانی‌مدت از شانه های قدیمی می‌تواند سلامت کلنی و میزان تولید عسل را به خطر بیندازد، به‌ویژه زمانی که زنبوردار فراموش می‌کند شانه های تازه را به موقع جایگزین کند.
اثرات آفت کش‌ها در شانه ها
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که گرده و شهد آلوده به آفت کش‌ها در زنبورستان‌های شهری، حومه‌ای و کشاورزی یافت می‌شود. این مواد آلوده در سلول‌های قاب ذخیره شده و موم را آلوده می‌کنند. آفت کش‌ها می‌توانند به پرورش ملکه، کارگران و زنبورهای نر آسیب جدی برسانند. برای کاهش این خطرات و یافتن بهترین راهکارها در زمینه جایگزینی شانه ها، تحقیقات بیشتری لازم است تا زنبورداران بتوانند تصمیم‌های درست و آگاهانه بگیرند.
بیماری‌ها در شانه ها
امروزه جابه‌جایی شانه ها بین کلنی‌ها یا حتی بین زنبورستان‌ها امری رایج است، اما اگر بیماری در کار باشد، این کار می‌تواند فاجعه‌بار شود. همه زنبورداران با نام بیماری لوک آمریکایی آشنا هستند، اما بسیاری از ویروس‌ها، باکتری‌ها و هاگ‌های قارچی با چشم دیده نمی‌شوند. بنابراین زنبورداران باید به نشانه هایی مثل بقایای لارو‌های بیمار یا حتی زنبورهای بالغ ناسالم توجه ویژه داشته باشند تا بتوانند خطر بیماری در شانه ها را به‌موقع شناسایی کنند.
شاید غلاقمند باشید مقاله ” ضد عفونی کردن قاب ها و کندوهای زنبور عسل ” را ملاحظه کنید 🌷
کدکوتاه
اندازه سلول ها
تحقیقات نشان داده است که با افزایش عمر شانه ها، اندازه سلول‌ها کوچک‌تر می‌شود. تجمع پیله‌ها، گرده و بره موم باعث کاهش فضای رشد لاروها و ذخیره غذا می‌گردد. بررسی شانه هایی با عمر تا شش سال نشان داد که وزن زنبورهای کارگر تازه متولد شده می‌تواند تا ۴۳.۳۳ درصد کمتر باشد. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود شانه ها هر سه سال یک‌بار تعویض شوند، زیرا کلنی‌هایی با شانه های چهار تا شش‌ساله افت قابل‌توجهی در تولید عسل نشان می‌دهند. در مقابل، کلنی‌هایی با شانه های یک‌ساله به طور میانگین ۲۴ درصد عسل بیشتری تولید می‌کنند.
جایگزینی شانه ها
تعویض شانه ها به منابع و هزینه زیادی نیاز دارد، اما اگر به‌طور منظم و در زمان مناسب ، مثلاً در فصل جریان شهد و در کلنی‌های دارای ملکه این کار انجام شود، فشار مالی آن کاهش می‌یابد و تأثیر منفی چندانی بر روند زنبورداری نخواهد داشت. یک برنامه محافظه‌کارانه پیشنهاد می‌کند شانه ها هر سه سال یک بار جایگزین شوند تا خطر بیماری‌ها و باقی‌مانده سموم کنه‌کش ها به حداقل برسد.
کنار گذاشتن شانه های لاروی که ظاهراً سالم به نظر می‌رسند ممکن است از نظر مالی یا از نظر صرف انرژی برای زنبورها دشوار باشد. با این حال چند روش برای ساده‌تر کردن این فرایند وجود دارد:
- زمان برای زنبورداران سریع می‌گذرد و ممکن است یک قاب ده‌ساله با قاب چهارساله اشتباه گرفته شود. به همین دلیل زنبورداران حرفه‌ای سال ورود قاب را با مهر مخصوص روی آن درج می‌کنند (تصویر را ببینید). اگر مهر در دسترس نیست، استفاده از ماژیک دائمی هم کارساز است.
- شانه هایی که احتمال آلودگی به آفت کش‌ها دارند (مثلاً شانه هایی با گرده محصور شده در بره موم) باید علامت‌گذاری شده و از کلنی خارج شوند. این کار می‌تواند تدریجی انجام شود؛ کافی است با اهرم کندو علامت X روی قاب بگذارید و آن را در جعبه پایینی قرار دهید تا در بهار، زمانی که از لارو و غذا خالی است، راحت‌تر حذف شود.
- شانه های آلوده به بیماری‌های شناخته‌شده را نیز به همین روش علامت‌گذاری کرده و در زمان مناسب جایگزین کنید. علامت X باعث می‌شود این شانه ها به‌اشتباه دوباره به کار گرفته نشوند، حتی اگر بعدها علائم بیماری در آن‌ها از بین برود.
- در فصل جریان شهد، طبقه‌های بلند با شانه های نو اضافه کنید و پس از استخراج عسل، شانه های جدید و خیس را در اختیار کلنی قرار دهید. زنبورها معمولاً از این شانه ها استقبال می‌کنند.
برای تعویض قاب ها متقاعد شدید؟
مدیریت شانه ها موضوعی حساس و چندلایه است. کاهش منابع شهد، افزایش مصرف آفت کش‌ها و شیوع کنه‌ها و بیماری‌های نوظهور، مسئولیت زنبورداران در قبال سلامت کلنی‌ها را بیش از پیش سنگین کرده است. درست همان‌طور که اصطبل یا قفس حیوانات باید مرتب تمیز شود، شانه های زنبورها هم نیاز به مراقبت و مدیریت دارند. شاید به نظر برسد که لانه زنبورها تمیز باشد، اما واقعیت این است که آلودگی‌ها و بیماری‌ها در شانه ها پنهان می‌مانند و می‌توانند به سلامت کلنی آسیب برسانند. اگر آلودگی شانه ها شما را برای تعویض آن‌ها قانع نکرده است، شاید کاهش اندازه سلول‌ها و افت ۲۴ درصدی تولید عسل دلیل محکمی برای این کار باشد.
از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.
به مقالات ما امتیاز بدهید! با دادن ستاره، نظرتان را ثبت کنید و به دیگر بازدید کنندگان کمک کنید تا بهترین مقالات را سریع‌تر پیدا کنند.
برای دیدن مقاله اصلی اینجا کلیک کنید
ترجمه این مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.
دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :
