چه مدت طول می‌کشد تا یک کندوی جدید عسل تولید کند؟
برای یک زنبوردار تازه‌کار، کاملاً طبیعی است که مشتاقانه منتظر اولین برداشت عسل خود باشد. اما بهتر است این هیجان را با انتظارات واقع‌بینانه نسبت به میزان عسلی که یک کلنی جدید می‌تواند تولید کند، متعادل کنید.
تولید عسل توسط یک کندوی جدید حداقل چهار ماه زمان می‌برد. ممکن است یک کلنی جدید ظرف چهار ماه مقدار مازادی از عسل تولید کند، اما این میزان لزوماً برای برداشت کافی نخواهد بود. به‌طور عملی، احتمال برداشت عسل از یک کلنی جدید تا فصل دوم بسیار کم است.
برداشت نخستین محصول عسل تجربه‌ای بسیار هیجان‌انگیز و رضایت‌بخش است. بیایید عواملی را بررسی کنیم که می‌توانند این برداشت نخست را به تعویق بیندازند یا تسریع کنند.
چه مدت طول می‌کشد تا یک کلنی جدید عسل تولید کند؟
سال نخست هر کلنی زنبور عسل عمدتاً صرف ایجاد کندو و استقرار اولیه می‌شود. موفقیت این کلنی تا حد زیادی به میزان تلاش شما برای درک زنبورداری و سطح برنامه‌ریزی و آمادگی‌تان برای کندوی جدید وابسته است.
منابع متنوعی از کتاب‌های معتبر و خوش‌نوشته در حوزه زنبورداری در دسترس هستند و آموزش‌های رایگان آنلاین نیز وجود دارد. من توصیه می‌کنم در یک دوره آموزش زنبورداری با یک زنبوردار محلی شرکت کنید. این کار شانس موفقیت شما را افزایش داده و انتظارات واقع‌بینانه‌تری از دنیای شگفت‌انگیز زنبورداری به شما می‌دهد.
احتمال برداشت عسل در فصل نخست زنبورداری بسیار پایین است. البته برخی زنبورداران تازه‌کار، در شرایط ایده‌آل و با اندکی خوش‌شانسی، ممکن است در فصل اول مقدار اندکی عسل برداشت کنند، هرچند این مورد نادر است. تولید عسل توسط یک کندوی جدید حدود چهار ماه زمان می‌برد، اما این به‌معنای آمادگی برای برداشت نیست.
یک کلنی جدید برای ترشح موم و ساختن شان، به انرژی و غذای زیادی نیاز دارد. وجود شان برای تخم‌گذاری ملکه، ذخیره گرده و نگهداری شهد ضروری است. هر چه کلنی سریع‌تر مستقر شود، سریع‌تر می‌تواند عسل تولید کند.
توصیه می‌کنم برای لانه زاد و ذخیره کلنی، حداقل دو جعبه عمق (یا نیم‌جعبه) بسازید. این کار به شما دو جعبه قوی از لحاظ جمعیت و ذخیره عسل خواهد داد. زمانی که کلنی به چنین سطحی از جمعیت، نوزاد و ذخیره رسید، به‌اندازه کافی قوی است تا جعبه‌های مخصوص برداشت عسل به بالای آن افزوده شود.
اما رسیدن به این مرحله زمان‌بر است، و این دقیقاً همان دلیل اصلی است که چرا برداشت عسل در فصل نخست زنبورداری معمول نیست. و اگر کلنی قوی‌تری دارید، کمی صبر کنید.
شاید مطالعه مقاله ” راهنمای کامل نگهداری عسل خام؛ اصول، روش‌ها و جلوگیری از فساد ” را دوست داشته باشید 🌹
چه مدت طول می‌کشد تا یک کندوی جدید به‌خوبی استقرار یابد؟
یک کلنی جدید زنبور عسل برای قوی و مستقر شدن به‌طور میانگین به سه تا پنج ماه زمان نیاز دارد. به‌طور کلی، یک فصل کامل طول می‌کشد تا کلنی به‌خوبی استقرار پیدا کند. اما همان‌طور که در بیشتر جنبه‌های زنبورداری مشاهده می‌شود، عوامل متعددی در این مسیر دخیل هستند. در ادامه مهم‌ترین این عوامل را شرح داده‌ام:
- اقلیم محلی ؛ در مناطق شمالی، به‌دلیل کوتاه‌تر بودن فصل، برداشت عسل در سال اول بسیار دشوارتر از مناطق جنوبی است.
- اندازه جعبه کندو ؛ ساخت یک کلنی زنبور در جعبه‌ای با ۱۰ قاب عمقی زمان بیشتری نسبت به یک نیم‌جعبه خواهد برد، چون جعبه‌های عمقی بسیار بزرگ‌تر هستند.
- نوع قاب‌ها ؛ شما می‌توانید با استفاده از قاب‌هایی با پایه پلاستیکی و پوشش مومی، کار زنبورها را آسان‌تر کنید. اگر فقط از قاب‌های بدون پایه استفاده کنید، زنبورها باید کل پایه را خودشان ترشح و شان را بسازند.
- تغذیه تکمیلی ؛ شما باید کلنی جدید خود را تغذیه کنید. تأمین مداوم شربت قند به زنبورها کمک می‌کند تا شان مورد نیاز برای ذخیره غذا، تخم‌گذاری و پرورش نوزادان را سریع‌تر بسازند. اگر این کار را به‌موقع انجام دهید، زنبورها برای جریان شهد آمادگی بیشتری خواهند داشت.
- در دسترس بودن منابع شهد و گرده ؛ هر چه منابع تغذیه‌ای در اطراف کندو بیشتر باشد، زنبورها سریع‌تر می‌توانند کلنی را توسعه دهند. شناخت زمان و مکان‌های جریان شهد در منطقه شما می‌تواند شانس موفقیت کلنی‌تان را افزایش دهد. هرچه فصل جریان شهد طولانی‌تر باشد، بهتر است.
- کلنی‌های بومی زنبور ؛ این مورد نه‌تنها بر میزان منابع تغذیه‌ای موجود در اطراف تأثیر می‌گذارد، بلکه احتمال غارت را نیز در بر می‌گیرد. کلنی‌های جدید ضعیف هستند و به‌راحتی می‌توانند قربانی غارت توسط کلنی‌های قوی‌تر شوند.
- درمان کنه‌ها ؛ بسته به این‌که زنبورها را از کجا تهیه کرده‌اید، بهتر است ظرف یک تا دو هفته پس از معرفی زنبورها به کندوی جدید، برای درمان کنه‌ها اقدام کنید.
- وضعیت آبوهوا ؛ تعداد زیاد روزهای آفتابی و گرم می‌تواند در استقرار یک کلنی جدید بسیار مؤثر باشد. اگرچه کنترل چندانی بر آبوهوا ندارید، اما می‌توانید با انتخاب محل مناسب برای استقرار کندوها، این اثر را تا حدودی مدیریت کنید.
- زمان خرید زنبورها ؛ هرچه زودتر در فصل زنبورها را خریداری کنید، بهتر است. این کار زمان بیشتری برای استقرار کلنی فراهم می‌کند.
- قدرت ملکه ؛ هرچه ملکه قوی‌تر باشد، نتیجه بهتری خواهید گرفت. اما زمانی که بسته‌های زنبور خریداری می‌کنید، لزوماً ملکه‌ای قوی دریافت نمی‌کنید.
- نحوه خرید زنبورها ؛ آیا شما یک بسته زنبور با ملکه خریده‌اید، یا یک جعبه هسته‌ای با ملکه محبوس، یا یک کندوی کامل از زنبوردار دیگر، یا آنکه زنبورهای شما از یک جمعیت فراری شکار شده‌اند؟ برای بسته‌های زنبور، جعبه‌های هسته‌ای با ۵ قاب، و بچه زنبور ، معمولاً یک فصل کامل زمان نیاز است تا کلنی استقرار یابد.
در میان زنبورداران، جمله‌ای مشهور درباره جمعیت‌های فراری وجود دارد:
«بچه زنبور در اردیبهشت به اندازه یک بار یونجه ارزش دارد، در خرداد مثل قاشق نقره است، ولی اگر در تیر بود، بگذار برود!»
اگر کندویی با یک کلنی بزرگ خریداری کرده‌اید، فقط کافی‌ست برای جریان عسل آماده شوید و احتمالاً در همان فصل اول موفق به برداشت عسل خواهید شد. اما اغلب زنبورداران تازه‌کار چنین اقدامی نمی‌کنند.
اگر تازه‌کار هستید، توصیه می‌کنم با حداقل سه کندو شروع کنید. در زنبورداری ممکن است اتفاقات زیادی رخ دهد و زنبورهایی را از دست بدهید. با داشتن سه کندو، شانس موفقیت شما با حداقل یکی یا دو کلنی بیشتر خواهد بود.همچنین توصیه می‌کنم همیشه کلنی‌های جدید خود را تغذیه کنید. این کار بهترین فرصت را برای استقرار سریع کلنی فراهم می‌سازد.
چه مقدار و تا چه مدت باید یک کندوی جدید را تغذیه کرد؟
میزان و مدت‌زمان تغذیه یک کلنی جدید، همواره یکی از پرسش‌های رایج میان زنبورداران تازه‌کار و با تجربه است. اما تقریباً همه زنبورداران بر یک نکته توافق دارند: شما باید هر کلنی جدیدی، به‌ویژه اگر آن را خریداری کرده‌اید، تغذیه کنید.
در ادامه چند روش رایج تغذیه که زنبورداران با تجربه به‌کار می‌برند آمده است:
- تغذیه با شربت را ادامه دهید تا زنبورها پنج تا شش قاب کامل موم‌دار بسازند، سپس بگذارید خودشان با جمع‌آوری شهد تغذیه کنند.
- شربت را تا زمانی ادامه دهید که کلنی دو جعبه کامل شان ساخته باشد.
- تغذیه را در تمام فصل اول ادامه دهید.
- برای هر بسته زنبور خریداری‌شده، تا زمانی تغذیه را ادامه دهید که زنبورها حدود ۱۹ لیتر شربت مصرف کرده باشند. البته بررسی قاب‌های ساخته‌شده نیز بسیار مهم است.
- در نهایت، تغذیه را تا زمانی ادامه دهید که زنبورها شربت را مصرف نکنند. البته این روش همیشه مناسب نیست، چون برخی کلنی‌ها حتی در جریان شهد قوی نیز به مصرف شربت ادامه می‌دهند.
در مورد کلنی‌هایی که زمستان را پشت سر گذاشته‌اند، معمولاً در بهار به شربت زیادی نیاز ندارند. اما اغلب زنبورداران، به‌ویژه فعالان تجاری، در بهار شربت می‌دهند تا روند پرورش نوزادان سریع‌تر آغاز شود. همچنین بسته به اقلیم منطقه، ممکن است در بهار منابع شهد طبیعی کمی در دسترس باشد.
اگر تصمیم دارید شربت را با ترکیب شکر و آب خودتان تهیه کنید، حتماً فقط از شکر سفید تصفیه‌شده استفاده کنید. سایر انواع شکر و شیرین‌کننده‌ها، مانند شکر قهوه‌ای، شیره افرا، یا عصاره نیشکر، ذرات جامد زیادی دارند که ممکن است باعث اسهال زنبورها شوند.
همچنین هرگز در حالی که جعبه عسل و شبکه مانع ملکه در کندو قرار دارد، شربت ندهید. چون زنبورها شربت را درست در کنار شهد ذخیره می‌کنند و در نتیجه عسل خالص تولید نخواهد شد.
چه مدت طول می‌کشد تا زنبورها شان عسل تولید کنند؟
به‌طور میانگین، تولید شان و پر کردن آن با عسل بین ۷ روز تا دو ماه زمان می‌برد. اما یک کلنی قوی و مستقر، در جریان شهد قوی، می‌تواند یک جعبه عمقی ۱۰ قاب را ظرف تنها سه روز با موم و عسل پر کند. گاهی حتی سریع‌تر، در کمتر از ۲۴ ساعت!
مدت‌زمان لازم برای ساخت شان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اندازه شان، جمعیت زنبورها، و مقدار شهد وارد شده به کندو. از دیگر عوامل می‌توان به وجود قاب‌های آغازگر و تفاوت بین کلنی جدید یا مستقر اشاره کرد. همچنین، هرچه کلنی را بیشتر تغذیه کنید، سریع‌تر شان می‌سازند و به کلنی قوی‌تری تبدیل می‌شوند.
