زنبورهای عسل کلید پایداری محصولات کشاورزی
تحقیقات نشان میدهد اگر زنبور عسل به طور کلی اعتصاب کند و کار گرده افشانی را انجام ندهد، در ابتدا ۶۰ درصد محصولات کشاورزی دیگر تولید نمیشود و در طول زمان کار طبیعت به کل مختل میشود. این نکته نقش بینظیر این حشرات را در چرخه حیات به اثبات میرساند.
بتازگی در اخباری شنیده می شود که زنبورها به دلیل نامعلومی از کندو فرار میکنند که این امر کشاورزی امریکا را امسال با مخاطره سنگینی روبه رو و این کشور را وادار کرده است برخی محصولات کشاورزی را از امریکای جنوبی وارد کند.
این امر نشان میدهد گرده افشانی مهمترین بخش فعالیت زنبور است زیرا در زاد و ولد بسیاری از نباتات (غیر از سوزنی برگها) زنبورها موثرند و گردهافشانی زنبور عسل عامل بقای آنهاست.
در واقع زنبور عسل پیش از این که انسان موجودیت خود را در زمین تثبیت کند، وجود داشته و انسان از بدو خلقت با استفاده از زنبورداری بومی از زنبور عسل استفاده کرده است.
در زنبورداری بومی، مردم هر منطقه ای برحسب تواناییها و امکانات خود به ساخت کندوهای بومی اقدام می کرده اند ، به طوری که در موزهای از کندوهای بومی، کندوهایی ساخته شده از کوزه، نی، شاخههای درخت، سبد، حصیر و جعبههای پیش ساخته مشاهده میشود.
پس از آن که انسان زیرکی خود را در ساخت کندو به کاربرد، کندوهای مدرن ساخته شد که کارآیی بسیار بالایی در مقایسه با کندوهای بومی داشت و فناوری به کار رفته در کندوها بسیار نزدیک به رفتار زنبورها بود. این نوع زنبورداری کمکم به صورت صنعت درآمد و صنعت زنبورداری اشتغالی جهانی شد و انواع گروههای اجتماعی به این کار مشغول شدند. بررسیها نشان میدهد زنبورداری در هر زمانی بویژه در زمان جنگ قابل انجام بوده است و در دوره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و جنگ جهانی دوم بسیاری از مردم به انجام این کار روی آوردند.
گرانتر شدن میوه در نبود زنبور عسل
موسسه فرانسوی تحقیقات کشاورزی اعلام کرد فعالیت حشرات گردهافشان که درپی کاهش شمار زنبورهای عسل مورد تهدید قرار گرفته است.در سال ۲۰۰۵، صد و سی و پنج میلیارد یورو ارزش مادی داشت و نابودی انها افزایش قیمت میوهها و سبزیجات را در پی خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس این رقم ۹ و ۵ دهم درصد ارزش کل تولید کشاورزی جهانی را تشکیل میدهد.از نظر وزنی ۳۵ درصد تولید جهانی و به طور عمده میوجات، سبزیجات و گیاهان روغنی و در سطح کمتری قهوه، کاکائو، میوههای دانه دار (فندق و گردو ) و ادویه جات به حشرات گرده افشان وابسته هستند.در مقابل غلات که ۶۰ درصد تولید کشاورزی جهانی را تشکیل میدهند به این حشرات وابسته نیستند. درباره وابستگی ۵ درصد از کشتها به گرده افشانی نیز ابهاماتی وجود دارد.
این موسسه فرانسوی در بیانیه ای اعلام کرد در این شرایط کاهش شمار حشرات گرده افشان نگرانی عمده ای به شمار میرود زیرا در صورت نابودی کامل حشرات گرده افشان موازنه های غذایی جهانی عمیقا تغییر خواهد کرد.
به عقیده سه محقق فرانسوی و یک المانی که نتیجه تحقیقات خود را در مجله اکولوژیکال اکونومیکز منتشر کرده اند تولید سه دسته از محصولات یعنی میوه ها، سبزیجات و محرکها ( قهوه و کاکائو) در آن هنگام به طور چشمگیری به پائین تر از سطح فعلی مصرف در مقیاس جهانی خواهد رسید و در برخی مناطق مانند اروپا بسیار کمتر خواهد شد.
برنار وسیر، ژان میشل سال، نیکولا گالی و یوزف استل افزودند با این فرض، مصرف کننده مجازات خواهد شد زیرا او مقدار کمتری با قیمت بسیار بیشتری مصرف خواهد کرد.آنها خسارت مصرف کنندگان را از این مسئله بین ۱۹۰ میلیارد یورو تا ۱۳ و ده میلیارد یورو باتوجه واکنش قیمتها به کاهش تولید محاسبه کردهاند.
علل کاهش جمعیت زنبورهای عسل به ویژه در اروپا و آمریکا سال های اخیر هنوز زیاد مشخص نیست اما استفاده گسترده از افت کشها در کشاورزی،گسترش تک کشاورزی و ظهور بیماری های غیرعادی انگلی می تواند از جمله این دلایل باشد.