ظاهر، نقش‌ها و فواید زنبور نر چیست؟

ظاهر، نقش‌ها و فواید زنبور نر چیست؟

زنبورهای کارگر بی‌وقفه برای ساخت و گسترش کندو تلاش می‌کنند، اما زنبورهای نر نیز نقشی حیاتی درون کلنی ایفا می‌کنند. در این راهنما به بررسی آناتومی زنبور نر عسل، نقش‌های آن در کندو، و اینکه چرا حضورش برای بقای کلنی حیاتی است، پرداخته می‌شود.

زنبورهای نر اعضای یک کلنی زنبور عسل هستند که هدف اصلی آن‌ها جفت‌گیری با یک ملکه باکره است. برخلاف زنبورهای کارگر، زنبورهای نر گرده جمع نمی‌کنند، عسل تولید نمی‌کنند و در بیشتر فعالیت‌های کندو نقشی ندارند. آن‌ها از زنبورهای کارگر چاق‌تر بوده و دارای چشمان مرکب بزرگ‌تر و بدون نیش هستند. زنبورهای نر معمولاً بلافاصله پس از جفت‌گیری می‌میرند. زنبورهای نری که موفق به جفت‌گیری نشوند، اغلب از کندو بیرون رانده می‌شوند.

 نقش‌های زنبور نر

• جفت‌گیری: نقش اصلی زنبور نر، جفت‌گیری با یک ملکه باکره برای تضمین تداوم کلنی زنبورهاست.
• تنوع ژنتیکی: با انتقال ژن‌های زنبورهای نر مختلف، زنبورهای نر به افزایش تنوع ژنتیکی کلنی کمک می‌کنند.
• تنظیم دما: زنبورهای نر همچنین به حفظ دمای مناسب درون کندو کمک می‌کنند. اندازه‌ی بدن آن‌ها باعث می‌شود که در گرم‌کردن کندو مؤثرتر باشند.

 آناتومی زنبور نر

زنبور نر می‌تواند در اندازه متغیر باشد، اما معمولاً از زنبورهای کارگر بزرگ‌تر و از ملکه کوچک‌تر است. آن‌ها بال‌های بزرگی دارند و عضلات پروازی آن‌ها به خوبی رشد کرده است، به‌طوری‌که می‌توانند با سرعتی حدود ۳۵ کیلومتر بر ساعت پرواز کنند. این ویژگی در تعقیب ملکه هنگام جفت‌گیری مفید است. چشمان زنبور نر بسیار بزرگ‌تر از زنبور کارگر است، که همین امر باعث می‌شود برای زنبورداران به‌راحتی قابل تشخیص باشد. این چشم‌های بزرگ در شناسایی ملکه و جفت‌گیری در حین پرواز به زنبور نر کمک می‌کند.

مقایسه زنبور نر ، زنبور کارگر و ملکه در کنار یکدیگر.

زنبورداران مبتدی ممکن است زنبور نر را با ملکه اشتباه بگیرند. هر دو معمولاً از زنبورهای کارگر بزرگ‌تر هستند، اما زنبور نر سری گردتر و انتهایی گردتر دارد. ملکه دارای بال‌هایی بسیار کوتاه‌تر و چشمان مرکب کوچک‌تری است. زنبور نر نیش ندارد و نمی‌تواند گرده جمع‌آوری کند. زائده‌ای درون بدن دارد که هنگام جفت‌گیری از بدن بیرون می‌زند. زنبور نر انتهایی گرد، بال‌هایی بلند و چشمانی بزرگ دارد.

 نقش زنبور نر چیست؟

نقش اصلی زنبور نر، جفت‌گیری با ملکه است. آن‌ها در فصل بهار و تابستان در کلنی حضور دارند و اغلب برای یافتن مناطق تجمع زنبورهای نر از کندو خارج می‌شوند. در این نواحی، زنبورهای نر در ارتفاع بالا منتظر ورود ملکه می‌مانند. بیرون از منطقه‌ی تجمع، ملکه برای زنبورهای نر غیرقابل شناسایی است. درون منطقه جفتگیری ، ملکه وارد محدوده دید زنبورهای نر شده و امکان جفت‌گیری فراهم می‌شود.

ملکه با چندین زنبور نر جفت‌گیری می‌کند. معمولاً ۱۲ تا ۲۰ زنبور نر می‌توانند با یک ملکه جفت‌گیری کنند. برای آنکه کندو به تنوع ژنتیکی دست یابد، هزاران زنبور نر از صدها کندوی مختلف نیز تلاش می‌کنند با ملکه باکره جفت‌گیری کنند.علاوه بر جفت‌گیری، زنبور نر در تنظیم دمای کندو نیز مفید است. آن‌ها همراه با زنبورهای کارگر بال می‌زنند تا فضای داخلی کندو را خنک نگه دارند.ظاهر شدن نخستین زنبورهای نر در اوایل بهار هشداری ارزشمند برای زنبورداران محسوب می‌شود. این نشانه‌ای است از آغاز فصل بچه‌دادن و اینکه ملکه‌ها به‌دنبال جفت‌گیری هستند.