زنبورها برای تولید شان به میزان زیادی شهد نیاز دارند و پس از ساخت شان نیز آن را به‌سرعت پر می‌کنند. برای تولید یک شان با وزن حدود نیم کیلوگرم، حدود ۱۸ کیلوگرم شهد مصرف می‌شود. این پیش از آن است که سلول‌ها حتی با شهد یا عسل پر شوند.
از آنجا که موم ماده اصلی شان است، زنبورها برای تولید تنها نیم کیلوگرم موم باید حدود ۳ تا ۴ کیلوگرم عسل مصرف کنند. همچنین برای تولید نیم کیلوگرم عسل، حدود ۲ کیلوگرم شهد نیاز است.
تبدیل شهد به عسل چه مدت زمان می‌برد؟
معمولاً فقط چند روز طول می‌کشد تا از جمع‌آوری شهد، عسل پوشیده‌شده (با درپوش مومی) تولید شود، به‌ویژه در جریان قوی شهد. این فرایند برای برخی افراد ممکن است ناخوشایند یا حتی چندش‌آور به‌نظر برسد. زنبورها شهد را جمع‌آوری کرده، آن را در معده عسلی خود با آنزیم‌ها ترکیب می‌کنند، و سپس درون سلول‌های شان بالا می‌آورند. فرایند شکستن شهد توسط آنزیم‌ها را «وارون‌سازی» می‌نامند.
اگر تا به‌حال شنیده‌اید که عسل را «استفراغ زنبور» می‌نامند، حالا دلیلش را می‌دانید.
زنبورهای جست‌وجوگر کندو را ترک می‌کنند و شهد جمع‌آوری می‌کنند. آن‌ها پس از بازگشت، شهد را برای زنبورهای خانه‌دار بالا می‌آورند. زنبور خانه‌دار شهد را می‌بلعد و آنزیم‌های بدنش نیز در تجزیه شهد نقش دارند. شهد از یک زنبور خانه‌دار به دیگری منتقل می‌شود تا زمانی که رطوبت آن به حدود ۲۰ تا ۲۳ درصد برسد.
در نهایت، آخرین زنبور خانه‌دار شهد وارونه‌شده را درون یک سلول بالا می‌آورد. زنبورها به‌طور مداوم با بال زدن، رطوبت شهد را کاهش می‌دهند تا آن را به حدود ۱۸ درصد برسانند، سپس آن را با موم می‌پوشانند. برای پر کردن معده عسلی یک زنبور جست‌وجوگر، او باید از ۵۰ تا ۱۰۰ گل شهد جمع‌آوری کند.
می‌دانم، این فرایند ناخوشایند به‌نظر می‌رسد. چه کسی می‌داند عسلی که می‌خورید چند بار توسط زنبورهای جست‌وجوگر و خانه‌دار بالا آورده شده است؟
زنبورها در چه ماه‌هایی عسل تولید می‌کنند؟
بهترین ماه‌ها برای تولید عسل معمولاً از خرداد تا شهریور است. اما، جای تعجب نیست که این مسئله کاملاً به اقلیم منطقه‌ای شما بستگی دارد. برای مثال، در ایالت واشنگتن زنبورها از ژوئن تا اوت عسل تولید می‌کنند، اما در کلرادو، فصل تولید عسل از فروردین تا مهر ادامه دارد.
در برخی مناطق جنوبی، زنبورها ممکن است از اسفند تا آبان عسل تولید کنند و تنها در زمستان فعالیت خود را متوقف کنند. به‌طور کلی، تا زمانی که هوا در شب‌ها به اندازه کافی گرم باشد و منابع شهد در دسترس باشند، زنبورها به تولید عسل ادامه می‌دهند.
البته همه‌چیز به فصل جریان شهد در منطقه شما بستگی دارد و این‌که در کدام ماه‌های بهار و تابستان بیشترین شهد موجود است. معمولاً یک جریان قوی در بهار و یک جریان کوتاه‌تر در پاییز وجود دارد. همانند بسیاری از جنبه‌های زنبورداری، بهترین راه این است که با زنبورداران محلی یا انجمن‌های زنبورداری محل خود مشورت کنید تا از زمان و مدت جریان شهد در منطقه خود مطلع شوید.
زنبورها در زمستان عسل تولید نمی‌کنند، بلکه به ذخایر عسلی که در فصل‌های قبل جمع‌آوری کرده‌اند، برای زنده ماندن و گرم نگه‌داشتن خود وابسته‌اند.
یک کندوی بالغ در طول یک فصل چقدر عسل تولید می‌کند؟
مقدار عسلی که یک کندو تولید می‌کند به قدرت کلنی و نوع جعبه کندو بستگی دارد.
در یک کندو با جعبه ۱۰ قاب عمیق، یک کلنی قوی می‌تواند ۳۶ تا ۴۵ کیلوگرم عسل تولید کند. در مقابل، یک جعبه متوسط (طبق) احتمالاً ۱۸ تا ۲۷ کیلوگرم عسل تولید می‌کند، چون از جعبه عمیق کوچک‌تر است. البته این ارقام به شدت جریان شهد در آن سال، شرایط آب‌وهوایی، غارت کندوها توسط دیگر زنبورها و دما بستگی دارد.
میزان برداشت عسل همچنین بستگی به میزان تثبیت کلنی دارد. کلنی‌های جدید معمولاً در سال اول عسل قابل برداشت زیادی تولید نمی‌کنند چون باید ابتدا جمعیت پایداری ایجاد کنند. همچنین فراموش نکنید که زنبورها برای بقا در زمستان به عسل نیاز دارند و نباید همه عسل را برداشت کنید.
در جدول زیر، متوسط تعداد شیشه‌های ۲۳۰ گرمی و ۲۸۰ گرمی را بسته به میزان عسل برداشت‌شده مشاهده می‌کنید:
| وزن عسل (کیلوگرم) | وزن عسل (گرم) | تعداد شیشه ۲۳۰ گرمی | تعداد شیشه ۲۸۰ گرمی |
|---|---|---|---|
| ۴.۵ | ۴۵۴۶ | ۱۳ | ۱۰ |
| ۹ | ۹۰۷۲ | ۲۶ | ۲۱ |
| ۱۳.۶ | ۱۳۶۰۸ | ۴۰ | ۳۲ |
| ۱۸.۱ | ۱۸۱۴۴ | ۵۳ | ۴۲ |
| ۲۲.۷ | ۲۲۶۸۰ | ۶۶ | ۵۳ |
| ۲۷.۲ | ۲۷۲۱۶ | ۸۰ | ۶۴ |
| ۳۱.۸ | ۳۱۷۵۲ | ۹۳ | ۷۵ |
| ۳۶.۳ | ۳۶۲۸۸ | ۱۰۷ | ۸۵ |
| ۴۰.۸ | ۴۰۸۲۴ | ۱۲۰ | ۹۶ |
| ۴۵.۴ | ۴۵۸۵۰ | ۱۳۳ | ۱۰۷ |
هر چند وقت یک بار می‌توان در یک سال عسل برداشت کرد؟
اکثر زنبورداران دو بار در سال/فصل عسل برداشت می‌کنند. زمان معمول برداشت عسل از اواخر خرداد تا اواخر شهریور است. البته فاصله زمانی و دفعات برداشت کاملاً به اقلیم منطقه و پوشش گیاهی بستگی دارد. شرایط نامساعد آب‌وهوایی، بیماری‌ها یا آفات نیز بر زمان برداشت تأثیر می‌گذارند.
شناخت بهترین زمان برداشت نقش مهمی در کیفیت و کمیت عسل تولیدی دارد. برداشت زودهنگام باعث می‌شود نتوانید از تمام شهد موجود بهره‌برداری کنید، در حالی که برداشت دیرهنگام ممکن است با سرد شدن هوا هم‌زمان شده و خطر برداشت بیش از حد عسل را ایجاد کند، به‌طوری که عسل کافی برای زنده ماندن کلنی در زمستان باقی نماند.
همچنین زمان درمان‌های دارویی کندو (مثلاً برای کنه واروآ) نیز باید با زمان برداشت هماهنگ باشد، چون نباید در جریان شهد، از مواد شیمیایی استفاده کرد.
اگر سال اول زنبورداری شماست و کلنی تازه‌ای دارید، احتمال برداشت عسل در همان سال کم است. کلنی‌های جدید نیاز به یک فصل کامل دارند تا جمعیت خود را گسترش دهند و بتوانند عسل اضافی تولید کنند.
برخی زنبورداران که سه بار در سال عسل برداشت می‌کنند، آن را به‌صورت عسل‌های تک‌گیاه (varietal honey) دسته‌بندی می‌کنند و روی برچسب، زمان برداشت و منبع گیاهی آن را مشخص می‌کنند.
وقتی جریان شهد قوی است، زنبورداران طبقه های بیشتری به کندو اضافه می‌کنند تا زنبورها فضای کافی برای ذخیره‌سازی داشته باشند. فراموش نکنید هنگام افزودن طبقه ، باید حتماً از مانع ملکه استفاده کنید تا ملکه تخم‌گذاری را در قاب‌های عسل انجام ندهد.
چند بار در سال می‌توان عسل برداشت کرد؟
اکثر زنبورداران دو بار در سال عسل برداشت می‌کنند. زمان معمول برداشت از اواخر خرداد تا اواخر شهریور است. تعداد دفعات برداشت به شرایط اقلیمی، پوشش گیاهی منطقه، و سلامت کلنی‌ها بستگی دارد. آب‌وهوای نامساعد، بیماری‌ها یا آفات می‌توانند زمان برداشت را تغییر دهند یا کاهش دهند.
شناخت بهترین بازه زمانی برای برداشت بسیار مهم است و می‌تواند تعیین کند که آیا عسل خوش‌طعم و باکیفیت برداشت می‌کنید یا عسلی که ممکن است فاسد شود. مانند هر چیز دیگری در زنبورداری، تعداد دفعات برداشت عسل در سال وابسته به منطقه و شرایط آب‌وهوایی است.
نباید خیلی زود برداشت کنید چون ممکن است به اندازه‌ی کافی عسل تولید نشده باشد. اما برداشت خیلی دیر هم خطرناک است، زیرا ممکن است وارد هوای سرد شوید و بیش از اندازه عسل را از کندو خارج کرده باشید، به‌طوری که برای کلنی در زمستان کافی نباشد. همچنین درمان‌های شیمیایی برای مقابله با کنه‌ها یا بیماری‌ها نباید هم‌زمان با جریان شهد اجرا شوند، زیرا ممکن است عسل را آلوده کنند.
اگر سال اول زنبورداری‌تان است و کلنی جدیدی دارید، احتمال برداشت عسل در همان سال بسیار پایین است. کلنی‌های جدید به یک فصل کامل نیاز دارند تا به حدی برسند که بتوانند عسل اضافی تولید کنند.
برخی زنبورداران که سه بار در سال عسل برداشت می‌کنند، محصول خود را به‌صورت عسل تک‌گیاه برچسب‌گذاری می‌کنند. این برچسب شامل زمان برداشت و نوع پوشش گیاهی خواهد بود.
هنگامی‌که جریان شهد قوی است، زنبورداران طبقه های بیشتری به کندو اضافه می‌کنند تا زنبورها فضای بیشتری برای ذخیره عسل داشته باشند. فراموش نکنید هنگام افزودن طبقه ، حتماً از مانع ملکه استفاده کنید تا از تخم‌گذاری ملکه در قاب‌های مخصوص عسل جلوگیری شود.
از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم مطالعه این مقاله برایتان سودمند بوده باشد. اگر در خصوص این مقاله نظر یا تجربه یا نظر خاصی دارید لطفا جهت بهره برداری دیگران آنرا در قسمت دیدگاه ها به اشتراک بگذارید.
ترجمه مقاله توسط مرکز تخصصی زنبورداری و پرورش ملکه ارجان صورت گرفته است.
دسترسی سریع به آخرین مقالات مرتبط :
تبلیغات
این عسل از منطقه ای گرفته شده که برای جن و پری و خرس قفل هست
جهت سفارش تلفنی یا لینک محصول فروشنده بر روی تصاویر بالا کلیک نمایید