 چگونه زنبورهای نر متولد می‌شوند؟

ملکه و همچنین زنبورهای کارگر تخم‌های نر می‌گذارند. ملکه بر اساس اندازه‌ی خانه‌ای که کارگران می‌سازند تصمیم می‌گیرد تخم‌های بارور (زنبور نر) بگذارد یا نه. اندازه خانه‌ی زنبور نر کمی بزرگ‌تر است و کارگران این خانه‌ها را براساس نیاز کندو می‌سازند. وقتی تخم زنبور نر بیرون می‌آید، لارو آن به مدت ۲ تا ۳ روز ژل رویال تغذیه می‌شود. این تغذیه، منبع پروتئین اولیه برای شروع رشد است. پس از این مدت، لارو با مخلوطی از گرده و عسل (نان زنبوری) تغذیه می‌شود. لارو حدود ۲۴ روز زمان می‌برد تا به شفیره تبدیل شده و سپس تبدیل به زنبور شود.

 چگونه سلول‌های زنبور نر را تشخیص دهیم؟

سلول‌های زنبور نر معمولاً کنار هم و در یک قسمت، نزدیک پایین قاب ساخته می‌شوند. این سلول‌ها بزرگ‌تر از سلول‌های کارگر هستند. زمان بیشتری طول می‌کشد تا زنبور نر از تخم خارج شود و همین باعث می‌شود شکارچیانی مثل کنه واروآ فرصت بیشتری برای تغذیه داشته باشند و زنبور نر زمان بیشتری برای تولیدمثل داشته باشد. زنبورداران باید به دقت سلول‌های نر را بررسی کنند تا مطمئن شوند آلوده به آفات نیستند.

شاید مطالعه مقاله ” ۱۰ تفاوت کلیدی زنبور نر در برابر زنبور کارگر ” را دوست داشته باشید 🌹

 حقایق جالب درباره زنبورهای نر

• زنبورهای نر برای تغذیه به زنبورهای کارگر پرستار نیاز دارند.
• در فصل زمستان، تمام زنبورهای نر زنده از کندو بیرون رانده می‌شوند.
• عمر متوسط زنبور نر حدود ۵۵ روز است.
• زنبور نر یک پدربزرگ دارد اما پدر ندارد (به دلیل باروری جنسی).
• زنبورهای نر هنگام پرواز با ملکه جفت‌گیری می‌کنند.
• زنبورهای نر نیش ندارند و نمی‌توانند نیش بزنند.

 فرآیند جفت‌گیری

زنبورهای نر در پرواز جفت‌گیری ، با ملکه باکره جفت می‌شوند. آن‌ها اندوفالوس (عضوی تولیدمثلی برای انتقال اسپرم) خود را بیرون می‌آورند و ملکه را بارور می‌کنند. این عمل مرگبار است، چون اندوفالوس و بخشی از شکم زنبور نر پس از جفت‌گیری از بدنش جدا می‌شود. ملکه اسپرم را در اسپرم‌خانه (spermatheca) خود ذخیره می‌کند و در طول عمرش از آن برای باروری تخم‌ها استفاده می‌نماید.

 نقش زنبورهای نر در افزایش تنوع ژنتیکی

زنبورهای نر نقش بسیار مهمی در افزایش تنوع ژنتیکی در کلنی زنبورهای عسل دارند. زنبورهای ماده (کارگر و ملکه) دارای ۳۲ کروموزوم هستند، در حالی که زنبورهای نر تنها ۱۶ کروموزوم دارند. بنابراین، تولیدمثل جنسی باعث افزایش تنوع ژنتیکی می‌شود.

 زنبورهای نر هپلوئید هستند و فقط یک مجموعه کروموزوم از ملکه به ارث می‌برند.  زنبورهای ماده دیپلوئید هستند و یک مجموعه کروموزوم از ملکه و یک مجموعه از اسپرم زنبور نر دریافت می‌کنند. این حالت اجازه می‌دهد که ترکیب‌های ژنتیکی متنوعی در فرزندان شکل بگیرد، به ویژه چون ملکه با چندین زنبور نر جفت‌گیری می‌کند. تنوع ژنتیکی برای سلامت و مقاومت کلنی بسیار حیاتی است.

 سوالات متداول

• چند زنبور نر در یک کندو وجود دارد؟
  • در فصل بهار و تابستان، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کلنی را زنبورهای نر تشکیل می‌دهند. این یعنی تعداد آن‌ها می‌تواند از چند صد تا چند هزار زنبور باشد.
• آیا کندو می‌تواند تعداد زیادی زنبور نر داشته باشد؟
  • نسبت زیاد زنبور نر می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که ملکه تخم‌های بارور کمتری می‌گذارد. زنبوردار باید قاب‌ها را برای وجود بیش از حد سلول‌های نر بررسی کند و در صورت نیاز ملکه را تعویض کند.
• آیا زنبورهای نر همراه با کندو مهاجرت می‌کنند (پرواز بچه دهی)؟
  • اگر کلنی تصمیم به مهاجرت بگیرد، زنبورهای نر نیز همراه آن پرواز می‌کنند. ملکه برای جفت‌گیری به آن‌ها نیاز دارد، بنابراین مهاجرت بدون زنبور نر انجام نمی‌شود.
• آیا زنبورهای نر بعد از جفت‌گیری می‌میرند؟
  • بله، اندام تولیدمثلی زنبور نر در حین جفت‌گیری از بدنش جدا شده و باعث مرگ او می‌شود. پس از ورود زمستان، زنبورهای نر جفت‌گیری کرده توسط زنبورهای کارگر از کندو بیرون رانده می‌شوند و به زودی به خاطر گرسنگی یا سرمای هوا می‌میرند.

از همراهی شما سپاسگزاریم ، امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند و لذت‌بخش بوده باشد. برایتان آرزوی موفقیت داریم. لطفا اگر در خصوص این مقاله، نکته یا تجربه خاصی برای کمک به دیگران دارید، در قسمت دیدگاه ها آنرا به اشتراک بگذارید 💐

ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان